Piyasa İslamı: Neoliberalizm Suretinde İslam

Bugün İslam dünyasında farklı bir dinsel uyanışın yaşandığı görülmektedir. Piyasa İslamı denilen bir kavram ortaya atılmış ve İslam’ın neoliberal politikalarla nasıl şekil değiştirdiği gösterilmiştir. Yazar Mısır’da, Endonezya ve Türkiye’de yaşanan İslam’ın özellikle kültürel anlamda müzikten, kılık kıyafete ve örtünme şekillerine kadar farklı olduğunu anlatırken diğer yandan sınıflaşma ve batılılaşma karşısında İslam ülkelerinin siyaset ve ekonomi ilişkisinin nasıl neoliberalizm altında şekillendiğini anlatmak istemiştir. Yazar eski geleneksel İslami örgütlenmeden bir kopuşun olduğunu söyler. Yazar bunun sebepleri ve sonuçlarından genel olarak şöyle bahseder: “ Parti benzeri ulusal düzeyde faaliyet gösteren geleneksel siyasal örgütlenmelere pek rağbet etmeyen ve belli bir hareket serbestisine sahip olmayı yeğleyen yeni İslami aktörler boy göstermeye başlamışlardır: militan yanını bir kenara atmış veya atmaya çalışan hatipler, yorumcular, uzmanlar, Batı siyasi modernitesinin kurum ve figürleriyle “barışmış” İslamcı yazarlar, münevverler, manevi ve ahlaki değer savunucuları,  İslami TV programı yapımcıları ve sunucuları, İslami medyatikler, sohbet toplantıları hatipleri, İslami eğilimli, kutsala vurgu ve dünyevi şöhret arasında gidip gelen müzik grupları, sanatçılar, şarkıcılar...” (sf.: 18 ) Yazar burada kullandığı İslamcılık ve İslamlaşma kavramlarını kendince şöyle ayrı anlam ifade ettiğini söylüyor: İslamcılık Müslüman Kardeşlerin kurucusu Hassan al-Banna’nın şekillendirdiği, kamusal alanda dini referansların yeniden hakim kılınması ve batı modernitesine alternatif bir sosyal hareketken, İslamlaşma dinsel pratiklerin ve simgelerin kamusal alandaki görünürlüğünün artması olarak ifade ediliyor. 
Anahtar Kelimeler:

neoliberalizm, piyasa

___

  • Haennı, P. (2014) Piyasa İslamı: İslam Suretinde Neoliberalizm, Çev. Levent Ünsaldı, Ankara: Heretik yayınları