ENFORMASYON ÇAĞI – ZAMAN – MEKÂN İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA BÖLGESEL KALKINMA KURAM VE SÜREÇLERİ

Bu çalışmada, 18.yüzyıldan günümüze kadar ortaya atılmış olan iktisadi kuramlar, bölgesel kalkınma paradigmaları ve yer seçim teorileri ele alınarak, kuramsal değişimler, zaman ve mekân kavramlarındaki değişimler incelemektedir. Bir başka ifade ile çalışma kapsamında, kavramsal ve dönemsel bir değerlendirme yapılmaktadır. Merkantilizm, Fizyokrasi, Klasik İktisat, Keynesyen, Yeni Keynesyen ve Yeni Klasik İktisat Kuramları, Rosensten- Rodan (Büyük İtiş Modeli), Perroux’a (Büyüme /Kalkınma Kutupları Teorisi) gibi bölgesel kalkınma kuramları; von Thünen, A. Weber, Christaller, Lösch, W.Isard, P. Krugman’ın yer seçim kuramları değerlendirilmektedir. Son dönem değişimleri açıklamaya yönelen Manuel Castells tarafından sunulan zaman ve mekân tartışması kapsamında değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu kapsamda, kalkınma kuramlarında mekânın ve zamanın karşılığı, yeri, değişimi ve nasıl değişip dönüştüğü değerlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Enformasyon Çağı, Zaman ve Mekân İlişkisi, Bölgesel Kalkınma Kuramları, İktisat Kuramları

REGIONAL DEVELOPMENT THEORIES AND PROCESSES IN THE CONTEXT OF INFORMATION AGE– TIME & SPACE RELATIONSHIP

In this essay, theories of economics, regional development paradigm and location theories have been evaluated according to theoritical aspects, transformation of time and space concepts from 18th century to nowadays. On the other hand, economical theories such as Mercantilist, Physiocracy, Classical Economic Theory, Keynesian Theory of Economics, New Keynesian Theory and New Classical Economic Theory; regional development theories such as Rosensten- Rodan (Big Push Theory), Perroux (Growth Poles Theory); location theories such as von Thünen, A. Weber, Christaller, Lösch, W.Isard and P. Krugman’s are handled with as a conceptual and periodical review. With the beginning of the “Information Age” (Industrie 4.0), espacially last three decades, discussions on conceptual transformation of time and space by Manuel Castells’ are commented in the context of the meanning of time and space concepts, transformation of conceptual usage in the periodical processes.

Keywords:

Information Age, Time and Space Relationship, Theories of Regional Development, Theories of Economics,

