TOPSIS YÖNTEMİ İLE ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNİN YATIRIM ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İBBS DÜZEY 3 ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) sundukları idari, teknik ve altyapı hizmetleri ile sanayi işletmelerine bir arada faaliyet gösterebilecekleri bir zemin hazırlamaktadır. Bölgelerde, yatırımların işbirliği içerisinde yapılacağı; altyapı, ulaşım, enerji gibi hizmetlerin tek elden yönetildiği, üretim maliyetlerini azaltacak ve kaliteyi artıracak bir ortam bulunmaktadır. Bölgelerin sundukları hizmetlerin çeşitliliği ve sahip oldukları özelliklerin farklı olması, yatırımcıları Organize Sanayi Bölgesi tercihi konusunda zorlamaktadır. Bu çalışmada; ulaşım, altyapı ve teşvik kriterleri kullanılarak Organize Sanayi Bölgeleri yatırım ortamı açısından değerlendirilmiştir. Yapılan bu değerlendirmenin yatırımcılara tercih konusunda yol gösterici olacağı düşünülmektedir. Değerlendirmede, Entropi yöntemi ile çoklu kriterler ağırlıklandırılmış; TOPSIS yöntemi ile de alternatifler sıralanmıştır.

EVALUATION OF THE INVESTMENT CLIMATE OF ORGANIZED INDUSTRIAL ZONES WITH TOPSIS METHOD: AN IMPLEMENTATION ON NUTS 3

The Organized Industrial Zones (OIZs) are preparing a ground for the administrative, technical and infrastructure services and industrial enterprises to operate together. In the regions, the investments will be made in cooperation; infrastructure, transportation and energy are managed from one hand, there is a medium that will reduce the production costs and increase the quality. The diversity of the services offered by the regions and the different features they have are making it difficult for the investors to choose the Organized Industrial Zone. In this study; transport, infrastructure and incentive criteria, OIZs were evaluated in terms of investment climate. It is thought that this evaluation made will guide the choice of investors. Multiple criteria were weighted by the entropy method; alternatives are listed by TOPSIS method.

___

  • BAKKA (Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı), (2012), “Batı Karadeniz Bölgesel Organize Sanayi Bölgeleri Mevcut Durum Analizi”, “http://bakka.gov.tr/assets/raporlar/BAKKA_OSB_MDA_639760.pdf”, (10.12.2016),
  • Bayülken, Y., Kütükoğlu, C., (2012), “Organize Sanayi Bölgeleri Küçük Sanayi Siteleri Teknoparklar”, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Ankara,
  • Bulut, M., (2009), “Yatırım İkliminin Geliştirilmesinde Vergi Politikalarının Rolü: Türkiye Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir,
  • Cebeci, A., (2011), “Piyasanın Koordinasyonunda Yeni Kurumlar: Yatırım Ortamını İyileştirme ve Koordinasyon Kurulu”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul,
  • Çağlar, E., (2006), “Türkiye’de Yerelleşme ve Rekabet Gücü: Kümelenmeye Dayalı Politikalar ve Organize Sanayi Bölgeleri”, Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu Kitabı, TEPAV Yayını, Ankara,
  • Çakır, S., Perçin, S., (2013), “AB Ülkeleri’nde Bütünleşik Entropi Ağırlık-Topsis Yöntemiyle Ar-Ge Performansının Ölçülmesi”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 1, S. 32, ss. 77-95,
  • Çiftçi, H., (2015), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırım İkliminin Oluşturulmasını Belirleyen Faktörler”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, c. 19. S. 2, ss.173-192,
  • Dabson, B., Rist, C., Schweke, W., (1996), “Business Climate and The Role of Development Incentives”, Published by the Minneapolis Fed for “The Economic War Among the States” a conference held in Washington, D.C.,
  • Dinler, Z. ve Ersungur, Ş. M., (2005), “Bölgesel İktisat”, İİBF Yayını, Erzurum,
  • Erdoğan, B., (2008), “Aydın İlinin Yatırım İklimi”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın,
  • Eyüboğlu, D., (2003), “2000’li Yıllarda Organize Sanayi Bölgelerimiz”, Milli Prodükdivite Merkezi Yayınları, Ankara,
  • Fankhauser, S., Lavric, L., (2003), “The Investment Climate for Climate Investment: Joint Implementation in Transition Countries”, EBRD Working Paper S. 77,
  • Hüseynov, R., (2004), “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Korunması ve Teşviki Anlaşması”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara,
  • Karaatlı, M., Ömürbek, N., Köse, G., (2014), “Analitik Hiyerarşi Süreci Temelli TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri İle Futbolcu Performanslarının Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 29, S. 1, ss. 25-61,
  • Ng, F.Y., Tuan, C., (2002), “Building A Favourable Investment Environment: Evidence For The Facilitation Of FDI In China”, The World Economy, c. 25, ss. 1095-1114,
  • Onat, E., (1969), “Organize Sanayi Bölgeleri Fiziki Planlama Esasları”, TOBB Yayınları, Ankara,
  • OSBÜK (Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu), (2016), “Türkiye'de Organize Sanayi Bölgeleri'nin Kuruluşu ve Gelişimi”, “http:/ /www.osbuk.org/doc/OSBUygulamalar.doc”, (07.08.2016)
  • Ömürbek, N., Eren, H., (2017), “Entropi-Aras ve Entropi-Moosra Yöntemleri ile Yaşam Kalitesi Açısından AB Ülkelerinin Değerlendirilmesi”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 10, S. 2, ss. 29-48,
  • Özcan, B., Arı, A., (2010), “Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri Üzerine Bir Analiz: OECD Örneği”, Ekonometri ve İstatistik, S. 12, ss. 65-88,
  • Özdemir, M., (2015)“Karar Teorisi”, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Dora Yayıncılık, Bursa,
  • Özdemir, M., (1990), “Türkiye’de Organize Sanayi Bölgeleri”, TOBB Yayını, Ankara,
  • Soylu, A., Çamurdan, B., (2008), “Türkiye’deki Yatırım Ortamının Girişimciliğe Olan Etkileri Üzerine Bir Alan Araştırması (Denizli Örneği)”, 2. Uluslararası Girişimcilik Kongresi, Kırgızistan-Türkiye MANAS Üniversitesi İ.İ.B.F. İşletme Bölümü, 7-10 Mayıs 2008, Bişkek-Kırgızistan, ss. 183-195,
  • Uzunoğlu, S., Alkin, K., (2003), “Dünyada ve Türkiye'de Özel Sanayi Bölgeleri”, İTO Yayınları, İstanbul,
  • Witkowska, J., (2007), “Foreign Direct Investment in the Changing Business Environment of the European Union's New Member States”, Global Economy Journal, c. 7, S. 4, ss. 1-30,
  • Yurdakul, E., (2005), “Türkiye`de Sanayileşme Sürecinde Organize Sanayi Bölgeleri ve Eskişehir OSB Uygulaması”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.