ALMANCA KONUŞAN ÜLKELERİN YAZILI MEDYASINDA “TÜRK SORUNU” KAVRAMI

Medyanın bugün insanlar ve kitleler üzerinde ikna edici ve etkili bir araç olduğu, hatta bir ülkede medyanın gücünün devletin gücünden daha fazla olduğu konusunda görüşler hâkimdir. Bu nedenle, bir halkın veya bir ülkenin, diğer bir ülkenin medya bileşenlerinde nasıl yansıtıldığının ve yansıtılma biçimi üzerindeki etkenlerin araştırılması ve yanlış yönlendirmelerin ortaya çıkarılması, insanlar arasındaki veya toplumlar arasındaki barışı sağlamak açısından önem taşımaktadır. Bu araştırmada Almanca konuşan ülkeler yazılı medyasının önde gelen haber organlarının çoğunda Türk Sorunu kavramı taranmış ve Türk Sorunu kavramıyla ilişkisi saptanan haberler derlenmiş ve incelenmiştir. Araştırma 1995-2015 yılları arasına ait 20 yıllık süreci kapsamaktadır ve araştırma çerçevesinde Türk Sorunu kavramı elinde tek bir sorun alanına eğilinmiştir. Veriler, kronolojik olarak değil, bağlam ilişkileri ve içerik benzerlikleri doğrultusunda bir sırayla incelenmiştir. Araştırma, Almanca konuşan ülkelerin yazılı medyasındaki Türk Sorunu’nun çerçevesini belirleyen görünümleri ortaya koymayı ve bu görünümlerin tarihsel imgeyle nasıl ilişkilendirildiğine ilişkin değerlendirmeler ortaya koymayı amaçlamaktadır. Avrupa’nın Türkiye ile ilişkilerinin önünde engel oluşturan Türk Sorunu’nun bilimsel olarak çözümlenmesi ve aydınlatılması, her iki taraf arasındaki gelecekteki barışçıl işbirliğinin ve karşılıklı güvenin oluşması için gerekli koşulların hazırlanmasına katkı sağlayacaktır. Tarihsel süreç içerisinde oluşup gelen Türk tehlikesi, çok eski dönemlerde Avrupa Birliği düşüncesinin de doğmasına neden olan en önemli etkenlerden biridir. Bu nedenle geçmişten bugüne Türk konusu, Avrupa’da Türk Sorunu kavramı çerçevesinde ele alınmış ve işlenmiştir. Almanca konuşan ülkelerin yazılı medyasının 1995-2015 arası 20 yılı araştırıldığında da, Almanların ortak belleğinde yer etmiş olan Türk Sorunu kavramı gerçeği bütün çıplaklığı ile gözler önündedir. Türklere ilişkin var olan tarihsel önyargıların çok açık bir şekilde gün ışığına çıktığı ve kökü çok eskilere dayanan Türk Sorunu’nun Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girişinde belirleyici bir unsur olduğu görülmektedir. Kökleri Türk ve Avrupa yönetim güçleri arasındaki ilişkiler tarihine dayanan önyargılar, Almanca konuşan ülkelerin ortak belleğinde ve algısında halâ canlıdır. Türkiye´nin farklı kültürü ve tarihsel kimliği ilişkilerin önünde önemli bir engel olarak durmaktadır.

The Concept “Turk Problem” in Printed Media of German-Speaking Countries

Today, there is a prevailing idea that media is a convincing and effective mechanism for people and the masses, and that even the power of the media in one country is more than the power of the state. For this reason, it is important to investigate how a people or a country is reflected in the media components of another country and what factors feature in this reflection, and also to bring out misleading directions to ensure peace among people or communities. In this study, the concept of Turks problem was scanned in most of the leading news organs of the printed media of the German speaking countries, and associated news which was related to Turk Problem were compiled and examined. The research enclosed a duration of 20 years between 1995 and 2015, and a single problem area focusing on Turk Problem was investigated. The data were analyzed in accordance with context relations and content similarities rather than in a chronological order. The study aims to investigate the aspects that determine the framework of the Turk Problem in the printed media of German-speaking countries and also to make some evaluations in which way these aspects have been related to the historical image. A possible solution and enlightenment of the Turk Problem that pose obstacles to the relations of Europe with Turkey will make contributions to establishing sound grounds for the development of peaceful cooperation and mutual trust between countries in the future. The Turk threat emerged in the historical process was one of the important factors that caused the emphasis on European Union. Therefore, Turkish issue from past to present was discussed in the framework of the concept of Turk Problem in Europe. This reality regarding Turk Problem that has a back in Germans’ minds is also much clearer when it is investigated at printed media of German-speaking countries in the duration of a 20 years between 1995 and 2015. The Turk Problem that brings the light to the historical prejudices against Turks is seen as a determining factor in Turkey’s accession to European Union. The prejudices rooted in history of the relationships between Turks and European powers are still alive in the collective memory and perceptions of the German-speaking countries. Turkey’s different culture and historical identity stands as a major barrier on the current relationships.

