Kentsel dayanıklılık ve kentsel dönüşüm arasındaki i̇lişkiyi kentsel yoğunluk ve sosyal altyapı değeri üzerinden okumak: Kayseri örneği

Bu araştırmada, kentsel dayanıklılık ile kentsel dönüşüm arasındaki ilişkinin kentsel yoğunluk artışı ve sosyal altyapı uyumsuzluğu (yeterlilik-m2/kişi, konum) problemi üzerinden Kayseri’de yapılan alan çalışması bulgularıyla analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Kayseri kentinde 2012-2020 yılları arasında 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun uyarınca ilan edilmiş tüm riskli alanlar incelenmiştir. Araştırma kapsamında, imar planları ve plan açıklama raporları incelenerek; dönüşüm ilanı öncesi meri plan ile dönüşüm ilanı sonrası plan arasındaki “nüfus artış oranı” tespit edilmiştir. Devamında nüfus yoğunluğu artışının yapı yoğunluğu artışına nasıl yansıdığı planlar arasındaki “emsal değişimi” üzerinden değerlendirilmektedir. Nüfus artışının gerektirdiği toplam sosyal altyapı oranı değişimi ise plan açıklama raporundan elde edilmiştir ve bu değişim kişi başına düşen m2 üzerinden sorgulanmaktadır. Projelerde en yüksek %84 olmak üzere ortalama %47 oranında nüfus artışı, en yükseği 8 kat olmak üzere ortalama 2,08 katlık bir yapı yoğunluk artışı yapılmıştır. Sosyal altyapı alanlarında kişi başına düşen metrekare oranlarında ise bir proje hariç en yükseği %38 azalma olmak üzere ortalama %20 oranında azalma tespit edilmiştir. Projelerde sosyal altyapı alanlarının %40’ının mevcut konumu korunurken, %40’ında kısmen değişiklik yapılmıştır. Sosyal altyapı alanlarının %10’unda tamamen kaldırıp yerine başka bir alanda öneri getirilirken, %10’unda mevcut sosyal altyapı bulunmayıp yeni bir öneri getirilmemiştir. Bu sonuçlar afet yasasının en temel hedeflerinden standartlara uygun, risk azaltımı ve kentsel dayanıklılığı sağlama söyleminin büyük oranda başarılamadığını kanıtlamaktadır. Nüfus ve yapı yoğunluğu artışıyla birlikte sosyal altyapı alanı standartlarının düşürülmesi, başka bir işleve veya konum özelliklerinin değiştirilmesiyle olası afet ve acil durumlarında potansiyel toplanma ve tahliye noktası olarak kullanılabilecek alanlarda açık alan yetersizlik risklerini; yapılaşma ve gündüz nüfus kullanım yoğunluğunun yüksek olduğu kent merkezi (Sahabiye 1. ve 2. Etap projesi) ve sanayi bölgesi (Anbar proje alanı) gibi alanlarda farklı kullanım uyumsuzluklarına bağlı olarak yeni risk düzeylerini; olası yapı yıkımlarının oluşturabileceği sorunlar, gece/gündüz nüfus farklılıkları gibi çeşitli tehditlerle kentsel doku risklerini doğurarak kentsel altyapı kırılganlığı yönünden etki etmektedir. Araştırma kentsel dönüşüm ve kentsel dayanıklılık ilişkisini alan araştırmasıyla analiz ederek ortaya çıkan problemlere ve adaptasyon kapasitelerine yönelik önemli ipuçları sağlaması çalışmanın özgün değerini oluşturmaktadır.

