Muhammed İkbâl’in Benlik Felsefesi

Muhammed İkbâl’in düşüncesinde Tanrı ve evrene ilişkin bir açıklama yapabilmek için onun benlik felsefesini bilmek hayati önem taşır. Çünkü o, Tanrı ve evren söz konusu olduğunda tüm açıklamalarını ben felsefesi üzerinden yapar. Onun benlik felsefesinde Tanrı ve evrendeki her şey bir bene sahiptir. Evrendeki işleyişi anlamak ve varlığa ilişkin bir şeyler söylemek için benin mahiyeti, işlevleri, salahiyetleri ve sınırlarının açıklanması gerekir. Çalışmamızda benin mahiyeti, insanın şuurlu tecrübesinden hareketle sahip olduğu eylemler sistemi olarak tanımlanmış olup benin insanda tecrübeler yoluyla açığa çıktığı, insanı sahip olabileceği en yüksek noktaya götürebileceği İkbâl’den alınan şiir ve düz yazı örnekleriyle açıklanmıştır. Aynı zamanda insana özgürlüğünü ve Tanrı’yla iletişim imkânını vermek bakımından benin metafiziksel yönü açıklanmaya çalışılmıştır.

The Self-Philosophy of Muhammad Iqbal

In the thinking of Muhammad Iqbal, it is vital to know his self-philosophy in order to make an account of God and the universe. Because he make all their explanations through self-philosophy when God and the universe are concerned. God and everything in the universe has an ego in his self-philosophy. It needs to explain the nature, functions, capabilities and boundaries of ego in order to understand what is running of the universe and to say something about it. In our work, the nature of ego is defined as a system of actions in which a person has act of conscious experience. It's explained by examples of poetry and plain writing from Iqbal that it can be brought to the highest point that person can have, which ego has come to open in person through experiences. At the same time it has been tried to explain the metaphysical aspect of ego in terms of freedom and communication with God.