PDF

___

Aachener Nachrichten, 20.11.2008, Erişim tarihi 25.06.2015
Am Orde, Sabine, An der Grenze zur Hetze, 23.09.2002
Die Welt Gazetesi, 21.05.2012, Erişim tarihi 27.06.2016
Frankfurter Allgemeine Zeitung, 16. 11. 2004, Erişim tarihi 12.11.2015
Geyer, Christian, Thilo Sarrazin. “Deutschland schafft sich ab. So wird Deutschland dumm”, Frankfurter Allgemeine Zeitung, 25.08.2010.
Gierke, Sebastian, “Warum “Asylant” ein Killwort ist”, 11.12. 2014 tarihli Süddeutsche Zeitung Gazetesi, Erişim tarihi 13.08.2019
Hildebrandt, Tina & Wefing, Heinrich (Interviewer), Thilo Sarrazin, “Sie können mich ja gern fragen, was ich täte, wenn ich Chef von Frontex wäre”, Die Zeit Nr. 37/2015, Erişim tarihi: 10.09.2016.
h t t p s : / / w ww. b i l d . d e / s u c h e . b i l d . html?query=T%C3%BCrkenproblem#, Erişim tarihi 13.08.2019
http://www.holycross.edu/departments/religiousstudies/ ikalin/Turkish/Islam-ve-Bati- III.htm, Erişim tarihi 08.12.2005, Erişim tarihi 13.08.2019
https://www.sueddeutsche.de/news?search= t%C3%BCrkenproblem&sort=date&all% 5B%5D=dep&all%5B%5D=typ&all%5B% 5D=sys&all%5B%5D=time, Erişim tarihi 13.08.2019
http://quiz.msn.de/quiz/186-tuerkei-teil2, Erişim tarihi 08.7.2012.
https://taz.de/Archiv-Suche/!1071607&s=t% C3%BCrkenproblem&SuchRahmen=Print/ Erişim tarihi 13.08.2019
https://taz.de/!s=t%25C3%25BCrkenproblem/ Erişim tarihi 13.08.2019
https://www.zeitung.de/medien/welt/ T%C3%BCrkenfrage Erişim tarihi 13.08.2019
h t t p s : / / w w w . z e i t . d e / s u c h e / index?q=t%C3%BCrkenproblem, Erişim tarihi 13.08.2019
Kleine Zeitung, 10.05.2004, Erişim tarihi 12.11.2015
Krone Zeitung, 22.05.2004, Erişim tarihi 14.11.2015
Lars von Törne. “Ein Jahr “Deutschland schafft sich ab” Integrationsbeauftragte wirft Sarrazin Verunglimpfungen vor”, Der Tagesspiegel vom 29.08.2011.