An evaluation of the relationship between urban resilience and urban regeneration based on urban density and social infrastructure value: The case of Kayseri

Since the turn of the century, there have been significant changes in the field of planning and in the practices carried out for the sake of “urban regeneration” in Turkey that merit analysis. The most important of these changes are represented by urban regeneration projects introduced to mitigate disaster risk and increasing the quality of urban life. Urban regeneration projects in Turkey continue to develop through segmental plan changes that lack scientific justification. This type of approach not only leads to population growth exceeding the figures predicted in the upper scale plan decisions of the city but also reduces the green areas, education and health infrastructure, social facilities, and cultural facilities associated with population growth. This pattern tends to compel people to live in a city where the quality of urban life has declined. Increasing population density through segmental and project-based urban regeneration practices and deteriorating social due to density are the main reasons behind the diminished resilience of urban systems. This paper analyses the relationship between “urban resilience” and “urban regeneration” based on a field study conducted in Kayseri. The study examines the problems of increased urban density and the incompatibility of the social infrastructure (in terms of adequacy and location). To this end, all areas defined as “highly risky” between 2012 and 2020 in Kayseri in accordance with the Law on the Transformation of Areas under Disaster Risk No.6306 were analysed. Within the scope of the study, we examined the construction plan and plan explanation reports and found a “population growth rate” by comparing the population figures before and after the implementation of the transformation plan. Then we assessed how the population density increase reflects on the building density increase based on the “precedent/ building density change”. From the plan explanation report, we obtained the change in the overall social infrastructure ratio brought about by population growth and examined this figure on the basis of m2 per capita. In the examined projects, an average 47% increase was noted in the local population as a result of the plans, with the highest increase being 84%. In addition, an average 2.6 times increase was witnessed in building density, with the highest increase being eight-fold. As for social infrastructure areas, the average decrease in the square meters per capita was 20% in the studied kentprojects, with the the most significant drop being 38%. While 40% of the social infrastructure areas in the projects were preserved, 10% were completely removed, and new proposals were made. Furthermore, 40% underwent a partial change in either size or location, and no new proposals were made in the remaining 10% of the social infrastructure areas. These findings indicate that the maintenance of standards, mitigation of risk and provision of urban resilience, which are the main objectives of the Disaster Law, have not been largely achieved. Deterioration of the standards for social infrastructure area together with the increase in population and building density rates and changes in their function or location properties create open area inadequacy risks in areas to be used as a potential assembly and discharge point in possible disasters and states of emergency. These developments also mean new risk levels depending on different usage incompatibilities in areas such as the city centre (Sahabiye Phase 1 and 2 projects) and industrial zone (Anbar project area), which have higher development and daytime population utilisation density rates. In addition, various threats such as the problems that may be caused by potential building demolitions and night/day population differences may cause urban texture risks, which can have an impact on the vulnerability of urban infrastructure. When open and green areas within the social infrastructure areas are associated with building density and building order within the dense urban texture and are designed with sufficient vegetation, there may also be advantages in terms of air circulation, the feeding of underground water resources during precipitation, and reducing the urban heat island effect in extreme temperatures. However, the above-mentioned adverse factors lead to a decrease in the adaptation capacity of cities in the face of possible disturbances. The resilience of cities will gradually decrease if risk reduction is understood and implemented based only on the market mechanism in high-risk areas and with an approach that only increases urban density. This research offers substantial insight into the emerging problems and adaptation capacities of cities by analysing the relationship between urban regeneration and urban resilience based on the findings of a field study, which represents the original value of the study.

PDF

___

3194 sayılı İmar Kanunu. (1985). Resmî Gazete (Sayı: 18749). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.5.3194.pdf
5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun. (2005). Resmî Gazete (Sayı: 25866). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.5.5366.pdf
5393 sayılı Belediye Kanunu. (2005, 3 Temmuz). Resmî Gazete (Sayı: 25874). Erişim adresi: https://www. mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun. (2012). Resmî Gazete (Sayı: 28309). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/ Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.6306&MevzuatIliski= 0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&- No=6306
Adger, W. N. (2000). Social and ecological resilience: Are they related? Progress in Human Geography, 24 (3), 347- 364. https://doi.org/10.1191/030913200701540465
Adı, Y., & Bingöl, B. (2018). Kentsel Dönüşüm Uygulamaları; Isparta Gülistan Mahallesi Örneği. Kent Akademisi, 11 (4), 9.
