İDEALİZE EDİLEN KÖY YAŞAMININ MEDYADA TEMSİLİ: ANA OCAĞI YARIŞMASI ÖRNEĞİ

Köy, köylü ve köy yaşamı Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren önemli ilgi alanlarından biri olmuştur. Köy kimi zaman romantize edilerek nostaljik söylemlerin bir parçası hâline getirilmiş kimi zaman da geri kalmışlığın, cehaletin sembolü olarak görülmüştür. Köye ilişkin yargılar değişse de köy her zaman önemli bir siyasi ve kültürel potansiyel olarak görülmüştür. Milliyetçilik hareketlerinden köklerini alan ve beslenen halk bilimi köyü; saf, doğal, bozulmamış geleneklerin bulunacağı bir yer olarak algılamıştır. Bu algı zamanla değişse de halk bilimi çalışmalarında hâlâ izleri bulunabilir. Köy yaşamını konu edinen yakın dönem programlarından biri, TRT1 televizyon kanalında gündüz kuşağında yayımlanan Ana Ocağı isimli yarışma programıdır. Program Sakarya'nın Beşevler köyünde bulunan bir çiftlik evi etrafında kurgulanan köy yaşamını izleyicilere sunmaktadır. Programla köy yaşamı ve unutulan gelenek ve görenekler hatırlatılmaya çalışılmaktadırlar. Yarışmada eğitmen anneler, ahır, bahçe işleri, ev işleri ve mutfak alanlarında şehirli kızları eğitilmekte ve kazananlar altın bilezikle ödüllendirilmektedirler. Bu makalede Ana Ocağı yarışma programının ilk sezon bölümleri köy yaşamını ve köye ilişkin olduğu varsayılan değerleri hatırlatması açısından incelenmiştir. Programda gerçek köy yaşamının değil, tahayyül edilen köy yaşamının sunulduğu öne sürülmüştür. Köy yaşamının doğal ve organik yaşam, yöresel mutfak ve gelenek göreneklere bağlılık açılarından öne çıkarıldığı görülmüştür. Analiz edilen bölümlerden hareketle köyün doğal, sağlıklı ve üretken yaşam, teknolojiden ve şehrin karmaşasından uzaklık, insani değerlere ve örf ve âdetlere bağlılık açılarından idealize edildiği sonucuna varılmıştır

The Representation of Idealized Village Life in Media: The Case of Ana Ocağı Contest

Village, peasants, and rural life have been one of the important research areas from the early years of the Republic of Turkey. From time to time, village has been perceived as a part of nostalgic discourses by being romanticized and sometimes approached as a symbol of backwardness and ignorance. Even though, attitudes towards village have changed, it has always been considered to possess a vast cultural and political potential. The Folklore which takes its root and source from the nationalistic movements considers village as a place of having "pure", "natural", and "untainted" traditions. Whether, this perception has changed in time, its traces could be found in folklore studies. One of the recent competition programmes that remarks rural life, broadcasted in daytime on TRT1 television channel, Ana Ocağı. Programme presents fictionalized village life of a farmhouse located in a village, Beşevler of the province, Sakarya. It is intended to recall the village life and the disappearing traditions and customs in the scope of this TV programme. The trainer mothers explain practical instructions and order relevant tasks of barn, garden and house as well as cooking to the girls who are coming from city life. Winners are awarded with the certain numbers of gold bracelets. This article investigates the first season episodes of Ana Ocağı which mainly recalls the rural life and its relevant values. It is inferred that the programme presents not the rural life itself but the envisioned version of it by the city-dwellers. It is deduced that the programme brings the village life forward with regard to natural and organic life, local cuisine and constancy to traditions and customs. Based upon the reference to the episodes analyzed, it can be concluded that the rural life is portrayed as ideal due to its offerings of natural, healthy and productive life, being isolated from technology and chaos of the city, and constancy to humanistic values, traditions and customs

___

Açar, A.-Murat Atalay (2014). "Kentli Bireylerin Kırsal Mekân Algısı ve Kırsal Mekân T ü k e - timi: Antalya-Çakırlar Örneği", Mediterane- an Journal of Humanities. IV/1: 1-19.
Alangu, Tahir (1983). Türkiye Folkloru Elkitabı. İstanbul: Adam Yayıncılık.
Bilgen, N., Tezcan, Ş., Karatepe, A., & Ayas, C. (2014). "Öğretmen Adaylarının Köy K a v - ramına Yönelik Düşüncelerinin Metaforlar Yolu ile Analizi: Denizli İli Örneği", S D U International Journal of Educational Studi- es, 1(1): 36-44.
Cantek, Levent (2001). "Köy Manzaraları: Ro- mantizm ve Gerçekçiliğin Düalizmleri", Toplum ve Bilim. Sayı: 88: 188-200.
Güleryüz, Merve (2013). Bir Ütopya Hareketi Olarak Eko-Köyler: Türkiye'deki Örnekler Üzerine Bir İncelemei Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi.
Karaömerlioğlu, Asım (2014). Orada Bir Köy Var Uzakta. Erken Cumhuriyet Döneminde Köycü Söylem. İstanbul: İletişim Yayınları.
Hart, Kimberly (2011). Modernliği Dokumak: Bir Batı Anadolu Köyünde Hayat, Aşk, Emek. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
http://www.trt1.com.tr/bolumler/anaocagi/1bolu m/40176/549d7f798a58c90be89a2ea6 erişim tarihi: 25 Kasım 2015.
Kaya, Seda. "Ana Ocağı'nın Dersleri." http:// www.yeniasir.com.tr/yazarlar/ kaya_guler/2015/08/28/ana-ocaginindersleri, erişim tarihi: 4 Aralık 2015. s e d a _
Kurt, Hacı (2006). "Türkiye'de Kent-Köy ve Kentli-Köylü Algısı Üzerine Bir Araştırma", Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6: 55-84.
Lundby, Knut - Helge Ronning. (2002). "Medya, Kültür, İletişim: Medya Kültürü Aracılığıyla Modernliğin Yorumlanışı", Medya, Kültür, Siyaset. (Derl. İrvan, Süleyman. Ankara: Alp Yayınevi.
Oğuz, M. Öcal (2002). Küreselleşme ve Uygula- malı Halkbilimi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Ölçer Özünel, Evrim (2011). "Kültür Turizminde "Yöresel" ve "Otantik" Olanı Sorgulamak ve Tüketilmiş Mekânları Yeniden Üretmek Üzerine", Journal of Turkish Studies. Volume 6/4: 255-262.
Öztürkmen, Arzu (1998). Türkiye'de Folklor ve Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları. "TRT'nin Köy İşi Bu Tarz Benim'i Evlere Şenlik ." http://www.a24.com.tr/haber/t rtnin-koy-isi-bu-tarz-benimi-ana-ocagi- evlere-senlik-40017101.html?h=11 erişim tarihi: 29 Kasım 2015.
Yazıcı, Zeliha Ece. "Modern Kızların Ütopya- sı: Ana Ocağı." http://www.ranini.tv/ilk bakis/2598/1/modern-kizlarin-utopyasi-ana- ocagi erişim tarihi: 25 Kasım 2015.