1857 Hint İsyanı: Kanpur Katliamı ve Lucknow Mücadelesi

Hindistan İngilizlerin doğudaki en önemli kolonisi olmuştur. Ülkenin zenginlikleri İngiliz Doğu Hindistan şirketi tarafından batıya aktarılmıştır. Hindistan´daki merkezi yönetim zafiyetini iyi değerlendiren İngilizler yerel kral ve prensleri rahatlıkla etkileri altına almışlardır. Ülkenin sömürülmesinden elde edilen gelirin önemli bir bölümü İngiltere´ye aktarılırken geri kalanı ile paralı askerlerden oluşan ordular kurulmuştur. Şirketin ticari varlıklarını korumak için kurulan bu ordular zamanla öyle bir güce ulaşmıştır ki ülkenin işgalinde önemli bir paya sahip olmuştur. Hintli askerler maaş karşılığı emrine girdikleri İngilizlerle kendi ülkelerinin işgalini gerçekleştirmiştir. Bu ordulardan en büyüğü olan Bengal ordusu zaman içinde İngilizler ile sıkıntı yaşamaya başlamıştır. Ordu içindeki huzursuzluklar ve İngilizlerin işgalleri ile ilişkiler kopma noktasına gelmiştir. 1857 Büyük Hint isyanı Bengal ordusu askerlerinin İngiliz subay ve askerlerine karşı gelmeleri ile başlamıştır. Bu çalışma isyanın hangi sebepler ile başladığını ve isyanın iki önemli noktası olan Kanpur ile Lucknow´da yaşananları ortaya çıkarmaktadır. Birçok faktörün bir araya gelmesi ile başlayan başkaldırı tüm Hindistan´a yayılmasa da Bengal ordusunun görev sahası içinde olan çok büyük bir coğrafi alanda etkili olmuştur. İngiliz bayan ve çocukların Kanpur´da isyancı askerler tarafından katliama uğratılması İngilizlerin isyanı çok sert bir şekilde bastırmasına sebep olmuştur. Milyonlarca insanın ölümüne sebep olduğu düşünülen isyan Hint tarihi için önemli bir dönüm noktası olmasının yanı sıra İngilizler içinde büyük öneme sahiptir. İngilizler ilk defa bir isyan dolayısı ile binlerce askerini kaybetmiştir. Sivillerin de hayatını kaybetmesi ile birlikte İngiliz kamuoyu Hintlilere karşı büyük bir nefret duymaya başlamıştır. Bu nefret sonucu İngiliz askerler uğradıkları her köy, kasaba ve şehirde sivil halkı acımasızca öldürmüşlerdir. İsyanın önemli noktalarından olan Kanpur ve Lucknow´da yaşanan olayların incelenmesi ile birlikte isyan hakkında çok daha detaylı bilgilere sahip olunacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hindistan, İngiltere, İsyan, Kanpur, Lucknow

PDF

___

Allan, J., Haig, T. WoIsley and Dodwell, H. H. (1934). Cambridge Shorter History of India. Macmillan Company, New York.Bearce, George D. (1961). British Attitudes towards India. 1784-1858, Oxford University Press, London.Blunt, Alison, (2000). Embodying war: British women and domestic defilement in the Indian ‘Mutiny’, 1857–8. Journal of Historical Geography, 26, 3, 2000, 403-428Edwardes, M. (1957). Introduction of M. Germon, Journal of the Siege of Lucknow: An Episode of the Indian Mutiny.London.Granville, Earl, Hansard (1857). Parliamentary Debates. 14 August 1857, CXLVIIGuha, R. (1983). Elementary Aspects of Peasant Insurgency in Colonial India, Oxford University Press, New York.Hibbert, C. (1978). The Great Mutiny: India 1857. Penguin Books Ltd., London.Innes, M. (1895). Lucknow and Oude in the Mutiny: A Narrative and A Study, Innes, London.Kapore, Curbakh Singh (1962). Refresher Course in History of India, British Period 1707-1947, S. Chand and Co., Delhi.Kaye, John, W. (1864-1876). History of the Sepoy War. W.H. Allen, 3 Vols., London, 1864-1867; diffrent ed. Vols. I and II in 1870, III in 1876.Khan, Sir Syed Ahmed (1873). The Cause of the Indian Revolt. Medical Hall Press, Benares, India.Lady’s Newspaper (1857-1858). Daily Newspaper. London, Britain, 19 September 1857; 20 Şubat 1858.Longford, Elizabeth (1964). Queen Victoria. Harper & Row, New York.Malleson, George B. (1880). Ed. Kaye and Malleson's History of the Indian Mutiny of 1857-58. 6 vols, W.H. Allen, Vol III, London.Metcalf, Thomas R. (1965). The Aftermath of Revolt: India 1857–1870. Princeton University Press, Princeton.Misra, Amaresh (2008). War of Civilisations: India AD 1857. Rupa, 2 Vols., New Delhi.Paul, Herbert (1904). History of Modern England. The Macmillan Company, 2. Vols.,New York.Shafeeq, Samuel (1970). British Reaction to the Sepoy Mutiny, 1857-1858. Master Thesis, North Texas State University, Denton, Texas.Thomson, M. (1859). The Story of Cawnpore. Richard Bentley, London.Trevelyan, George (1922). British History in the Nineteenth Century, 1782-1901. Longmans, Green, and Co., London.Walpole, Sir Spencer (1912). History of England from the Conclusion of the Great War in 1815. Longmans, Green and Co., 6 vols. London, New York.