Alexander, D. E. (2013). Resilience and disaster risk reduction: An etymological journey. Natural Hazards and Earth System Sciences, 13 (11), 2707-2716. https:// doi.org/10.5194/nhess-13-2707-2013
Ataöv, A., & Osmay, S. (2007). Türkiye’de kentsel dönüşüme yöntemsel bir yaklaşım. METU, JFA, 24 (2), 57-82.
Balamir, M. (2007). Afet politikası, risk ve planlama. TMMOB Afet Sempozyumu, 5-7 Aralık İMO Kongre ve Kültür Merkezi, Ankara, Türkiye.
Balamir, M. (2011). Uluslararası afetler politikasının ana ekseni: Kentsel sakınım. 1. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 11-14 Ekim ODTÜ, Ankara, Türkiye.
Balamir, M. (2014). Deprem Tehlikesi ve Kentsel Dönüşüm. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi.
Balamir, M. (2015). Risk yönetimi ve planlama, yeni yaklaşımlar ve Türkiye. Gazi Üniversitesi Kent Söyleşileri. https://www.youtube.com/watch?v=u9svr- 5T2U14&t=113s
Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (2011), “Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı 2012-2023” Resmî Gazete (Sayı: 28029). Erişim adresi: https://deprem.afad.gov.tr/downloadDocument? id=1643
Bektaş, Y. (2020). Genel kentsel dönüşüm alanları ile öncelikli riskli alanlar arasındaki ilişkinin sorgulanması üzerine bir değerlendirme: İstanbul örneği. Journal of Planning, 31 (1), 78-94. https://doi.org/10.14744/ planlama.2020.95914
Berke, P. R. (1995). Natural-Hazard Reduction and Sustainable Development: A Global Assessment. Journal of Planning Literature, 9 (4), 370-382. https://doi. org/10.1177/088541229500900404
Berkes, F., Colding, J., & Folke, C. (Eds.). (2003). Navigating social–ecological systems. Building resilience for complexity and change. Cambridge: Cambridge University Press.
Brand, F. S., & Jax, K. (2007). Focusing the meaning(s) of resilience: Resilience as a descriptive concept and a boundary object. Ecology and Society, 12 (1), 23-38.
Burby, B. R. J., Deyle, R. E., Godschalk, D. R., & Olshansky, R. B. (2000). Creating hazard resilient communities through land-use planning. Natural Hazards Review, 1 (2), 99-106.
Carpenter, S., Walker, B., Anderies, J. M., & Abel, N. (2001). From Metaphor to Measurement: Resilience of What to What? Ecosystems, 4 (8), 765-781. https:// doi.org/10.1007/s10021-001-0045-9
Christopherson, S., Michie, J., & Tyler, P. (2010). Regional resilience: Theoretical and empirical perspectives. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 3 (1), 3-10. https://doi.org/10.1093/cjres/rsq004
Cruz, S. S., Costa, J. P. T. A., de Sousa, S. Á., & Pinho, P. (2013) Urban Resilience and Spatial Dynamics. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.) Resilience Thinking in Urban Planning (s. 53-69). Springer Netherlands.
Davis, M., (2006). Planet of Slums, Verso, New York; Çeviren:
Koca, G., (2007). Gecekondu Gezegeni, Metis Yayınları, İstanbul.
DPT- Devlet Planlama Teşkilatı (2000). “Sekizinci Kalkınma Planı (2001- 2005)”, Erişim adresi: https://www. sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Sekizinci Be%C5%9FY%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-2001-2005.pdf
DPT- Devlet Planlama Teşkilatı (2006). “Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007- 2013)”, Resmî Gazete Sayı: 26215. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp-content/ uploads/2018/11/Dokuzuncu-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-2007-2013%E2%80%8B.pdf
Eraydın, A., Türel, A., & Kaya, D. A. (2013) The Evaluation of Different Processes of Spatial Development from a Resilience Perspective in Istanbul. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 179-196). Springer Netherlands.
Eraydin, A. (2013). “Resilience Thinking” for Planning. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 17-37). Springer Netherlands.
Eraydin, A., & Taşan-Kok, T. (2013a). Introduction: Resilience Thinking in Urban Planning. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 1-16). Springer Netherlands.
