Boğaziçi’nin Avrupa Sahili’nde İnşa Edilmiş Kat Apartmanları ve Koruma Değerleri
20. yüzyılın mimari miraslarından biri olduğu düşünülen kat apartmanları, II. Dünya Savaşı’ndan sonra ülkemizde yoğun bir şekilde inşa edilmiştir. Makalenin amacı, Boğaziçi’nin Avrupa Sahili’nde inşa edilmiş kat apartmanlarının korunmalarını gerektiren özel değerlerini belirleyerek, bu yapılar ile ilgili uzmanlar tarafından gerçekleştirilecek koruma çalışmalarına veri oluşturmaktır. II. Dunya Savaşı’ndan sonra ülkemizdeki toplumsal, sosyo-kültürel, ekonomik, mimari ve teknolojik gelişmeler ışığında şekillenen kat apartmanlarında; eski, tasarım, üslup, mimari müellif, eski strüktür-malzeme, standartlaşma, kişisel anı, konut stoğu, işlevsellik, çevresellik, grup-çokluk-homojenlik, kentsel kimlik özellikleri kültür varlıkları olarak korunmalarını gerektiren özel değerleri olarak belirlenmiştir. Kat apartmanlarının özel değerleri aracılığıyla ülkemizin sağlayacağı; mimari, kentsel, sosyo-kültürel ve ekonomik kazanımlar açıklanmıştır.
First Appartment Buildings in European Side of Bosphorus and Their Conservation Values
Apartments thought to be one of the architectural heritages of the 20th century; it was built intensely in our country after World War II. The aim of the article is to establish the specific values that need to protect the apartments built on the European Coast of the Bosphorus and to create data for the conservation work to be carried out by experts on these buildings. After the World War II, in the floor apartments shaped by the social, socio-cultural, economic, architectural and technological developments in our country; old, design, style, traditional structure-material, standardization, personal memory, residential stock, functionality, environmentalism, group-plural-homogeneity and urban identity are required to be preserved as cultural assets. The architectural, urban, socio-cultural and economic gains that our country will provide through the special values of the apartment buildings are explained.
___
- 10/12/1987tarihliKorunmasıGerekliTaşınmazKültürveTabiatVarlıkları’nınTespitveTesciliHakkındaYönetmelik.http:// www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/20120313-6.htm
- 13/03/2012tarihliKorunmasıGerekliTaşınmazKültürVarlıklarınınveSitlerinTespitveTesciliHakkındaYönetmelikhttp:// teftis.kulturturizm.gov.tr/TR-14660/korunmasi-gereklitasinmaz-kultur-varliklarinin-ve-sitl-.html
- 1983tarih,2960sayılıBoğaziçiKanunuhttp//www.mevzuat.gov. tr./MevzuatMetin/1.5.2960.pdf.
- 2863SayılıKültürveTabiatVarlıkları’nıKorumaKanunu.http:// www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.2863&M evzuatIliski=0&sourceXmlSearch
- BalamirA.veAsatekinG.,(1991).“UlusalKimlikSorusuÜzerine KarşıtDüşüncelerveKonutMimarisi”,ODTÜMFD,11(1-2): s.73-87.
- Batur,A.,(1998).“1925-1950DönemindeTürkiyeMimarlığı”: 209-234;Derleyen:Sey,Y.,75.YıldaDeğişenKentveMimarlık,TarihVakfı,İstanbul.
- BeşiktaşBelediyeMüdürlüğüArşivi.
- BoğaziçiİmarMüdürlüğüProjeArşivi.
- Bozdoğan,S.,(2002).ModernizmveUlusunİnşaası.ErkenCumhuriyetTürkiye’sindeMimariKültür,MetisYayınlar,İstanbul.
- Cengizkan,A.,(2002).“YabancılaşmaNesnesiOlarakBanyo:Modernizm,TüketimToplumuveBanyoKültürü”,ModerninSaati,20.yy.’daModernleşmeveDemokratikleşmePratiğinde Mimarlar,KamusalMekanlarveKonutMimarlığıiçinde,1. Baskı,Eylül2002,AnkaraMimarlarDerneğiYayınNo:9,Boyut YayınGrubu,Ankara,s.143-155.
- Cengizkan,A.,(2004).“ÖzgünlükveTekrarınTekrarı:Konutta YeniGelişmelerveNesneOlarakKonut”,ArredamentoMimarlık,s.106-115.
