Tanrı’nın Bilinmesi Meselesinde İbn Rüşd ve İbn Teymiyye Karşılaştırması
Bu makalenin amacı "Tanrı’nın Bilinmesi" meselesinde filozof İbn Rüşd’ün ve selefi düşünür İbn Teymiyye’nin görüşleri arasında bir karşılaştırma yapmaktır. Konu, onların İslam filozofları ve kelamcılarına karşı ileri sürdükleri argümanlar, Tanrı’nın varlığı ve birliği ile ilgili kendilerine özgü kanıtları etrafında şekillendi. Biri akılcı diğeri selefi-gelenekçi olmasına rağmen İbn Rüşd ve İbn Teymiyye, araştırdığımız konuda görüşlerinin yakınlığıyla dikkatleri çekmekte ve bu durum görüşlerinin karşılaştırılmasını gerektirmektedir.
Anahtar Kelimeler:
İbn Rüşd, İbn Teymiyye, Tanrı’nın Bilinmesi, Felsefe, Selefilik
The Comparison Ibn Rushd and Ibn Taymiyya on the Issue of Knowing the God
The aim of this paper is to make a comparison between the opinions of Philosopher Ibn Rushd and Ibn Taymiyya the Salafi thinker, on the issue of "knowing the God." The subject of this paper shaped around the arguments those they argued against the philosophers and Islamic theologians, and their unique evidences relating to the existence and oneness of God, they manifested. Even though one of them was rationalist while the other was a Salafi-traditionalist, Ibn Rushd and Ibn Taymiyya draw attention in terms of their close similarities in their ideas about our searching topic, and this state of the case entails a comparison of their opinions.
Keywords:
Ibn Rushd, Ibn Taymiyya Knowing The God, Philosophy, Salafiyya,
___
- Akgündüz, Ahmet, “Ebü’l-Hüseyn el-Basrî”, T.D.V. İsl. Ans., C.10, ss.326-28.
- Avis, Mansur Muhammed, İbn Teymiyye Leyse Selefiyyen, Daru’n-Nahdati’l-Arabiyya, 1970.
- Aydın, Hüseyin, “İbn Teymiye’de Allah Tasavvuru –Eleştiriler Bir Yaklaşım-“, Kelam Araştırmaları, 4:2, 2006, ss.39-86.
- Bedevi, Abdurrahman, min Tarihi’l-İlhâd fi’l-İslam, Sina li’n-Neşr, Kahire, 1993.
- Doru, Nesim, “Yahya İbn ‘Adi’ye Göre Mantık-Gramer İlişkisi (Dilin Mantığı Ve Mantığın Dili Üzerine Bir Tartışma)”, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.6, sayı:1, Diyarbakır,2004, ss.39-48.
- Ebu Zehra, Muhammed İbn Teymiyye -Hayatuhu ve Asruhu-Arauhu ve Fıkhuhu-, Daru’l- Fikri’l-Arabi, Kahire, 1991.
- El-Cüveyni, Ebu’l-Meali, Kitabu’l-İrşad, Müessesetu’l-Kütubi’s-Sakafiyye, Beyrut, 1985.
- El-Gazzâli, Ebu Hamid, İlcamu’l-Avam an İlmi’l-Kelam, Daru’l-Kitabi’l-Arabi, Beyrut, 1985.
- El-Kahtani, M. İbn Said el-İ’lam bi Nakdi Kitabi Neş’eti’l-Fikri’l-Felsefi fi’l-İslam, Daru İbni’l-Cevzi, 1986.
- Fahri, Macit, İslam Felsefesi, Kelamı ve Tasavvufuna Giriş, İnsan Yay., İst., 1998.
- Fahri, Macit, İslam Felsefesi Tarihi, İklim Yay., İst., 1992.
- Hallaq, Wael B. “İbn Teymiyye’ye Göre Allah’ın Varlığı” çev. Bilal Kuşpnar, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Konya, 1993/2.
- Irakî, Âtıf, el-Menhecu’n-Nakdi fi Felsefeti İbn Rüşd, Daru’l-Maarif, Kahire, 1984.
- İbn Rüşd, el-Keşf an Menahici’l-Edille fi Akaidi’l-Mille, Thk. M. Abid el-Cabiri, Merkezu Dirasati’l-Vahdeti’l-Arabiyya, Beyrut, 1998.
- İbn Rüşd, Faslu’l-Makal, Daru’l-Maarif, Kahire, 1983.
- İbn Rüşd, Tehafutu’t-Tehafut, Thk: Süleyman Dünya, Daru’l-Maarif, Kahire, 1965.
- İbn Sina, el-İşarat ve’t-Tenbihat, Bostan-ı Ketab Kum, Kum, 1381 Ş.
- İbn Teymiyye, Der’u Tearuzi’l-Akli ve’n-Nakl, Thk. M. Reşad Salim, Camiatu İmam Muhammed b. Suud, 1991.
- İbn Teymiyye, er-Redd ale’l-Mantıkiyyin, İdaretu Tercumani’s-Sunne, Lahor, 1976.
- İbn Teymiyye, et-Tedmuriyye, Mektebetu’l-Abikan, Riyad, 2000.
- İbn Teymiyye, Mecmu’atu’l-Fetava, Daru’l-Vefa, Mansure, 2005.
- İbn Teymiyye, Minhacu’s-Sunneti’n-Nebeviyye, Thk. M. Reşad Salim, Camiatu İmam Muhammed b. Suud, 1986.
- İbn Teymiyye, Nakzu’l-Mantık, Mektebetü’s-Sünneti’l-Muhammediyye, Kahire, Tsz.
- Mustafa Hilmi, Marifetullah ve Tarikatu’l-Vusuli ileyh inde İbn Teymiyye, Daru’d-Da’ve, İskenderiye, 1995.
- Özel, Ahmet Murat, İbn-i Rüşd'ün Varlık ve Bilgi Problemleri Açısından İbn-i Sina'ya Yönelttiği Eleştiriler, Basılmamış Y.L. Tezi, Konya, 2001.
- Özervarlı, M.Sait, “İbn Teymiyye, Takiyyüddîn”, T.D.V. İsl. Ans., C.20, ss.405-413.
- Saed, Mahmud, Mevkifu İbn Teymiyye min Felsefeti İbn Rüşd, Matbaatu’l-Emane, Mısır, 1989.
- Şimşek, Oya-Aydınlı, Yaşar, “İbn Rüşd’ün İbn Sina’yı Eleştirisi”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, C. 17, Sayı: 1, 2008, s. 283-296.
- Yurdagür, Metin, “Haşviye”., T.D.V. İslam Ansiklopedisi, c.16, s.426.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 31.05.2001
- Yayıncı: Yediveren Kitap
Sayıdaki Diğer Makaleler
Tanrı’nın Bilinmesi Meselesinde İbn Rüşd ve İbn Teymiyye Karşılaştırması
Yeniden Dirilen Selefîlik: Nu’mân El-Alûsî ve İki Ahmed Muhakemesi
Said Nursî’nin Selef Anlayışı ve Vehhâbîlik Eleştirisi
Haberî Sıfatlar Bağlamında Gazzâlî’nin (505/1111) "Selef" Tanımının Değerlendirilmesi