RASYONEL EKONOMİ VE DAVRANIŞ İKTİSADINDAN DEĞERLER İKTİSADINA

İnsanının rasyonelliği üzerine kurgulanan Neo klasik iktisat teorisi bu gün dünyada hâkim iktisat politikalarına yön vermektedir. Söz konusu politikaların neticesinde oluşan hali hazırdaki gelir ve servet dağılımı ise kabul edilebilirliğin çok ötesinde bir durum sergilemektedir. Bu nedenle iktisadi hayattan, insanının yanılmazlığı gerekçesi ile ahlakı ve kamu denetimini dışlayan Neoliberal iktisat politikaları yerine, toplumsal değerlerle, kamu denetimine yer veren, sermaye birikimi için zenginin ihtirasına dönük üretim yerine, ihtiyaç sahibinin temel gereksinimleri için üretimi amaç edinen yeni iktisat anlayışına ihtiyaç olduğu muhakkaktır. Bu anlamda bireysellikten ziyade toplumsal birlikteliği ve sosyal sorumluluğu dikkate alan, insana olduğu kadar doğaya karşı da duyarlı olan değerler ekseninde iktisadi hayatın düzenlenmesi sosyal refah ve barış için zaruret arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Homo ekonomikus, rasyonel insan, davranışsal iktisat/ekonomi, değerler iktisadı, Neoliberal iktisat, minimal devlet, sosyal sermaye

FROM RATIONAL AND BEHAVIOR ECONOMY TO ECONOMY OF VALUES

Neoclassical economic theory, which is based on rationality of human, today directs the dominant economic policies of the world. As a result of these policies, the distribution of income and wealth in the present situation is far beyond acceptable. Fort his reason, instead of neoliberal economic policies that exclude moral and public control from economic life, it is necessary to have a fair understanding of economics, based on social values and public supervision, aiming to produce for the essential needs of the poor, instead of desire of the rich, aiming to capital accumulation. In this sense, it is necessary for social welfare and peace to regulate economic life in the framework of values that take into account social cohesion and social responsibility rather than individuality and are sensitive to nature as well as human beings.

Keywords:

Homo economicus, rational human, behavioral economics, value economics, Social capital,

PDF

___

KAYNAKÇA:Aktan, C. C., (1993), Çağdaş Liberal Düşünce Okulları ve Hayek, Hayek’te Serbest Piyasa Ekonomisi ve Özgür Toplum, Anavatan Partisi Yayınları, Ankara. Akyıldız, H. (2008), Tartışılan Boyutlarıyla “Homo Economicus”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y., C.13, S.2 s.29-40. Arslan, K., (2003), Otomobil Alımında Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, Cilt II, Sayı III, Sf. 83-103.Arvasi, A., 1989: Kendini Arayan İnsan, Bereket Yayınevi, İstanbulColeman, J. (1988). Social Capital in The Creation Of Human Capital, American Journal Of Sociology, V. 94, Supplement, P. 95-120, University Of Chicago.Çınar, R. ve Çubukçu, İ., (2009), Tüketim Toplumunun Şekillenmesi ve Tüketici Davranışları-Karşılaştırmalı Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 13 (1): 277-300.Fukuyama, F. (2000), Güven, Sosyal Erdemler Ve Refahın Yaratılması, Çev.: Ahmet Buğdaycı. Türkiye İş Bankası, Kültür Yayınları, No: 370, İstanbul, Ss. 57-86,15.Gintis, H., (2005), Behavioral Game Theory And Contemporary Economic Theory, Analyse & Kritik, 27, , 48–72. Güngör, E., (2010), Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar, Ötüken Yayınları, İstanbul. Jose, C. (2011) History Of Economic Thought, Unıversity Of Calicut, İndia.Kahneman, D. (2003). Maps Of Bounded Rationality: Psychology For Behavioral Economics. The American Economic Review, 93, 1449-1475.Kanca, O. ve Bayrak, M., (2014), Kamu Kesiminin Ekonomik Büyüklüğüne Türkiye Ve OECD Ülkeleri Açısından Bir Bakış, Sayıştay Dergisi, Sayı: 95/Ekim-Aralık.Kaplan, M., (2014), Rasyonel İnsanının Problemli Ekonomik Dünyası, Konya.Karagül, M., Akçay, S. 2002. “Ekonomik Büyüme ve Sosyal Sermaye: Ampirik bir Kanıt” İktisat İşletme ve Finans, Eylül eki, s. 88.Kaur, A., (2013), Maslow’s Need Hierarchy Theory: Applications and Criticisms, Global Journal of Management and Business Studies, Vol. 3, Nu. 10, pp. 1061-1064, Research India Publications Khan, M. M., Zhang, J., Vd. (2010), Cultural Values And Economic Growth İn Asia: An Empirical Analysis International Journal Of Business And Social Science Vol. 1 No. 2; November. Kurtoğlu, R. (2014), Din ve Küresel Ekonomi Politik, Orion. İstanbul.Knack, S. And Keefer, P. (1997), Does Social Capital Have An Economic Pay Off? Quarterly Journal Of Economics, Vol 112, No. 4. Ss. 1286, 1271.Masca, M., (2009), Küresel Isınma ve İklim Değişikliği, Gazi Kitapevi, Ankara.Maslow, A. (1954), Motivation and Personality, Harper and Row, New York.Orman, S., (2008), Değerler ve İktisadi Kalkınma, Ed. Şentürk, R., ÜTESAV, Kültür Düşünce 2, İstanbul.OXFAM, (2017), An Economy For The 99%, Briefing Paper Summary, January. Özel, M., (1993), Piyasa Düşmanı Kapitalizm, İz yayıncılık, İstanbul. Özel, M., (1995), Devlet ve Ekonomi, İz yayıncılık, İstanbul.Putnam, R. 1995. Bowling Alone – The Collapse And Revival Of American Community, New York.Putnam, R. 1996. Who Killed Civic America, Prospect, March. S. 70.Samson, A., (2014), The Behavioral Economics Guide 2014, Edited By Alain Samson.Temple, J., Jonson, P.A. 1998. Social Capability And Economic Growth, Quarterly Journal Of Economics, Vol. 113, No.3. S. 988.Thaler, R. H., (2000), From Homo Economicus To Homo Sapiens, Journal Of Economic Perspectives, Vol. 14, Nu. 1, Winter 2000, Pages 133–141.Vriend, N. J., 1995, Rational behavior and economic theory, Journal of Economic Behavior and Organization Vol. 29 (1996) 263-285Wilkinson, R. 1996. Unhealthy Societies: The Afflictions Of Inequality, London: Routledge,Yay, T., (1993), F.A. Hayek’te İktisadi Düşünce, Ezgi Kitapevi, Bursa.Yayla, A., (1993), Liberal Bakışlar, Siyasal Kitapevi, Ankara.Yazıcı, M., (2014), Değerler ve Toplumsal Yapıda Sosyal Değerlerin Yeri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 1, Sayfa: 209-223.