- Cengizkan,A.,(2005).“Gelenek,İşlev,Moda:SürekliliklerveKopuşlar”,GelenekİşlevveModaArasındaGünümüzKonutKültürü,13Nisan2004,TMMOBMimarlarOdasıYayını,Ankara, s.11-22.
- Cengizkan,A.,(2011).KorumaKültürümüzünDeğerlerSistemini DeğiştirmekveYapıTürleri,Cumhuriyet’inMimarlıkMirası Sempozyumu,26-27Şubat2009,TMMOBMimarlarOdası Yayını,1.Baskı,Ankara,s.117-121.
- Çekmiş,A.,vd.,(2007).“SürdürülebilirKonutveKentİçinKültürelKapital”,Kent,Kültür,Konut”IAPS-CSBENetworkKültürve MekanToplantıları,BirinciUlusalSempozyum,İstanbul14-16 Aralık;Derleyen:Yıldız,T.,H.veEyüce,A.,(2010).Bahçeşehir ÜniversitesiYayınları,s.152-158.
- Ergut,A.,E.,(2011).CumhuriyetMimarlığınıYaratanlar, Cumhuriyet’inMimarlıkMirasıSempozyumu,26-27Şubat 2009,TMMOBMimarlarOdasıYayını,1.Baskı,Ankara,s. 113-116.
- Gökan,K.,Yıldırım,S.,Bostancıoğlu,E.,Kasapoğlu,E.,Düzgün, E.,Öztürk,Ç.,A.,Uluca,E.,Enginöz,E.,(2001).“Yer-elve Evrensel’inDiyalektiği”,UluslararasıXIII.YapıveYaşamKongresi,20.YüzyılMimariMirası,Bursa,s.31-43.
- Hamamcıoğlu,M.,(2001),“İzmirMimarKemalettinCaddesi’ndekiYirminciYüzyılBinalarınınDeğerlendirilmesindeÖlçütSorunu”,UluslararasıXIII.YapıveYaşamKongresi,20. CİLT VOL. 14 - SAYI NO. 4 yüzyılMimariMirası,Bursa,s.112-120.
- Kuban,D.,(2000).TarihiÇevreKorumanınMimarlıkBoyutuKuramveUygulama,YEMYayınları,İstanbul.
- Madran,E.,(2009).“CumhuriyetDönemiMimarlıkYapıtlarının TaşıdıklarıDeğerler”,TMMOBMimarlarOdasıKültürelMirasınKorunmasıKomitesi,Kastamonu19-20Mayıs2007,s. 101-104;Derleyen:TMMOBKYK,(2009).CumhuriyetDönemi MimariMirasınınKorunması/KorumadaYeniTanımlarKavramlariçinde,MimarlarOdasıYayınları,Ankara.
- Madran,E.,veÖzgönül,N.(2005).KültürelveDoğalDeğerlerin Korunması,1.Baskı,TMMOBYayınları,İstanbul.
- Orhan,Şahan,A.,(2014).Boğaziçi’ninAvrupaSahili’nde19461966YıllarıArasındaİnşaEdilmişKatApartmanlarınınKorumaÖncelikleriAçısındanDeğerlendirilmesi”,DoktoraTezi, YıldızTeknikÜniversitesi,FenBilimleriEnstitüsü,İstanbul.
- Özbek,Ö.,M.,(2007).“GelenekselveModernYerleşmelerBağlamında,MekanOlgusuveBarındırdıklarıKültürelAltyapılar”, s.116-122;Derleyen:Yıldız,T.,H.veEyüceA.,Kent,Kültür, Konut:IAPS-CSBENetworkKültürveMekanToplantıları, 1.UlusalSempozyum,İstanbul14-16Aralık2010,Bahçeşehir ÜniversitesiYayınları,İstanbul.
- Özer,B.,(1965).Rejyonalizm,ÜniversalizmveÇağdaşMimarimiz ÜzerineBirDeneme,DoktoraTezi,İTÜMimarlıkFakültesi,İstanbul.
- Polat,O.E.E.,(2008).ModernMimarlıkMirasınınKorunması: KuramveYöntemBağlamındaBirDeğerlendirme,Doktora Tezi,Y.T.Ü.FenBilimleriEnstitüsü,İstanbul.