AHMET HAMDİ TANPINAR VE OĞUZ ATAY’IN GÜNLÜKLERİ ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR OKUMA DENEMESİ

Ahmet Hamdi Tanpınar (1901-1962) ve Oğuz Atay (1934-1977) Türk Edebiyatının iki önemli ismidir. Sanat anlayışları, düşünce ve estetik dünyaları açısından iki yazar pek çok açıdan benzer özellikler taşımaktadır. Bu yazıda günlük türündeki eserlerinden yola çıkılarak iki yazar arasındaki benzer noktalar ortaya konulmuştur. İki yazar da günlüklerinde kendi kendini tahlil yoluna gitmiş, eserlerinin anlaşılmamasından doğan üzüntülerini dile getirmiş, sanatlarının malzemesi olan dil üzerinde düşünmüş, yeni eserlerinin provalarını yapmış, sosyal ve siyasî meseleler, Doğu-Batı, Halk-Aydın problemi üzerindeki düşüncelerini dile getirmişlerdir. Bu başlıklar altında topladığımız görüşlerinde önemli ölçüde benzerlikler vardır. Farklı dönemlerde yaşayan iki yazarın dünya görüşlerindeki benzerliklerinin incelenmesi, edebiyat tarihi açısından ilginç araştırma malzemesini teşkil etmektedir.

-

Ahmed Hamdi Tanpınar (1901-1962) and Oğuz Atay (1934-1977) are the two great names of the Turkish literature. Many similarities in terms of artistic preferences, belief systems and aesthetic views are observed in the two writers’ works. In this article, similar points in the artistic worlds of the two writers are revealed on the basis of their diaries. In the diaries, the writers analyze their inner worlds, express grief about the unacceptance of their words by the public, note their thoughts about the language as an artistic material, sketch their future works, and think about social and political issues, problems of relationship between the East and the West, the common people and the intellectuals. In many cases, Tanpınar and Atay see things in * Prof. Dr., Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi (İstanbul), muratkoc@marmara.edu.tra similar way. It is interesting to explore how the world-views of the two writers separated from each other by a generation gap show similarities.

___

  • ATAY, Oğuz, Günlük, İletişim Yayınları, 18. Baskı, İstanbul 2013.
  • ______ , Korkuyu Beklerken, İletişim Yayınları, 37. Baskı, İstanbul 2013.
  • CEBECİ, Oğuz, “Türkçe Düzyazının Gelişimi ve Tanpınar”, Ahmet Hamdi Tanpınar, (Editörler: A. Uçman-H. İnci), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2010.
  • ECEVİT, Yıldız, Oğuz Atay’ın Biyografik ve Kurmaca Dünyası, İletişim Yayınları, İstanbul 2005. KEFELİ, Emel, “Les Cahiers’dan Günlükler’e Valéry-Tanpınar İlişkisi”, Ahmet Hamdi Tanpınar, (Editörler: A. Uçman-H. İnci), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2010.
  • TANPINAR, Ahmet Hamdi, Beş Şehir, Dergâh Yayınları, 7. Baskı, İstanbul 1987.
  • ______ , Günlüklerin Işığında Tanpınar’la Başbaşa, (Hzl. İ. Enginün-Z. Kerman), Dergâh Yayınları, 5. Baskı, İstanbul 2013.
  • ______ , Yahya Kemal, Dergâh Yayınları, İstanbul 1981.