Ankara-Altındağ Tepesi gecekondu bölgesi'nde mekansal ayrışmanın gözlenmesine yönelik bir araştırma

Türkiye’de özellikle 1950’li yıllardan sonra, büyük kentlerimize doğru başlayan büyük ölçekli göçler, kentlerin göçe hazırlıklı olmaması nedeniyle, mekansal ve toplumsal boyutta birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Özellikle 1980’li yıllarda, kırdan kente göç eden nüfus gruplarının bu sorunlara bağlı olarak kentle bütünleşemedikleri görülmüştür. Kente enformel kanallarla yerleşen bu gruplar, zamanla kent bütününde sosyal ve ekonomik boyutta farklılaşmaktadır. Büyük kentlerde, büyük ölçekli göçün yerleşme biçiminin oluşturduğu kentsel sorunlar, sosyo-ekonomik farklılıklar ve göç niteliğinin değişmesi mekansal ayrışmayı yaratmaktadır. Kentlerdeki kaynakların kıtlığı ve yerel üstü kurumların, kentin formel kesimlere yaptığı uygulamalar, kent bütününde kentsel eşitsizliği oluşturmuş ve ayrışmayı daha da hızlandırmıştır. Bu çalışma enformel gelişim gösteren Ankara-Altındağ Tepesi Gecekondu Bölgesi’nde göç hareketleri sonucunda oluşan sosyal, ekonomik ve mekansal eşitsizliklerle ortaya çıkan ayrışmalar üzerinde odaklanmayı amaçlamaktadır. Çalışmada mekansal ayrışma, fiziksel ve toplumsal boyutta olmak üzere iki düzlemde incelenmiştir. Çalışma kapsamında araştırma alanına ilişkin nicel ve nitel verilerin yanı sıra, yerel ve yerel-üstü düzlemde derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu yönteme bağlı olarak, bölgede ayrışmayı ortaya çıkaran nedenlerin belirlenmesi sağlanmıştır.

Research regarding observation of spatial segregation in Ankara-Altındağ hill squatter region

The large-scale migrations towards large cities that occurred in Turkey after the 1950s have brought about many spatial and social problems. The massive migrant populations moving from rural areas to cities cannot be integrated with the city completely due to these problems. These groups, which settle in the city through informal channels, differentiate in social and economic dimension throughout the city in the course of time. Urban problems caused by the settlement pattern of the large-scale migration in large cities, socio-economic differences and the change of migration quality constitute the spatial divergence. The scarcity of sources in cities and applications performed by upper local institutions on the formal section of the city have created urban inequality throughout the city and accelerated the divergence even further. This study aims to focus on divergences, which occur as a result of the migration movements and are caused by social, economic and spatial inequalities on the area of Ankara-Altındağ Hill Squatter Region. Within the scope of this objective, we examined the spatial segregation as both a physical and a social issue using quantitative and qualitative data. The spatial segregation in Eski Altındağ was followed profoundly in two stages as local plane and supra-local plane, with the help of interviews.