Neue Freie Zeitung April 2012, Erişim tarihi 14.11.2015
Neue Zürcher Zeitung, 10.09.2002, Erişim tarihi 25.06.2016
Neue Zürcher Zeitung, 15.10.2002, Erişim tarihi 25.06.2016
Neue Zürcher Zeitung, 18.01.2003, Erişim tarihi 25.06.2016
Neue Zürcher Zeitung, 15.12.2004, Erişim tarihi 25.06.2016
Neue Zürcher Zeitung 24.04.2008, Erişim tarihi 25.06.2016
News Haber Portalı, 8.12.2013, Erişim tarihi 25.06.2016
Presse Gazetesi, 13.08.2008, Erişim tarihi 27.06.2016 Report Mainz, 24.05.2016
Rosenbladt, Sabine. „Der Türken-Krieg, Eine Welle der Gewalt erschüttert Deutschland. Bonn muß jetzt handeln”, Die wöchentlich erscheinende deutsche Zeitung „Die Woche” vom 13/24. März 1995
Seidel, Eberhard, “Deutschland hat ein Türkenproblem”, Die Tageszeitung taz, 23. 9. 2002, Erişim tarihi 16.04.2017 ve 10.08.2019
Seidel, Eberhard, “Ermunterung der Straße”, Die Tageszeitung taz, 26.08. 2000, Erişim tarihi 16.04.2017 ve 10.08.2019
Spiegel Online vom 06.06.2006., Erişim tarihi 28.06.2016
Süddeutsche Zeitung, 27.10.2015, Erişim tarihi 27.06.2016
Süddeutsche Zeitung, 5. 11. 2015, Erişim tarihi 27.06.2016
Süddeutsche Zeitung vom 11. Oktober 2010. “Islam: Neue Studie: Der Sarrazin-Effekt: Deutschland wird islamfeindlich”, Erişim tarihi 27.06.2016
Wehler, Hans-Ulrich. “Ein Buch trifft ins Schwarze. Anstatt über Sarrazins Thesen zu diskutieren, erteilt die regierende Klasse dem Autor ein politisches Berufsverbot”, Die Zeit, 07.10.2010 Nr. 41
Wehler, Hans-Ulrich. “Das Türkenproblem”, Die Zeit 38/2002. Erişim tarihi 27.06.2016 ve 10.08.2019
Welle, Florian. “Wandern ist des Künstlers Last”, 02.07.2012 tarihli Süddeutsche Zeitung Gazetesi, Erişim tarihi 10.08.2019
Akdemir, Erhan. “Avrupa Aynasında Türk Kimliği”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, C. 7, No. 1, Güz 2007, 131-148
Akpınar Dellal, Nevide. Türkenbild in den deutschsprachigen ‚Newen Zeitungen‘. Zur Wahrnehmung der Türken im deutschsprachigen Gebiet am Beginn der Frühen Neuzeit. Saarbrücken: Südwestdeutscher Verlag, 2010.
Akpınar Dellal, Nevide. Alman Kültür Tarihi´nden Seçme Tarihi ve Yazınsal Ürünlerde Türkler, Avrupa´da Türk İmgesi´ne Bir Katkı” Ankara 2002, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Kültür Bakanlığı Yayınları
Akpınar Dellal, Nevide. “‘Tanrı’nın Cezası ve Gazabı: Türkler!...”, Bilim ve Ütopya, Bilim, Kültür ve Politika Dergisi, sayı 79, (Ocak 2001), 70-76
Akpınar Dellal, Nevide. Türk Sorunu, Asya Avrupa Ekseninde Türkler, Büke Yayınları, Şubat 2006.
Alver, Füsun. “Alman Basınında Türkler ve Türkiye”, Kurgu, Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Dergisi No:18, Eskişehir 2001: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 135- 155.
Arslan, Ali. “Türkiye’de Medya-Toplum İlişkisi ve Medyanın Profesyonellik Etiği Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme”, Akademik Bakış, ISSN: 1303-5134, Erişim tarihi 08.02.2016.
Bischof, Karin & Oberhuber, Florian & Stögner. Karin. Säkularisierung und geschlechtsspezifische Konstruktion der anderen Religion, Endbericht der IKF, Wien 2008
Brunn, Gerhard. “Das Bild der Türkei in den Deutschen Zeitungen”, in: Uludağ Üniversitesi- Universitaet GH-Siegen Türk-Alman Sempozyumları Türkisch-Deutsche Symposien 23.-24.02.1998-Bursa, 23.-24.10.1996: Siegen 1999, 85-95
Caldwell, Christopher. “Why Turkey sits outside the tent”, Financial Times Gazetesi, 31 Temmuz 2010.