___

  • ARABÎ, Muhyiddîn-i İbn (1977). Fütûhat-ı Mekkiye, Çev. Selâhaddin Alpay, İstanbul: Garanti Matbaacılık ve Neşriyat.
  • ARABÎ, Muhyiddîn-i İbn (2000). Lübb’ül-Lübb (Özün Özü), Çev. İsmail Hakkı Bursevî, İstanbul: Bahar. AYDIN, Mehmet S. (2000). İslâm Felsefesi Yazıları, İstanbul: Ufuk Kitapları.
  • CARLİSLE, Clare (2006). Kierkegaard: A Guide for the Perplexed, New York/London: Continium Int. Pub. Group, (ss. 110-131).
  • ÇELİK, İsa (2004). Muhammed İkbâl’in Tasavvufî Düşüncesi, İstanbul: Kaknüs.
  • GÜNDOĞDU, Hakan (2013). İkbâl’in Benlik Felsefesi ve Demokrasi, Hece Aylık Edebiyat Dergisi Muhammed İkbâl Sayısı (S. 193, ss. 164-176).
  • HASAN, R. (2004). İkbâl’in Düşüncesinde İrade Hürriyeti ve Kader, Çev. A. İ. Demir, Kelam Araştırmaları Dergisi 2 (S. 1, ss. 83-94). Ankara.
  • İKBÂL, Muhammed (1971). Şarktan Haber (İkbâl’den Şiirler içinde), Çev. Ali Nihat Tarlan, İstanbul: İş Bankası.
  • İKBÂL, Muhammed (1976). Yolcu, Çev. A. N. Tarlan, İstanbul: Eser Matbaası.
  • İKBÂL, Muhammed (1983). Cebrail’in Kanadı Çev. Yusuf Salih Karaca, İstanbul: Furkan.
  • İKBÂL, Muhammed (1984). İslâm’da Dini Düşüncenin Yeniden Doğuşu, Çev. N. A. Asrar, İstanbul: Birleşik.
  • İKBÂL, Muhammed (2000). Câvitnâme, Çev. Annemarie Schimmel, Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • İKBÂL, Muhammed (2005). Esrar ve Rumuz Çev. Ali Nihat Tarlan, İstanbul: Sûfi Kitap.
  • İKBÂL, Muhammed (2006). Yeni Gülşen-i Râz (Kulluk Kitabı içinde), Çev. Ali Nihat Tarlan, İstanbul: Sûfi Kitap.
  • İKBÂL, Muhammed (2007a). Misafir, Çev. Ahmet Metin Şahin, İstanbul: Irmak.
  • İKBÂL, Muhammed (2007b). Yansımalar, Çev. Halil Toker, İstanbul: Kaknüs.
  • İKBÂL, Muhammed (2012). İslâmî Benliğin İçyüzü Çev. Ali Yüksel, Ankara: Hece.
  • İKBÂL, Muhammed (2013a). Musa Vuruşu, Çev. Celal Soydan, Ankara: Hece.
  • İKBÂL, Muhammed (2013b). Hicaz Armağanı, Çev. Celal Soydan, Ankara: Hece.
  • İKBÂL, Muhammed (2014a). İslâm’da Dini Düşüncenin Yeniden Teşekkülü, Çev. Beste Yılmazoğlu, İstanbul: Araf.
  • İKBÂL, Muhammed (2014b). Câvitnâme, Çev. Halil Toker, İstanbul: Kaknüs.
  • İKBÂL, Muhammed (2014c). Benliğin Sırları, Çev. Beste Yılmazoğlu, İstanbul: Araf.
  • İKBÂL, Muhammed (2015a). Şikâyet ve Cevabı, Çev. Halil Toker, İstanbul: Demavend.
  • İNANÇ, Banu Yazgan; YERLİKAYA, Eset Ercüment (2012). Kişilik Kuramları, Ankara: Pegem Akademi.
  • KARADENİZ, Abdurrahim (2013). Muhammed İkbâl’in Zaman-Mekân, Ölüm ve Ebedîlik Tasavvuru. Hece Aylık Edebiyat Dergisi Muhammed İkbâl Sayısı (S. 193, ss. 465-468).
  • KILIÇ, Cevdet (2013). İkbâl’in Mücadelesi ve İslâm Dünyasına Etkileri. Hece Aylık Edebiyat Dergisi Muhammed İkbâl Sayısı (S. 193, ss. 177-204).
  • KİERKEGAARD, Soren (2013). Meseller, Çev. Osman Çakmakçı, İstanbul: Pinhan.
  • KİERKEGAARD, Soren (2017a). Felsefe Parçaları Ya Da Bir Parça Felsefe, Çev. Doğan Şahiner, İstanbul: Türkiye İş Bankası.
  • KİERKEGAARD, Soren (2017b). Kaygı Kavramı, Çev. Türker Armaner, İstanbul: Türkiye İş Bankası.
  • NİETZSCHE, Friedrich Wilhelm (2012). Zerdüşt Böyle Buyurdu, Çev. Osman Derinsu, İstanbul: Varlık.
  • PEKER, Hidayet (2013). Muhammed İkbâl’de Tanrı Evren İlişkisi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (C: 22, S. 1, ss. 39-55).
  • SCHİMMEL, Annemarie (2007). Peygamberâne Bir Şair ve Filozof Muhammed İkbâl, Çev. Senail Özkan, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • SERHENDÎ, Rabbân-î Ahmedî Fârûkî (2008). Mektûbât Tercemesi, Çev. Hüseyin Hilmi Işık, İstanbul: Hakîkat Kitabevi.
  • SÜHREVERDÎ, Şehâbeddin (1987), Filozofların İnançları, Ruhun Yolculuğu, Çev. İsmail Yakıt, Felsefe Arkivi (S. 26, ss. 213-226).
  • TAŞDELEN, Vefa (2013). Muhammed İkbâl’de Aşkın Ben. Hece Aylık Edebiyat Dergisi Muhammed İkbâl Sayısı (S. 193, ss.26-42).
  • WHİTEHEAD, A. N. (1929). Process and Reality. Newyork: Macmillan Publishing.