Aristokrasiye eğitimsel bir bakış: Postmodernizmde eşitsizliğin dönüşümü

Eleştirel pedagoji, okul sisteminin çok yetenekli ile az yetenekliyi ayıran bir tarama aracı olarak işlediğini savunur. Okulun bu şekilde tarama aracı ola- rak iş görmesi, bazı eğitim ekonomistlerince IQizm, J.J. Macionis gibi bir grup sosyologlarca da credentialism ve H. Gardner gibi bazı eğitimcilerce g-sentrizm olarak nitelenmektedir. Toprak ve kas gücünün endüstrileştiği modern dönem- de elitist eğitimden fırsat eşitliği düşüncesine geçiş, liberal kapitalizminsınıflandırmalarını sürdürmüştür. Terimde geçen fırsat liberalizmi, eşitlikise marksizmi temel almıştır. Ancak Marksizm, fırsat eşitliği kavramının, siste- me giriş koşullarını kasteden fırsat vurgusunun, süreci ve sonuçları eşitleme fik- rini ihmâl ettiğini vurgulamaktadır. Post-modernizm bir yandan: bilgi, BIT ve enformasyon toplumunun etkileriyle eşitsizliklerin büyüyeceği sinyallerini doğrulamış fakat büyük anlatıların sonunu getirdiği için eşitsizlik olgusunu konu dışı ilân etmiştir. Diğer yandan ekonomik, politik ve kültürel alanın birbi- rine geçmesiyle yeni eşitsizliklerin üretilmesine zemin hazırlamıştır. Ekonomik alanda S. Bowles ve H. Gintis (IQism ve EQism)in görüşleri, kültürel alanda tüketim kültürü teorileri (P. Bourdieu, S. Ewen ve G. Lukacsın N. Elias, D. Chaney, W. Benjamin ve J. Urry M. Douglas ve B. Isherwood), politik alanda ise N. Chomsky (indoktrinasyon mekanizmaları) ve M. Foucault, (iktidarın gözü)nun görüşleri bu zeminde buluşmaktadır ki P. Bourdieunun cüppe aris- tokrasisi olarak adlandırdığı bu dönüşümde sınıfın eski ama yeni belirleyicisi yine eğitimdir. Dolayısıyla derleme türündeki bu araştırmada, postmodern dönemde eğitimde görülen eşitsizliklerin yeni araçlarla ve dönüşerek devam edeceği öngörülmekte, bu dönüşümün izleri üç alt grupta analiz edilmekte, tar- tışmaya açılan bu analizin muhtemel çözüm önerilerini zenginleştirmesi hedef- lenmektedir.

An educational glance at aristocracy: transformation of inequalities in postmodernism

Critical pedagogy claims that the school system serves as a screening tool to separate the talented from less talented. The screening tool function of the school is characterized as credentialism by some sociologists such as J.J. Macionis, g-centrism by some educators such as H. Gardner, and IQ ism by some education economists such as S. Bowles and H. Gintis. The principle ofequal opportunity in education, through the industrialization process, have replaced the traditional elitist education, however its effect have continued inclass ification of liberal capitalism. Here the term opportunity refers to libe- ralism while the term equality refers to Marxism. However, Marxism claims that the idea of equal opportunity considers only the entry requirements of the educational system while neglecting the equalization of the whole process as well as its rationale. Currently, postmodernism on the one hand, confirms the signals that the inequalities will grow in the modern era especially through the effects of knowledge, ICTs and the information society, but disregards the issue of inequality. On the other hand, postmodernism prepared a ground for creati- on of new inequalities through the interaction and interrelation among econo- mic, political and cultural fields. The old and the new determinant factor in this ground of inequalities is again education, as P. Bourdieu s named as cas- sock aristocracy and as S. Bowles ve H. Gintis (IQism ve EQism) s opinions in the field of economy; theories of consumer culture (P. Bourdieu, S. Ewen ve G. Lukacs ın N. Elias, D. Chaney, W. Benjamin ve J. Urry M. Douglas ve B. Isherwood) from cultural field; and N. Chomsky (indoctrination macanism) s and M. Foucault (eye of power) s opinions converge here in this ground, as well. Therefore, it is expected that inequalities in education will continue to use new tools, and transform in the postmodern period, the causes of this transformati- on are analyzed in three sub-dimensions, and this analysis which has been dis- cussed in this review article, aims at diversifying the various solutions.