Coşan, Leyla. “Darstellungsformen der Türkenfurcht in den Wunderzeichenberichten der illustrierten Flugblätter des 16. und 17. Jahrhunderts”, içinde: Şeyda Ozil/Michael Hofmann/Yasemin Dayıoğlu-Yücel (Hrsg.), Deutsch-Türkische Studien Jahrbuch 2010 Türkisch-Deutscher Kulturkontakt und Kulturtransfer: Kontroversen und Lernprozesse, Türkisch, Göttingen, 2011: V & R unipress GmbH, 169-186
Coşan, Leyla. “15. ve 16. Yüzyılda Alman Kültüründe Türklerle İlgili Astrolojik Kehanetler”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi. Sayı 29, İstanbul 2013, 1-26
Coşan, Leyla. “Alman Dilinde “Türk” Sözcüğünün Kullanım Alanlarına Geçmişten Günümüze Bir Bakış”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi. İstanbul 2010, 167-192
Çakır, Mustafa. Avusturya Türk Toplumunun Güncel Sorunları, TİDSAD - Türk ve İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 9, Aralık 2016, 21-36
Duran, Ragıp. “Batı Medyasında Oryantalizm, BİA Haber Merkezi”, http://bianet.org/ bianet/siyaset/14638-bati-medyasindaoryantalizm, Erişim 13.12.2016.
Galle, Marc. Sevilmeyen Ülke Türkiye, (Çev.) Kaya Türkmen, Ankara 1995, Bilgi Yayınları
Göllner, Carl. Turcica. Die Türkenfrage in der öffentlichen Meinung Europas im 16. Jahrhundert, Bd. 3, Baden Baden 1978.
Güdekli, Ayşad. “Alman Basını ve Türkiye”, Avrupa Birliği ve Küresel Araştırmalar Derneği (ABKAD) Yayın No: 2016/4
Kleinlogel, Cornelia. Exotik-Erotik. Zur Geschichte des Türkenbildes in der deutschen Literatur der frühen Neuzeit (1453-1800), Frankfurt/a.M. 1989.
Kula, Onur Bilge. “Beiträge der ‘Newen Zeitungen’ zum Türkenbild in der ersten Hälfte des 16. Jhrs. (16. yy. İlk Yarısında Almanca Olarak Yayımlanan Yeni Haber Gazetelerinin Türk İmgesine Katkıları)”, X. Internationaler Germanisten Kongress, Viyana 2000.
Kula, Onur Bilge. Batı Düşününde Türk ve İslam İmgesi, İstanbul: Büke Yayınları.2002.
Kumrular, Özlem, Dünyada Türk İmgesi, İstanbul 2005: Kitap Yayınevi
Mora, Necla. “Tarihten Günümüze Alman Kolektif Belleğinde Türk İmgesi ve Medyada Yansıması”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011 15 (2): 21-33
Öztürk, Ali Osman. Alman Oryantalizmi, İstanbul 2015: Vadi Yayınları, 2. Baskı
Rasch, Gustav. 19. Yüzyıl Sonlarında Avrupa’da Türkler, (Çev. Salihoğlu, Hüseyin), İstanbul: Yeditepe Yayınevi Yayınları, 2004.
Reddig, Wolfgang F.. Reise zum Erzfeind der Christenheit, Pfaffenweiler:1990.
Röhrlich, Elisabeth. Endbericht: Konstruktionen des Anderen. Historische und kulturelle Bezüge in österreichischen Mediendebatten über einen EU-Beitritt der Türkei, 2009.
Said, Edward. Oryantalizm (Doğubilim), çev. Nezih Uzel, Istanbul 1998, 4. Basım
Scholtze, Christian A. Die orientalische Frage in der öffentlichen Meinung des 16. Jahrhunderts. Frankenberg 1880.
Schulzki-Haddouti, Christiane. Identität und Wahrnehmung bei Ida von Hahn-Hahn und Ida Pfeiffer anhand ihrer Orientberichte, Diplomarbeit im Studiengang Kulturpädagogik, Hildesheim 1995.
Spohn, Margret. Herşey Türk İşi, (Çev.) Leyla Serdaroğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1996.
Steinbach, Ulrich. “Geschichtlicher Hintergrund”, Türkei. Informationen zur politischen Bildung, Bundeszentrale für politische Bildung (Hrsg.), 223. 2. Quartal 1989, 1-12
Thum, Bernd, „Orient-Fremde” als kulturelles Erbe Europas im Medium der deutschen Literatur”, Zeitschrift für Kulturaustausch 41/1 1991, 35-41
Timur, Feridun. “Avrupamerkezci Söylemde Monolitik Türkiye İmajının Değişmezliği”, Türkiye ve Siyaset Dergisi, Mart Nisan 2001.
Tutal, Nilgün. “Doğu ve Amerika Arasında Avrupa”, Doğu Batı Düşünce Dergisi, Vol.6, No.23, Ankara 2003.