Evrengzib’in Dinî Politikalarının Babürlüler’in Yıkılmasındaki Tesir Derecesinin Değerlendirilmesi

Hindistan, tarihin en kadim medeniyetlerini barındıran ve eski devirlerden bugüne kadar birçok toplumun ilgisini çeken bir yerdir. Özellikle de bu topraklar, Türkler ve Hintlilerin yüzyıllarca ortak yaşam alanı olmuştur. Babürlüler’de, Hindistan’da hüküm sürmüş devletlerden biridir. Bu devlet, siyasi ve dini sahadaki icraatları sebebiyle en güçlü hale ve en geniş sınırlara Evrengzib döneminde ulaşmıştır. Evrengzib, Din-i İlahi isminde yeni bir sistem kuran, Hindu ve diğer gruplara pozitif ayrımcılık yapan ve Müslümanlara mesafeli davranan Ekber Şah gibi bir sultandan sonraki süreçte yönetimi deruhte etmiştir. Müslümanların ellerinden alınan haklarını iade etmeye, Hinduları ve diğer grupları belli ölçülerde kontrol altına almaya çalışmıştır. Evrengzib yaptığı radikal icraatlarından dolayı gerek kendi döneminde ve gerekse de asırlar sonrasında bile tenkit edilmesine ve günümüz Hindistan’ında Müslümanlara yönelik olumsuz politikaların oluşmasına sebep olmuştur. Bir kısım araştırmacılar bu icraatları sebebiyle Babürlüler’in yıkılmasına giden yolda en önemli unsur olarak Evrengzib’i görmektedir. Makalede, bu sorulardan bazılarını incelemeye çalışacak ve bunlar aracılığıyla, bu sultanın yönetimde karşılaştığı sosyo-politik zorlukları ve bunlara nasıl yanıt verdiğini yeniden değerlendirecektir. Araştırmada birincil ve ikincil kaynaklardan faydalanılmıştır. Çalışmanın çerçevesi, çağdaş ve tarihsel literatüre nesnel yaklaşılarak oluşturulmuş ve materyaller Evrengzib’in takip ettiği dini politikasını ve bunun Babürlü iktidarının zayıflamasına ve neticede sona ermesine nasıl tesir ettiği analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hindistan, Evrengzib, Alemgir, Babürlüler’de Dini Hayat, Hindistan’da Türkler.

Evaluation of the Influence of Evrengizib’s Religious Policies on the Overthrow of the Mughals

India is a place that hosts the most ancient civilizations of history and attracts the attention of many societies from ancient times to the present. In particular, these lands have been the common living space of Turks and Indians for centuries. It is one of the states that ruled in India, in the Mughals. This state, due to its political and religious activities, reached its most powerful and widest borders during the period of Awrangzib. Awrangzib assumed the administration after a sultan like Ekber Shah, who established a new system called Din-i Divine, discriminated against Hindus and other groups, and distanced himself from Muslims. He tried to restore the rights taken from the Muslims and to control the Hindus and other groups to a certain extent. Due to his radical actions, Aurangzib was criticized both in his own time and even after centuries, and caused the formation of negative policies towards Muslims in today's India. Some researchers see Awrangzib as the most important element on the way to the destruction of the Mughals because of these actions. The article will attempt to examine some of these questions and, through them, reassess the socio-political challenges this sultan faced in his rule and how he responded to them. Primary and secondary sources were used in the research. The research framework was created with an objective approach to modern and historical literature, and the materials were analyzed about the religious policy of Awrangzib and how it influenced the weakening and final end of the Mughal power.

