Antalya koşullarında bazı yaygın fiğ (Vicia sativa) hat ve çeşitlerinin verim ve verim özelliklerinin saptanması

Araştırma, Adana Çukurova Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nden sağlanan 17 hat ve 3 kontrol çeşitten oluşan toplam 20 yaygın fiğ (Vicia sativa L.) genotipiyle, Antalya koşullarında ot, tane verimi ve verimle ilişkili özellikleri belirlemek amacıyla, 2006-07 ve 2007-08 yıllarında, Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü araştırma alanında, tesadüf blokları deneme deseninde 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İki yıllık birleştirilmiş ortalamalara göre hatların; çiçeklenme gün sayısı 126,4-133,5 gün, ana sap uzunluğu 58,4- 81,1 cm, yaş ot verimi 1196-2056 kg da-1, kuru ot verimi 282-494 kg da-1, ana sap sayısı 2,81-4,38 adet/bitki, ana sap kalınlığı 2,98-4,29 mm, fizyolojik olgunlaşma gün sayısı 154,8-164,0 gün, bitkide bakla sayısı 13,0-27,4 adet, baklada tane sayısı 6,0-7,44 adet, biyolojik verim 769,3-1207,0 kg da-1, tane verimi 203,1-315,3 kg da-1, 1000 tane ağırlığı 57,9-83,1 g ve hasat indeksi %21,23-36,86 arasında değişim göstermiştir. Antalya koşullarında 2490, 2604 ve 292-1 hatların ot verimlerinin yüksek olmasının yanı sıra, birim alandaki tane verimlerinin de yüksek olması, adı geçen hatların bölgemizde kışlık ara ürün döneminde ot amaçlı olarak rahatlıkla yetiştirilebileceği ve ileride yapılacak ıslah çalışmalarında değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Yaygın fiğ (Vicia sativa), Adaptasyon, Verim özellikleri, Çeşit ve hat

Determining yield and yield components of some common vetch (Vicia sativa) cultivars and lines in Antalya conditions

This study was carried out during 2006-07 and 2007-08 growing seasons in order to determine the forage and seed yields of the 17 lines belonging to Çukurova Agricultural Research Institute, Adana, Turkey and 3 check cultivars of common vetch (Vicia sativa L.) under the Antalya ecological conditions. The experiment was established in winter sowing in a complete randomized block design with four replications at the experimental field of West Mediterranean Agricultural Research Institute, Antalya, Turkey. Based on two-year-average; days to flowering, mean steam length, fresh herbage yield, dry herbage yield, number of main steam per plant, main steam thickness, days to physiological seed maturity, pods per plant, number of seeds per pod, biological yield, seed yield, 1000 seed weight and harvest index varied between 126.4-133.5 days, 58.4-81.1 cm, 1196-2056 kg da-1, 282-494 kg da-1, 2.81-4.38 number per plant, 2.98-4.29 mm, 154.8-164.0 days, 13.0-27.4 pod plant-1, 6.0-7.44 seed pod-1, 769.3-1207.0 kg da-1, 203.1-315.3 kg da-1, 57.9-83.1 g, and 21.23-36.86 %, respectively. At the end of the study; the lines 2490, 2604 and 292-1 were found to be superior both for their forage and seed yields. Hence; they can be raised easily in winter sowing for forage and seed production in the Antalya Region of Turkey. In addition these lines have been selected for further studies in future breeding programs.

Keywords:

Common vetch (Vicia sativa), Adaptation, Yield components, Cultivars and lines,

PDF

___

Açıkgöz E (2001) Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No:182 Vipaş Yayın No:58, Bursa.
Albayrak S, Güler M, Töngel MÖ (2005) Yaygın fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının tohum verimi ve verim öğeleri arasındaki ilişkiler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20: 56-63.
Anlarsal AE, Yücel C, Özveren D (1999) Bazı fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının Çukurova koşullarına adaptasyonu üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III, Çayır Mera Yembitkileri, Yemeklik Tane Baklagiller Bildiriler, Adana, s. 86- 91.
Anonim (2001) Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı (Baklagil Yem Bitkileri). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
TÜGEM (2006) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, TÜGEM 2006 Yılı Desteklenen Ürün Ekim Alanı. Ankara.
Blum A, Lehrer W (1973) Genetics and environmental variability in some agronomical and botanical characters of common vetch. Euphytica 2: 88-97.
Çakmakçı S, Çeçen S, Aydoğdu B (1999) Antalya’da bazı fiğ türlerinin tane ve kes verimleri yönünden ekim nöbetine girebilme olanakları. Turkish Journal of Agriculture and Foresty 23: 613-618.
Çakmakçı S, Çeçen S (1999) Antalya’da bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin ekim nöbetine girebilme olanakları üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Agriculture and Foresty 23: 119-123.
Çeçen S, Öten M, Erdurmuş C (2005) Batı Akdeniz kuşağında bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin ikinci ürün olarak değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 18: 331-336.
Çil AN, Yücel C, Çil A, Fırıncıoğlu HK (2004) GAP Bölgesi koşullarında bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının verim ve verimle ilgili özelliklerinin saptanması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 13: 37-46.
Geren H, Avcıoğlu R, Soya H (2003) Bazı ümitvar yeni fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinin Ege Bölgesindeki hasıl performansları üzerinde bir araştırma. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi Cilt 2, Diyarbakır, s. 362-368.
Sayar MS, Yücel C, Tekdal S, Yasak Ş, Yıldız E (2009) Diyarbakır koşullarında bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, Hatay, s. 518-521.
Soya H (1999) İkinci Ürün Olarak Yembitkileri Tarımı. Çayır-Mer'a Amenajmanı ve Islahı, Mer'a Konulu Eğitim ve Uygulama El Kitabı-1. TOK Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Gn. Md. Yembitkileri ve Havza Geliştirme Daire Başkanlığı, Ankara, s. 93- 103.
Yücel C, Avcı M, Anlarsal AE (2005) Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin çukurova taban koşullarında tane verimi ve verimle ilgili özelliklerin saptanması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20: 99-108.
Yücel C, Çil A, Çil AN (2006) Harran Ovası koşullarında bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) çeşit ve hatların ot ve tane verimlerinin saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 10: 63-71.
Yücel C, Gültekin R, İnal İ, Avcı M (2007) Adi Fiğ hatlarının verim ve önemli bazı tarımsal özellikleri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi Cilt 2, Erzurum, s. 285-288.
Yücel C, Gültekin R, İnal İ, Avcı M (2008) Çukurova koşullarında bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının verim ve verim karakterlerinin belirlenmesi. Anadolu, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi 18: 38-54.