Rabbâni Gelenekte Rabbi Yişmael’in Tevrat Tefsiri İçin Oluşturduğu On üç Yorum Kuralı

Rabbâni Yahudilik, M.S. 70 yılında Yahudi Mabedinin ikinci kez yıkımı sonrasında,Mabet’e bağlı dinî yaklaşım ve uygulamaların ortadan kalkması ve bunun yeriniYahudi Kutsal Kitabı ile onun yorumlarının aldığı dönemin adıdır. Bu sebepleRabbâni Yahudiliğin te melini TaNaH ve yorumu oluşturmaktadır. Rabbâni Yahudiliğegöre Tanrı Sina’da Hz. Musa’ya Tora ile birlikte onun yorum kuralları ve bunlara uygunyapılan yorumlarını da vermiştir. Bu sebeple rabbiler tarafından yapılan bu yorumlarilahi vahyin bir parçasıdır. Rabbâni Yahudilikte Hillel’e izafe edilen yedi yorum kuralı(middot), alanında ilk basamaktır ve kendisinden sonra geliştirilen diğer yorum kurallarınıntemeli ve öncüsüdür. Rabbi Yişmael on üç yorum kuralını R. Hillel’in yediyorum kuralını geliştirerek elde etmiştir. Hatta onun bazı kuralları Hillel’in kurallarıylabirebir aynıdır. R. Yişmael’e izafe edilen on üç yorum kuralı Rabbâni Yahudilikiçin çok daha merkezî bir role sahip,tir. Ancak yorum kurallarının kökeni, kullanılmasıve liste haline getirilmesiyle ilgili çeşitli tartışmalar da bulunmaktadır.

In Rabbinic Tradition, The Thirteen Interpretation Rules Compiled by Rabbi Yişmael for the Exegesis of Torah

Rabbinic Judaism is name of the understanding that after the destructionof the Second Temple at A.D. 70, the disappearance of religious approaches andpractices related to the Temple, and to replace them the TaNaH and its interpretation.Therefore, the TaNaH and its interpretation constitutes the basis of RabbinicJudaism. According to Rabbinic Judaism, on Mount Sinai God has revealed Torahand its interpretation and the rules which rabbis interprets Torah depending on thoserules. Therefore, interpretations made by the rabbis are a part of divine revelation. Inrabbinic Judaism, seven hermeneutic rules (middot) which attributed to Hillel are thefirst step in its field, and the basis and pioneer the other rules which developed afterthem. R. Yişmael has been achieved his thirteen hermeneutic rules by developing onthe seven hermeneutic rules of Hillel. In fact, some rules of R. Yişmael are exactly thesame as the rules of R. Hillel. Thirteen hermeneutic rules which attributed to Yişmaelhas a much more central role in Rabbinic Judaism. However, there are also severaldiscussions regarding the origin of hermeneutic rules, their using and creating theminto the list.

___

  • Araz, Ömer Faruk, Yahudilikte Midraşik Literatürün Tarihsel Gelişimi, Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi SBE, İstanbul, 2016.
  • _____ , “Rabbani Yahudiliğin İlk Yorum Prensipleri: Hillel’in Yedi Yorum Kuralı”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, c.5, sayı 2, 2016, s.321-337.
  • Bacher, Wilhelm, “Hillel”, JE, VI, 397-399.