Keywords:

India, Awrangzib, Alemgir, Religious Life in Mughals, Turks in India,

PDF

___

Aggarwal, D. (2017). The Afterlives of Aurangzeb: Jizya, Social Dominationand The Meaning of Constitutional Secularism. RutgersJournal of Law&Religion, 18(2), 109-155.
Ahmed, A. (1995). Hindistan’da İslam Kültürü Çalışmaları. İstanbul: İnsan Yayınları.
Akay, E. (2019). İçerik Analizine Giriş. Konya.: Eğitim Yayınları.
Alamgir. (1908). Rukaat-i-Alamgiri. (J. Bilimoria, Çev.) London: Luzac.
Amber, S. (2022). Ekber Şahın Kurduğu Din-i İlahi'nin, Babürlü Toplumunda Karşılık Bulamayıp Tarih Sahnesinden Çekilme Sebepleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(86), 31-48.
Aqip, R. (2022). A Note on Conception of Aurangzeb Alamgir Religious Policy. Journal of Image Processing and Intelligent Remote Sensing, 2(4), 29-36. doi: DOI:10.55529/jipirs.24.29.36
Asher, K. (1992). Arhitecture of Mughal İndia. Cambridge: Cambridge University Press.
Bayur, H. (1945). Evrengzib Alemgir ve Dini Siyaseti Üzerine Bir İnceleme. Türk Tarih Kurumu. Belleten, 4(33), 1-62.
Bentley, J. (2005). Inretactions: Transregional Perspectives on World History. Honolulu: University of Hawai’s Press.
Birışık, A. (2004). Oryantalist Müslümanlar ve Kur'an. İstanbul.
Brown, K. (2007). Did Aurangzeb Ban Music: Questions for the Historiography of his Reign. Modern Asian Studies, 40(1), 77-120.
Brown, K. (2007). Did Aurangzeb Ban Music? Questions for the Historiography of His Reign. Modern Asian Studies, 41(1), 77-120. https://www.jstor.org/stable/4132345 adresinden alındı
Chandra, S. (1972). Parties and Politics At TheMughal Court 1707–1740. New Delhi: 1972.
Chandra, S. (2002). Parties and Politics at the Mughal Court. New Delhi: Oxford University Press.
Chandra, S. (2003). The Religious Policy of Aurangzeb. In Satish Chandra (Eds.), Essays in Medieval Indian History. New Delhi, India: Oxford University Publications.
Chettry, A. (2018). Unravelling the Myth: Exploring State and Religion under Aurangzeb. Global Journal of Archaeology & Anthropology, 6(3), 74-85. doi:10.19080/GJAA.2018.06.555686
Chettry, A. (2018). Unravelling The Myth: Exploring Stateand Religion Under Aurengzeb. Global Journal of Archaelogy&Anthropology, 6(3), 52.
Dawateislami. (2022, 10 22). Sultan Aurangzeb Alamgir Ke Karname. dawateislami: https://www.dawateislami.net/magazine/ur/inqalabi-karname/sultan-aurangzeb-alamgir-ke-karname adresinden alındı
Eaton, R. (2000). Essays on Islam and Indian History. New Delhi, India: Oxford University Press.
Ekinci, E. (2011, 01 05). Yok, Böyle Bir Aşk. Ekrem Buğra Ekinci: https://www.ekrembugraekinci.com/article/? ID=312&yok-b%C3%B6yle-bir-a%C5%9Fk- adresinden alındı
Erwardes, S. (1995). Herberd Leonard Offley Garrett, Mughal Rule in India. New Delhi: Athlantic Publisher.
Farooquı, S. (2005). Islamand The Mughal Satate. New Delhi: Sundeep Prakarshan Press.
Farukhi, Z. (1972). Aurangzeb and His Times. New Delhi, India: Idara-i-adabiyat-i-Delhi.
Faruqui, M. (2014). Dara Shukoh, Vedanta and Imperial Successionin Mughal India. In: Vasudha Dalmia and Munis Faruqui (Eds.),Religious Interactions in Mughal India. New Delhi, India: Oxford University Publications.
