SOSYAL ETKİLEŞİM VE SOSYAL BENLİK KAYNAĞI OLARAK AİLE

Aileye yönelik sosyolojik ilgi, sosyolojinin bağımsız bir disiplin olarak kurumlaştığı on dokuzuncu yüzyıla kadar gitmektedir. Genel olarak klasik sosyolojide aile bir toplumsal kurum olarak önemsenmiş, ancak aile içi roller ve etkileşim öncelikli mesele olarak kabul görmemiştir. Zamanla sosyolojide gelişen teorik yaklaşımlar ve tartışmalar, aileye farklı bakış açılarının da ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Özellikle sembolik etkileşimciliğin etkili bir teorik yaklaşım haline gelmesi, aileyi sosyal psikolojik açıdan önemli bir konu haline getirmiştir. Sembolik etkileşimcilik, sosyal gerçekliğin açıklanmasında etkileşim ve benlik kavramlarını temel aldığı için bu yaklaşıma bağlı çalışmalarda aile, diğer toplumsal kurumlardan daha çok öne çıkmıştır. Çünkü toplumsal kurumlar içinde sadece aile, hem etkileşimin hem de benliğin kaynağı konumundadır. Buna bağlı olarak sosyalleşme sürecinin en etkin aracısı da aile olmak durumundadır. Öyle ki ailenin etkileşimin ve benliğin ilk kaynağı olması, diğer bütün sosyalleşme aracılarından ayrılmasına sebep olmaktadır. Elbette aile içi etkileşimlerin birey üzerindeki etkileri ve üyelerin bu etkileri kabulü de farklılaşmaktadır. Ailenin modernleşmeyle birlikte bazı işlevlerini yitirdiği ve önemini kaybettiği iddia edilmişse de benlik üzerindeki etkisi dolayısıyla bu tür iddialar özellikle etkileşimi temel alan yaklaşımlar açısından ihtiyatlı değerlendirilmektedir. Aynı zamanda aile, etkileşim ve benlik üreticisi temel kurum olarak birey üzerinde önemli bir otoritedir. Bu makalede, klasik sembolik etkileşim meta teorik bir temelde ele alınmış ve ailede sosyal etkileşimin ve sosyal benliğin üretimi genel olarak analiz edilmiştir. 
Anahtar Kelimeler:

Aile, etkileşim, sosyal benlik

___

  • KaynakçaAKIN, Mahmut H. (2011), Toplumsallaşma Sözlüğü, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları. ARNETT, Jeffrey Jensen (2007), “Socialization in Emerging Adulthood: From the Family to the Wider World, from Socialization to Self-Socialization”, Handbook of Socialization, (Ed. Joan Grusec, Paul D. Hastings), New York: The Guilford Press, pp. 208-231.AYDIN, Mustafa (2000), Kurumlar Sosyolojisi, 2. Baskı, Ankara: Vadi Yayınları. DAVEY, Alice J., PAOLUCCI Beatrice (1980), “Family Interaction: A Study of Shared Time and Activities”, Family Relations, Vol: 29, No: 1 (Jan. 1980), pp. 43-49. DİKEÇLİGİL, F. Beylü (2012), “Aileye Dair Kabullerin Ezber Bozumu”, Muhafazakar Düşünce, Sayı: 31, Ankara, s. 21-52.GEIGER, H. Kent (1971), “The Family in Soviet Russia”, Modern Sociology: Introductory Readings, (Ed. Peter Worsley), 2nd Edition, London: Penguin Books, pp. 165-172.KETSETZIS, Maria, RYAN, Bruce A., ADAMS, Gerald R. (1998), “Family Processes, Parent-Child Interactions, and Child Character Influencing School-Based Social Adjustment”, Journal of Marriage and Family, Vol. 60, No. 2, pp. 374-387. MEAD, George H. (1913), “The Social Self”, The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 10, No. 14, pp. 374-380. SAYIN, Önal (1990), Aile Sosyolojisi, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. YILDIRIM, Ergün, YILDIRIM, Emel (2011), “Aile İçi İlişkiler ve İletişim”, Aile Sosyolojisi, (Der. Kadir Canatan, Ergün Yıldırım), 2. Baskı, İstanbul: Açılım Kitap, ss. 139-152.