PDF

___

Althusser, L. (2006). Yeniden-Üretim Üzerine (Çev.: A.I. Ergüden ve A. Tümertekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
Althusser, L.. (2008). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları (Çev.: A. Tümertekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
Arrow, K., Bowles, S ve Durlauf, S. (2000) Meritocracy and Economic İnequality. Princeton: Princeton University Press.
Aslan, S., Yılmaz, A. (2001). Modernizme Bir Başkaldırı Projesi Olarak Post-modernizm.
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2 (2). ss. 93-108.
Avşar, H. (2006). Siyaset Felsefesi Açısından John Rawlsun Adalet Teorisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aytaç, K. (1998). Avrupa Eğitim Tarihi. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı. Baudrillard, J. (1996). Amerika (Çev.: Y. Avunç). İstanbul:Ayrıntı.
Aytaç, K. (2003). Simülarklar ve Simülasyon (Çev.: O. Adanır). İstanbul: Doğu Batı.
Bottomore, T.B. (1961). Modern Cemiyette Sosyal Sınıflar. A.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, 18 (1-4). ss. 71-99.
Bourdieu P. (2006). Pratik Nedenler (Çev.: H.U. Tanrıöver). İstanbul: Hil Yayıncılık.
Bourdieu P. (1984). Distinction: a Social Cririque of the Judgement of Taste. Cambridge: Harvard University Press.
Bowles, S., Gintis, H. (1976). Schooling in Capitalist America Educational Reform and the Contradictions of Economic life. USA: BasicBooks, A Division of HarperCollins Publishers.
Jenkins, R. (1992). Key Sociologists Pierre Bourdieu. London: Routledge Publishion.
Chomsky, N. (2007). Demokrasi ve Eğitim (Ed. C.P. Otero). İstanbul: BGST.
Chomsky, N. (1972). Chomsky on IQ and inequality. ].
Chomsky, N. (1973). For Reasons of State. New York: Vintage Books.
Dorling, D. (2010). The Return to Elitism in Education. Soundings, 44. pp. 35-46.
Dworkin, R. (2000). Sovereign Virtue: the Theory and Practice of Equality. [19.10.2011].
Coşkun, G. (t.y.). Evrimcilerin Üstün İnsan Hayalleri. . [30.11.2010].
Featherstone, M. (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü (Çev.: Mehmet Küçük). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Freeman, R.B. (1999) The new inequality in the United States (Ed. A. Fishlow, K. Parker). Growing apart: the causes and consequences of global wage inequality. Washington D C: Council of Foreign Relation Press.
Foucault, M. (1991). Discipline and a Punish: the Birth of the Prison. Londra: Penguin.
Foucault, M. (2000). Hakikat, İktidar ve Kendilik. Seçme Yazılar, (Der.: Ferda Keskin, Çev.: I. Ergüden) İstanbul: Ayrıntı.
Foucault, M. (2003). İktidarın Gözü (Çev.: I. Ergüden). İstanbul: Ayrıntı.
Foucault, M. (2010). Cinselliğin Tarihi (Çev.: H.U. Tanrıöver). İstanbul: Ayrıntı.
Giddens, A. (2005). Sosyoloji: Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş (Çev.: Ü.Y. Battal). Ankara: Phoenix Yayınevi.
Göker, E. (2001). Durkheimın Sol Eli: Pierre Bourdieunin Muhalefeti. Praksis, 3. ss. 228-251.
Hardt, M. ve Negri, A. (2008). İmparatorluk (Çev. Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı.
Harvey, D. (2008). Umut Mekânları (Çev.: Z. Gambetti). İstanbul: Metis Yayıncılık.
Hertz, T., Jayasundera, T., Piraino, P., Selcuk, S., Smith, N., ve Verashchagina, A. (2007).
Intergenerational economic mobility around the world. The B.E. Journal of Economic Analysis & Policy, 7 (2). ss. 1-46.
Hesapçıoğlu, M. (2001). Okula İlişkin Uygunsuz Metaforlar. Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı (Ed.), Eğitimde Yansımalar VI: 2000 Yılında Türk Millî Eğitim Örgütü ve Yönetimi Ulusal Sempozyumu, 11-13 Ocak Ankara. ss.399-407.