Eraydin, A., & Taşan-Kok, T. (2013b). The Evaluation of Findings and Future of Resilience Thinking in Planning. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 229-239). Springer Netherlands.
Eraydin, A., & Taşan-Kok, T. (Eds.). (2013). Resilience Thinking in Urban Planning (Vol. 106). Springer Netherlands. https://doi.org/10.1007/978- 94-007-5476-8
Folke, C. (2006). Resilience: The emergence of a perspective for social-ecological systems analyses. Global Environmental Change, 16 (3), 253-267. https://doi. org/10.1016/j.gloenvcha.2006.04.002
Folke, C., Carpenter, S. R., Walker, B., Scheffer, M., Chapin, T., & Rockström, J. (2010). Resilience Thinking: Integrating Resilience, Adaptability and Transformability. Ecology and Society, 15 (4). https://doi. org/10.5751/ES-03610-150420
Godschalk, D. R. (2003). Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities. Natural Hazards Review, 4 (3), 136-143. https://doi.org/10.1061/(ASCE)1527- 6988(2003)4:3(136)
Grimm, V., & Wissel, C. (1997). Babel, or the ecological stability discussions: An inventory and analysis of terminology and a guide for avoiding confusion. Oecologia, 109 (3), 323-334. https://doi.org/10.1007/ s004420050090
Gunderson, L. H. (2000). Ecological Resilience-In Theory and Application. Annual Review of Ecology and Systematics, 31 (1), 425-439. https://doi.org/10.1146/ annurev.ecolsys.31.1.425
Güzey, Ö. (2016). The last round in restructuring the city: Urban regeneration becomes a state policy of disaster prevention in Turkey. Cities, 50, 40-53. https:// doi.org/10.1016/j.cities.2015.08.010
Holling, C. S. (1973). Resilience and stability of ecological systems. Annual Review of Ecology and Systematics, 4 (1), 1-23.
Holling, C. S. (1996). Engineering resilience versus ecological resilience. In P. Schulze (Ed.). Engineering within ecological constraints (s. 31-44). Washington, DC: National Academy Press.
http://www.imaras.com.tr/haber_detay-1.aspx 22.02.2021, erişim tarihi: 22.02.2021
https://cbs.kayseri.bel.tr/imarplanlari.aspx erişim tarihi: 27.10.2021
https://gar.undrr.org/, erişim tarihi: 16.04.2021
https://www.afad.gov.tr/, erişim tarihi: Nisan, 2021
https://www.afad.gov.tr/turkiye-afet-risk-azaltma-planitarap, erişim tarihi: Nisan, 2021
https://www.cityresilienceindex.org/#/ erişim tarihi: 16.10.2021
https://www.kayseritelgraf.com/-sahabiye-kentsel-donusum- 1-etapta-teslim-tarihi-belli oldu_h12187.html, erişim tarihi: 22.02.2021
İnal Çekiç, T., & Özügül, M. D. (2019). Resilience of urban systems in the context of urban transformation: lessons from Beykoz-Istanbul. In K. Borsekova & P. Nijkamp (Ed.). Resilience and Urban Disasters surviving cities içinde (s. 117-135). Edward Elgar Publishing UK.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB). (2003). İstanbul İçin Deprem Master Planı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Planlama ve İmar Dairesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü, İstanbul.
Kadıoğlu, M. (2011). Afet yönetimi: beklenilmeyeni beklemek ve en kötüsünü yönetmek. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Yayını.
Kadıoğlu, M. (2018). Sellere dirençli kent oluşturmanın adımları. Şehir ve Toplum, 10, 77-89.
Kayseri Büyükşehir Belediyesi, (2019). Sahabiye 2. Etap Kentsel Dönüşüm Süreci Slayt. Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı.
Kayseri Valiliği, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Şubesi (2019). Brifing Raporu.
Keskinok, H. Ç. (2014). Planlama ve Tasarım Öğrencilerine Afet Planlaması ve Kentsel Gelişme, Planlama ve Tasarım Sorunları Üzerine Düşünceler ve Sorular. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi.