___

  • 1. Altındağ Belediyesi, (2010) Basım Yayın.
  • 2. Altındağ Belediyesi, (2011) Bilgi İşlem Müdürlüğü.
  • 3. Altındağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, (2011).
  • 4. Ankara Büyükşehir Belediyesi, (2010) İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı, Ankara.
  • 5. Ankara İl Emniyet Müdürlüğü, (2009) Brifing raporu.
  • 6. Bezcioğlu, B., Çankaya H., Arslan T.M., Kalaycıoğlu Z., Demir V., (2000) Altındağ’ın Dünü, Bugünü ve Yarını, Ankara, Altındağ Belediyesi, Özyurt Matbaası.
  • 7. Çıkrıkçı, İ. (2005) “Sosyal çevrelerde iç ve dış mekan etkileşim süreçleri”, Ed: A. M. Bozdayı (editör) Çağdaş Kent Yaşamında Mekan Sorunları, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, Yayınları, s. 47-63.
  • 8. Davis, M. (2007)Gecekondu Gezegeni,(Çev. Gürol Koca), İstanbul, Metis Yayınları.
  • 9. Evren, Y. (2007) “İstanbul Merkez Bölge’de Bütünleşme Ve Ayrışma: 15. Isocarp Genç Profesyonel Plancılar Çalıştayı’nın Düşündürdükleri”,Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi E-Dergisi, Sayı 1, s.11-21.
  • 10. Firman, T. (2004) “New Town Development In Jakarta MetropolitanRegion: A Perspective Of Spatial Segregation”,Habitat İnternational, Sayı 3, s.349-368.
  • 11. Gökçe, B. (1976) Gecekondu Gençliği, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, C-15.
  • 12. Görmez, K. (2004)Bir Metropol Kent Ankara (Sosyal YapıKimlik-Yaşam), Ankara,Odak Yayınevi, 124 s.
  • 13. Işık, O. ve Pınarcıoğlu, M.M. (2009a)“Segregation in İstanbul PatternsandProcesses” Tijdschriftvoor Economische en Sociale Geografie,Sayı 4, s.469-484.
  • 14. Işık, O. ve Pınarcıoğlu, M.M. (2009b) “İstanbul’da kentsel ayrışma: 1990’dan 2000’e neler oldu?” Ed: S. Kayasü, O. Işık, N. Uzun, E. Kamacı (editörler) Gecekondu, Dönüşüm, Kent, Ankara, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, s.379-407.
  • 15. Jurgen, F.(1998) “Socialine quality, segregationand urban conflict, thecase of Hamburg”, Eds. S. Musterd, W. Ostendorf (editörler) Urban Segregation and The Welfare State. London ve New York, Routledgeyayıncılık.
  • 16. Kıray, M.(1982) “Gecekondu: Az Gelişmiş Ülkelerde Hızla Topraktan Kopma ve Kentle Bütünleşememe”, Ed. M. Kıray (editör) Toplum Bilim Yazıları, Ankara, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Toplum Bilimleri Araştırma Merkezi.
  • 17. Kongar, E. (1996) Türkiye Üzerine Araştırmalar, İstanbul, Remzi Kitabevi.
  • 18. Kurtuluş, H. (2005) “Bir ütopya olarak Bahçeşehir” Ed: H. Kurtuluş (editör) İstanbul’da Kentsel Ayrışma, Bağlam Yayıncılık, İstanbul, s. 77-126.
  • 19. Musterd, S. (2003) “Segregation and Integration: A Contested Relationship” Journal of Ethnicand Migration Studies, Sayı 4, s.623-641.
  • 20. Sykora, L. (2009) “New Socio-Spatial Formations: Places Of Residential Segregation and Separation In Czechia”. Tijdschriftvoor Economische en Sociale Geografie, Charles University in Prague, Sayı 4, s.417-435.
  • 21. Şenyapılı, T. (2004) Baraka’dan Gecekonduya Ankara’da Kentsel Mekanın Dönüşümü: 1923-1960, İstanbul, İletişim Yayınları.
  • 22. Tekeli, İ. (2006) “Yerleşme Yapıları ve Göç Araştırmaları”, Ed: A. Eraydın (editör) Değişen Mekan, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları, s.68-83.
  • 23. Van Kempen, R. Ve Özüekren, A. S. (1998)“Ethnic Segregation In Cities: New Forms and Explanations In A Dynamic World” Urban Studies, Sayı 10, s.1631-1656.
  • İnternet Kaynakları
  • 1. http://www.google.com/intl/tr/earth/index.html, Googleearth hava fotoğrafı, [Erişim Tarihi 22 Nisan 2011]
  • 2. www.tüik.gov.tr, Ankara ve Altındağ ilçesi yıllara göre nü- fusu, [Erişim Tarihi 7 Nisan 2011]