PDF

___

AKTAN, C.,C. (2010) “Monetarizm ve Rasyonel Beklentiler Teorisi” , Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 2, No 1, 2010 ISSN: 1309-8020 (Online)
ARICIOĞLU, E. (2011) “İktisat Teorisinde Unutulmuş Bir Kavram: Mekân”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 81, ss. 17-44.
AYBEK, H., (2017), “Üniversite 4.0’a Geçiş Süreci: Kavramsal Bir Yaklaşım”, Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 164-176.
BLAUG, M.,(1985) “Economic Theory in Retrospect”, Cambridge Universty Press, Fourth Edition.
BÜYÜKAKIN, T., (2007) “Yeni Keynesyen İktisat mı, Yeni Neo-Klasik Sentez mi?”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (13) / 1 : 22-36.
BÜYÜKDAVRAS, S.(1972), “Büyüme Kutupları Kuramı ve Türkiye`de Uygulanmasına İlişkin Çalışmalar”, Amme İdaresi Dergisi, 5 / 4, Aralık / 1972.
CASTELLS, M. (2004) Enformasyon Çağı II: Ekonomi, Toplum ve Kültür-Kimliğin Gücü, Çeviren: Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
CASTELLS, M. (2005) Enformasyon Çağı I: Ekonomi, Toplum ve Kültür-Ağ Toplumunun Yükselişi, Çeviren: Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
CASTELLS, M. (2013) Enformasyon Çağı III: Ekonomi, Toplum ve Kültür-Binyılın Sonu, Çeviren: Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
CHRISTALLER W. (1933), “Die Zentralen Orte in Süddeutschland, Wissenschaftlische Buchgesellschaft, Darmstad”t, English Edition, “The Central Places in Southern Germany”, Prentice-Hall, Englewood, Cliffs, NJ, 1966
ÇIMRIN, F. K. (2009), Küreselleşme Sürecinde Sosyal Bir Hareket Olarak Karşı Küreselleşme Hareketleri Türkiye Sosyal Forumu Örneği, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Bölümü, Doktora Tezi.
DAWKINS, C.,J. (2003), “Regional Development Theory: Conceptual Foundations, Classic Works, and Recent Developments”, Journal of Planning Literature, 18(2), p. 131-172.
DICKEN, P., LLOYD, P. E. (1990), Location in Space, Harper Collins Publishers, New York- ABD.
DİNLER,Z., (2005), Bölgesel İktisat, Ekin Kitabevi Yayınları, 7.Basım, Sf.13.
EBSO, Ege Bölgesi Sanayi Odası, (2015), Sanayi 4.0, Araştırma Müdürlüğü.
EKİNCİ,E.D. ve ERSUNGUR, Ş.M., (2013) “Yeni Ekonomik Coğrafya ve Teorik Modelleri”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013 17 (3): 205-224.
ERTÜRK, H. ve Sam, N. (2009), Kent Ekonomisi, Ekin Yayınları, Bursa.
FLORIDA, R. (1995), “Toward The Learning Region”, Futures, Vol. 27, No. 5, pp. 527-536.
FUJITA, M., KRUGMAN, P., MORI T. (1999) “On the Evolution of Hierarchical Urban Systems” , European Economic Review 43.
FUJITA, M., (2010) “The Evolution of Spatial Economics: From Thünen To The New Economıc Geography”, The Japanese Economic Review, Vol. 61, No. 1.
GÜRAN, T. (2003), İktisat Tarihi, Acar Basım, İstanbul.
HARVEY, D.(1997), Postmodernliğin Durumu, Kültürel Değişimin Kökenleri, Sungur Savran (Çev.), 2. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
HOTTES, R. (1983). Walter Christaller, Association of American Geographers.
ISARD, W. (1949), “The General Theory of Location and Space”, Quarterly Journal of Economics, 63(4):476-506.
İŞGÜDEN, T. (1995), Gelişme Kuramları, (Gelişme İktisadı, Ed.Tamer İŞGÜDEN ve diğerleri), Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul : 140-202.
KAZGAN, G. (1984) , İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, 3. Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul, 503 s.
KEYNES, J.M., (1967), The General Theory of Employment, Interest and Money, London: Palgrave Macmillan.
KILINÇASLAN, İ.,(2010) “ Kent Ekonomisi”, Ninova Yayınları, Birinci Basım, Sf. 167.
MÄKI, U., (2008) "Scientific Realism and Ontology", The New Palgrave Dictionary of Economics, Second Edition.
MORI, T., FUJITA, M., (2005) ,Frontiers of the New Economic Geography, Blackwell Publishing.
MULLIGAN, G. F.&PARTRIDGE, M. D. ve CARRUTHERS, J. (2012) “Central Place Theory and Its Reemergence in Regional Science”, The Annuals of Regional Science 50. Year.
POLAT, E. (2014), “Türkiye’de Düzey-2 Bölgeleri Kamu Yatırımları Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçülmesi” İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Bölümü, Doktora Tezi.
SAKARYA, A.,(2013) “Türkiye’de Kentsel Kademelenmenin Lojistik Sektörü Açısından Değerlendirilmesi” İstanbul Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
SAKARYA, A.,(2013) “Değişen Ekonomi, Değişen Teori”, 4. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Sempozyumu, Neo-Liberalizm Sonrası Mekânsal Müdahale Biçimleri ve Yansımaları, Bildiri Kitabı,
SAVAŞ, V., (2000) İktisatın Tarihi, Siyasal Kitabevi, 4. Baskı.
SMITH, A. (2011), Milletlerin Zenginliği, çeviren: Haldun Derin, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
TEKELİ, İ.,(1970) “Yer Seçimi Teorileri, Endüstrileşme Politikası ve Organize Sanayi Bölgeleri Üstüne”, Mimarlık Dergisi, Sayı: 6. Sf: 50-55.
PEKİN, T., (1985), Ekonomiye Giriş, İstiklal Matbaası, İzmir.
THÜNEN v., J. H., (1826), “Der Isolierte Staat in Beziehung auf Landwirtschaft und Nationalökonomie, Hamburg”, Perthes. English translation by C.M. Wartenberg: The Isolated State, Oxford, Pergammon Press, 1966.
ÜNAL, Y. (2009), “Bilgi Toplumunun Tarihçesi”, Tarih Okulu, Sonbahar 2009, Sayı V, 123-144.
YAYLA, A., (1992), Liberalizm, Turhan Kitabevi.
YILDIRIM, E., LOPCU, K., ÇAKMAKLI, S. ve ÖZKAN, Ö., (2010) “Yeni Keynesyen Makro Ekonomik Bir Model: Türkiye Uygulaması”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 4.
YILDIRIM, K., BAKIRTAŞ, İ., YILMAZ, R. ve ESEN, E., (2010), Makro İktisada Giriş, 5. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
YÜLEK, M. (1997), “ İçsel Büyüme Teorileri ve Kamu Politikaları Üzerine” Hazine Dergisi, Sayı 6, Nisan 1997.
WEBSTER, F, ROBINS, K.(1989) “Plan and Control: Towards a Cultural History of the Information Society” Theory and Society, 18.