Kocatürk, F., & Bölen, F. (2005). Kayseri’de konut alanı yer seçimi ve hanehalkı hareketliliği. itüdergisi/a mimarlık, planlama, tasarım, 4 (2), 17-24.
Loftman, P., & Nevin, B. (1995). Prestige Projects and Urban Regeneration in the 1980s and 1990s: A Review of Benefits and Limitations. Planning Practice & Research, 10 (3-4), 299-316.
Matyas, D., & Pelling, M. (2015). Positioning resilience for 2015: the role of resistance, incremental adjustment and transformation in disaster risk management policy. Disasters, 39, (1-18). https://doi.org/10.1111/ disa.12107
Meerow, S., Newell, J. P., & Stults, M. (2016). Defining urban resilience: A review. Landscape and Urban Planning, 147, 38-49. https://doi.org/10.1016/j. landurbplan.2015.11.011
Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği. (2014). Resmî Gazete (Sayı: 29030). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx? Me vzu atKod=7.5.19788&Me vzu at I - l i s k i = 0 & s ou rc e Xml S e a r ch=PLAN%20 YAPIMINA%20A%C4%B0T%20ESASLARA%20 DA%C4%B0R%20Y%C3%96NET
Newman, P., Beatley, T., & Boyer, H. (2009). Resilient cities: Responding to peak oiland climate change. Washington, DC, USA: Island Press.
Okay N. (2018). Afete dirençli kentlerde risk azaltma, Şehir ve Toplum, 10, 117-127.
Oliveira V., Martins A., & Cruz S. S. (2013) Evaluating Urban Policies from a Resilience Perspective: The Case of Oporto. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 161-177). Springer Netherlands.
Paköz, M. Z., Yaratgan, D., & Şahin, A. (2022). Re-mapping urban vitality through Jane Jacobs’ criteria: The case of Kayseri, Turkey. Land Use Policy, 114, 105985. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2022.105985
Pelling, M. (2003). The vulnerability of cities: Natural disasters and social resilience. London: Earthscan Publications.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği. (2017). Resmî Gazete (Sayı: 30113). Erişim adresi: https://www.mevzuat. gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=23722&MevzuatTur- =7&MevzuatTertip=5
Resilience Alliance. (2007). Urban resilience research prospectus. Resource Document. Resilience Alliance. http://www.resalliance.org/1610.php.
Resilience Alliance. (2010). Assessing Resilience in Social- Ecological Systems: Workbook for Practitioners. Resource Document. Resilience Alliance. http://www.resalliance.org/resilience-assessment. Erişim tarihi: 01 Şubat 2021.
Resilient Cities A Grosvenor Research Report, 2014. Grosvenor Group Limited. Silaydin Aydin, M. B., Partigöç, N. S., Zengin Çelik, H., & Erdin, H. E. (2020). Potansiyel Toplanma Alanı Olabilecek Sosyal Altyapı Alanlarının İmar Planlarındaki Durumu: İzmir Kenti Örneği. Resilience. https://doi.org/10.32569/resilience.776319
Sönmez, Ö. (2019). İstanbul’un Kentsel Dönüşüm Sürecinde Konut Yoğunlukları Değişimi. Megaron, 14 (Suppl 1), 145-154. https://doi.org/10.5505/megaron. 2018.03880
Stead, D., & Taşan-Kok, T. (2013). Urban Resilience, Climate Change and Land-Use Planning in Rotterdam. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 211-227). Springer Netherlands.
Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). “On Birinci Kalkınma Planı (2019- 2023)”, Resmî Gazete Sayı: 30840. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp-content/ uploads/2019/07/On-Birinci-Kalkinma-Plani.pdf
Şehir Plancıları Odası Basın Açıklaması. (2017). Bursa Kamuoyuna. Erişim adresi: https://www.spo.org. tr/resimler/ekler/207f4756d081ff5_ek.pdf ?tipi= 3&turu=X&sube=3
Şenol Balaban, M. (2016). An Assessment of Flood Risk Factors In Riverine Cities Of Turkey: Lessons For Resilience And Urban Planning. METU Journal of The Faculty of Architecture. https://doi.org/10.4305/ METU.JFA.2016.2.3
Şenol Balaban, M. (2019). Afete dirençli yerleşimler oluşturmak: Afet risklerini azaltma planı. Bilim ve Ütopya, 25 (305), 29-34.
