Harun ÇELİK, Hüseyin Miraç PEKTAŞ, Murat DEMİRBAŞ

Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin elektrik devrelerini kurma ve şematize etme durumlarının incelenmesi

Bu çalışma, öğrencilerin, Fen ve Teknoloji Laboratuarı dersi içeriğinde yer alan deneylerden, basit elektrik devreleri kurma, şematize etme ve devre elemanlarının kullanımı (dirençlerin seri, paralel ve karışık bağlanması) ile ilgili deneylerin yapılış sürecinde karşılaştıkları sorunları ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada, nitel ve nicel tekniklerin kullanılmasına imkân vermesinden dolayı özel durum yöntemi kullanılmıştır. Öncelikle, öğrencilerin laboratuara yönelik tutumlarını belirlemek amacı ile “Fizik Laboratuarına Yönelik Tutum Ölçeği (FTÖ)” kullanılmıştır. Bir diğer veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen kontrol listesinin, kapsam geçerliliğine yönelik olarak uzman görüşü alınmıştır. Ayrıca çalışmada, uzman görüşü alınarak oluşturulmuş açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin FTÖ’ ye yönelik tutumlarının olumlu ( x =3.82) “katılıyorum” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin problemlerle karşılaşma nedenleri onlara sorulmuş ve verdikleri cevaplardan yola çıkarak 6 problem grubu oluşturulmuştur. Bu 6 grup; 1. Elektrikle ilgili alan bilgisi p roblemi, 2. Araç-gereçleri yeterince tanımama ve etkili bir şekilde kullanamama problemi, 3. Yeterince uygulama imkânı bulamama problemi, 4. Elektrik deneylerine karşı ilgi ve kaygı problemi, 5. Verilen devre şemalarını üç boyutlu düşünememe problemi, 6. Kurulmuş bir devreyi şematize edememe problemi olarak tespit edilmiştir.

PDF

___

Akdeniz, A. R. (1997). Ders Geçme ve Kredi Sisteminde fi zik müfredatlarının uygulanmasının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 79-85.

Asami, N., King, J., ve Monk, M. (2000). Tuition and memory: Mental models and cognitive processing in Japanese children’s work on D.C. electrical circuits. Research in Science and Technological Education 18(2), 141-54.

Atasoy, B. (2004). Fen öğrenimi ve öğretimi (2. Baskı). Ankara: Asil Yayın Atasoy, B., Kadayıfçı, H. ve Akkuş, H. (2007). Öğrencilerin çizimlerinden ve açıklamalarından yaratıcı düşüncelerinin ortaya konulması, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 679-700.

Aydeniz, M. (2010). Measuring the impact of electric circuits kit book on elementary school children’s understanding of simple electric circuits, Electronic Journal of Science Education, 14 (1).

Azar, A. (2003). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin yansımaları. Milli Eğitim Dergisi, 159, [05.04.2009] http://yayim.meb.gov.tr/ dergiler/159/azar.htm.

Bağcı, N. ve Şimşek, S. (1999). Fizik konularının öğretiminde farklı öğretim metotlarının öğrenci başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3) 79-88

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E, Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: PegemA Yayıncılık.

Çakıcı, Y. (2008). Fen ve teknoloji eğitiminde çoklu zeka. Ö. Taşkın (Ed.), Fen ve Teknoloji Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar. Ankara: PegemA.

Coştu, B., Ayas A., Çalık, M., Ünal, S. ve Karataş, F. Ö. (2005). Fen öğretmen adaylarının çözelti hazırlama ve laboratuar malzemelerini kullanma yeterliliklerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28, 65-72

Çepni, S., Akdeniz, A. R. ve Ayas, A. (1995). Fen bilimlerinde laboratuarın yeri ve önemi (III): Ülkemizde laboratuar kullanımı ve bazı öneriler, Çağdaş Eğitim, 206, 24- 28.

Çepni, S. ve Kaya, A. (2002). ÖSS sınavının liselerdeki fi zik eğitim-öğretimine etkileri. V. Eğitim Bilimleri Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.

Çetin, Ş. (2006). Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeği’nin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 28-37.

Demirbas, M. ve Bozdoğan, A. E. (2009). Investigating Turkish student science teachers’ analyses of the experimental activities. European Journal of Educational Studies, 1(2)

Değirmençay, Ş. A. (1999). Fizik öğretmenlerinin laboratuar becerileri., Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

Ekici, F. T, Ekici, E. ve Taşkın, S. (2002). Fen laboratuarlarının içinde bulunduğu durum. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.

Ergün, M. ve Özdaş, A. (1997). Öğretim ilke ve yöntemleri. İstanbul: Kaya Matbaacılık.

Gibbons, P., McMahon, A. ve Wiegers, J. (2003). Hands-on current electricity: A professional development course. Journal of Elementary Science Education, 15(2), 1–11.

Gürdal, A. (1997). Fen eğitiminde laboratuarın başarıya etkisi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 55, 14-19.

Güven, L. ve Gürdal, A. (2002). Ortaöğretim Fizik Derslerinde Deneylerin Öğrenme Üzerindeki Etkileri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.

Jabot, M., ve Henry, D. (2007). Mental models of elementary and middle school students in analyzing simple battery and bulb circuits. School Science and Mathematics, 107(1), 371 381.

Karamustafaoğlu, O. (2000). Fizik öğretiminde laboratuar uygulamalarının yürütülmesinde karşılaşılan güçlükler, 19. TFD, Fizik Kongresi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.

Nuhoğlu, H. ve Yalçın, N. (2004). Fizik laboratuarına yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının fi zik laboratuarına yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 317-327.

Resmi Gazete. (2006). Devlet Planlama Teşkilatı, 9. Kalkınma Planı 2007- 2013. Sayı: 26215, Başbakanlık Basım Evi.

Sencar, S., Yılmaz, E.E. ve Eryılmaz, A. (2001). High school students’ misconceptions about simple electric circuits. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21, 113-120.

Sencar, S. ve Eryılmaz, A. (2004). Factors mediating the effect of gender on ninth-grade Turkish students’ misconceptions concering electric circuits. Journal of Research in Science Teaching, 41 (6), 603-616.

Shepardson, P. D. ve Moje, B. E. (1994). The nature of fourth graders’ understandings of electric circuits. Science Education, 78 (5), 489-514.

Türkmen, L. (2008). Sınıf öğretmenliği programında öğrenim gören birinci sınıf düzeyinden dördüncü sınıf düzeyine gelen öğretmen adaylarının fen bilimlerine ve öğretimine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi 16(1) 91-106.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldırım, H. İ., Yalçın, N., Şensoy, Ö. ve Akçay, S. (2008). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin elektrik akımı konusunda sahip oldukları kavram yanılgıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16, (11), 67-82.

Yürümezoğlu, K. ve Çökelez, A. (2010). Akım geçiren basit bir elektrik devresinde neler olduğu konusunda öğrenci görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7 (3), 147-166.