Hesapçıoğlu, M. ve Dündar, S. (2011). Türkiyede Eğitimde Fırsat Eşitliği ve Postmodernizm. Konya: Eğitim Kitabevi.
Hocaoğlu, D. (1999). Elitler ve Halk; Kültür ve Siyâset. Köprü, 67 (Yaz). ss.47-80.
Hocaoğlu, D. (2000). Eğitim ve Özgürlük. Köprü, 71 (Yaz) ss. 33-43.
İnal, K. (2005). Türkiyede Devlet Destekli Sivil Toplum Örgütlerinin Eğitimde Eşitsizliğe Yaklaşımları. Sivil Toplum Düşünce ve Araştırma Dergisi, 12. ss. 39-50.
İnal, K. (2007). Modernizm ve Çocuk: Geleneksel, modern, ve post-modern çocukluk imgeleri. Ankara: Sobil Yayıncılık.
İnam, A. (1993). Eğitimin Sorgulanması İçin Öneriler. Bilim ve Teknik, 314. ss. 82-85.
İnam, A. (2002). Bilgi Toplumu ve Türkiye. [19.09.2012].
Lyotard, J.F. (1997). Post-modern Durum: Bilgi Üzerine Bir Rapor (Çev.: Ahmet Çiğdem). Ankara: Vadi Yayınları.
Öztürk, L. (2005). Türkiyede Dijital Eşitsizlik: TÜBİTAK-BİLTEN Anketleri Üzerine Bir Değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24. ss. 111- 131.
Pakulsky, J. (2002). Anti-class Analysis: Social İnequality and Post-modern Trends. (Ed. Erik Olin Whright). Alternative Foundations of Class Analysis. [11.01.2012].
Patrick, M.L. (2008). Intergenerational Mobility and İnterracial İnequality: The Return to Family Values. Munich Personal RePEc Archive. ss. 51-80.
Radnor, H., Koshy, V. ve Taylor, A. (2007). Gifts, Talents and Meritocracy. Journal of Education Policy, 22 (3). pp. 283-299.
Rawls, J. (2000). A Theory of Justice. Oxford: Oxford University Press.
Schultz, D.P. ve Schultz, S.E. (2004). Modern Psikoloji Tarihi (Çev.: Y. Aslay). İstanbul: Kaknüs.
Sen, A. (1992). Inequality Reexamined. New York: Oxford University Press.
Sorokin, P.A. (1994). Çağdaş Sosyoloji Kuramları I (Çev.: M.N.R. Öymen). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Strachery, J. (2010). Yaklaşan İktidar Mücadelesi. (Derleyen Alev Alatlı) Batıya Yön Veren Metinler IV, Moderniteye Doğru Kaotik Modern Dünya (1800-1970). Ürgüp: İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı Kapadokya MYO. ss. 1755-1765.
Şan, M.K. ve Hira, İ. (2003). Sanayi Sonrası Toplum Kuramları. 2. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi (ss. 63-74). 7-8 Mayıs. İzmit: İTO.
Tan, M. (1987). Eğitsel Fırsat Eşitliği (Sosyolojik Bir Kavram Olarak Gelişim). Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20 (1-2). ss. 245-259.
Tekeli, İ. (1999). Modernite Aşılırken Siyaset. Ankara: İmge Kitabevi.
Tillich, P. (2010). Endişe Çağı. (Derleyen Alev Alatlı) Batıya Yön Veren Metinler IV, Moderniteye Doğru Kaotik Modern Dünya (1800-1970). Ürgüp: İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı Kapadokya MYO. ss. 1571-1573.
Toffler, A. (1981). Şok (Gelecek Korkusu) (Çev.: S. Sargut). İstanbul: Altın Kitaplar Basımevi.
Toffler, A. (1993). Dünyayı Nasıl Bir Gelecek Bekliyor. İstanbul: İz Yayınları.
Ulusoy, M.D. (1996). Eğitim ve Sosyal Eşitlik. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 13 (1-2). ss. 59-86.
Varış, F. (1994). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayın No. 176.
Vexliard, A. (1969). Sosyal Psikoloji (Der.: Muhsin Hesapçıoğlu). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi 1968-1969 Eğitim Öğretim Yılı Ders Notları (Çoğaltma).
Yanıklar, C. (2010). Post-modernist Antipati: post-modernist Sınıf(sızlık) Yaklaşımlarına Eleştirel Bir Bakış. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65 (1). ss. 205-227.
Yılmaz, T. (1999). Toplumsal Sınıf, Dil Yapısı ve Okul Başarısı. 75 Yılda Eğitim (ss. 73-78). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.