T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2013). “Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)”. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/ kurumlar/afad.gov.tr/2419/files/Afet_Mud_Pl_ResmiG_ 20122013.pdf
T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). “Onuncu Kalkınma Planı (2014- 2018)”, Resmî Gazete Sayı: 28314. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp-content/ uploads/2018/11/Onuncu-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-2014-2018.pdf
Taşan-Kok, T., & Stead, D. (2013). Analysing the Socio-Spatial Vulnerability to Drivers of Globalisation in Lisbon, Oporto, Istanbul, Stockholm and Rotterdam. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.). Resilience Thinking in Urban Planning (s. 71-91). Springer Netherlands.
Taşan-Kok, T., Stead, D., & Lu, P. (2013). Conceptual Overview of Resilience: History and Context. In A. Eraydın, & T. Taşan Kok (Eds.) Resilience Thinking in Urban Planning (s. 39-52). Springer Netherlands.
Terzi, F. (2017). “Üst Ölçekli Planlama Deneyimleri” konulu panelde AGÜ’de yaptığı konuşması, 13 Aralık 2017.
Tezer, A., & Türkoğlu, H. (2008). Zarar azaltmanın temel ilkeleri. In M. Kadıoğlu, & E. Özdamar (Eds.). Afet zararlarını azaltmanın temel ilkeleri, (s. 59-71). Ankara: JICA Türkiye Ofisi Yayınları.
Tezer, A., Onur, A. C., Yaman, Z. D., Çetin, N. İ., & Demirbaş, M. (2012). Kentte dayanıklılık kavramı. Ekolojik Yapılar ve Yerleşimler Dergisi, (8), 62-66
TÜİK (2021). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori? p=Nufus-ve-Demografi-109. Erişim tarihi: 03.03.2021
Türkoğlu, H., & Kundak, S. (2011). Urban Transformation as a tool for Disaster Mitigation. 51st Congress of the European Regional Science Association: "New Challenges for European Regions and Urban Areas in a Globalised World", 30 August-3 September 2011, Barcelona, Spain, European Regional Science Association (ERSA), Louvainla-Neuve.
Türkün, A., (2015). Kentsel Dönüşümü Yeniden Düşünmek: Mevcut Uygulamalar ve Hâkim Söylem Üzerinden Bir Değerlendirme. In B. Duman & İ. Coşkun (Eds.). Neden Nasıl ve Kim İçin, Kentsel Dönüşüm içinde (s. 285-332). İstanbul: Litera Yayıncılık.
Tyler, S., & Moench, M. (2012). A framework for urban climate resilience. Climate and Development, 4 (4), 311- 326. https://doi.org/10.1080/17565529.2012.745389
UNDESA (United Nations Department of Economic and Social Affairs): “World Urbanization Prospects: The 2019 Revision”, 2019.
UNISDR. (2012). Making Cities Resilient Report 2012: A Snapshot of How Local Governments Reduce Disaster Risk.
Walker, B., Carpenter, S., Anderies, J., Abel, N., Cumming, G., Janssen, M., Lebel, L., Norberg, J., Peterson, G. D., & Pritchard, R. (2002). Resilience management in social-ecological systems: A working hypothesis for a participatory approach. Ecology and Society, 6 (1). https://doi.org/10.5751/es-00356-060114
Walker, B., Holling, C. S., Carpenter, S. R., & Kinzig, A. P. (2004). Resilience, Adaptability and Transformability in Social-ecological Systems. Ecology and Society, 9 (2). https://doi.org/10.5751/ES-00650-090205
Zengin Çelik, H., & Çilingir, T. (2017). Parsel Bazındaki Dönüşüm Uygulamalarının Kentsel Maliyetleri, Karşıyaka-Bostanlı Mahallesi Örneği. Planlama dergisi, 27 (3), 329-346. https://doi.org/10.14744/ planlama.2017.73745