Fazal, R. (2022, 04 22). Aurangzeb Alamgir: Did the Mughal emperors who ruled India for 49 years really hate Hindus? Bbs News: https://www.bbc.com/urdu/regional-43276296 adresinden alındı
Fisher, M. (2020). Babürlüler, Hindistan'da Bir Türk İmparatorluğu. (M. Çalışır, Çev.) İstanbul: Kronik Yayıncılık.
Haselby, S. (2022, 10 18). A much-maligned Mughal. Aeon: https://aeon. co/essays/the-great-aurangzeb-is- everybodys-least-favourite-mughal adresinden alındı
Haseni, A. (1999). El-İ'lam bi-men fi tarihi'l-Hind mine'l-a'lam Nüzhetül-havatır. Beyrut: 1999.
İndependent. (2022, 09 01). Did Aurangzeb Alamgir sew hats? independentpersian: https://www.independentpersian.com/node/265281/فرهنگ-و-هنر/آیا-اورنگ-زیب-عالمگیر-تفریحی%C2%A0کلاه- می%E2%80%8Cدوخت؟ adresinden alındı
Jaffer, S. (1973). The Mughal Empire from Baburto Aurangzeb. Delhi: Idarah-i Adabiyāt-i Delhi.
Khan, S. (1947). Maasir-I-Alamgiri: A history of the Emperor Aurangzib Alamgir. Calcutta: Royal Asiatic Society of Bengal.
Khan, K. (1963). Muntahabü'l-Bab. Karaçi: Nefis-i Akademi.
Khan, S. (1947). Maasir-i 'Alamgiri. (J. Sarkar, Çev.) Calcutta: Royal Asiatic Society of Bengal .
Lambton, A. (1970). Pesia:“The Breakdown of Society”, Cambridge History of Islam. Cambridge: Cambridge University Press.
Lampton, A. (1970). Pesia: The Breakdown of Society. Cambridge: Cambridge University Press.
Manucci, N. (1966). Storia Do Mogor or Mogul India 1653-1708 (Cilt 2). Calcutta: EditiondsIndian .
Mübarek, A. (2015, 05 24). Past present: Understanding Aurangzeb. Dawn: https://www-dawn- com.translate.goog/news/1183540?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=tr&_x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=sc adresinden alındı
Nedvi, E. (1994). El-İmamü's-Serhendi hayatuh ve a'maluh. Kuveyt.
Niazi, M. (2019, 07). Aurangzeb Alamgir and the formation of Pakistan. Mirrat.com: https://www.mirrat.com/article/61/694 adresinden alındı
Nicholas, M. (1920). The Tale of the Mughal Empire (Memoirs of the Italian traveler Manuchi). (A. Khan, Çev.) Agra: Agra Newspaper Printing House.
Nİzami, K. (2022, 12 20). Evrengzib. (T. İ. Merkezi, Prodüktör) TDV İslâm Ansiklopedisi: https://islamansiklopedisi. org.tr/evrengzib adresinden alındı
Nizami, K. (2022, 10 18). Evrengzib. (T. İ. Merkezi, Prodüktör) TDV İslâm Ansiklopedisi: https://islamansiklopedisi. org.tr/evrengzib adresinden alındı
Nomani, S. (1909). Aurangzeb Alamgeer Par Ek Nazar. Lahore: Munshi Naval Kishore Steam Press.
Özel, A. (2022, 12 22). Darulharb. TDV İslâm Ansiklopedisi: https://islamansiklopedisi. org.tr/darulharp adresinden alındı
Özel, A. (2022, 12 22). Darulharp. TDV İslâm Ansiklopedisi: https://islamansiklopedisi. org.tr/darulislam adresinden alındı
Pandey, G. (2022, 05 21). Aurangzeb: Why is a Mughal emperor who died 300 years ago being debated on social media? Bbs News: https://www.bbc.com/news/world-asia-india-61519088 adresinden alındı
Parashad, O. (tarih yok). Aurangzeb Alamgir.
Parodi, L. (1998). Bibi-ka Maqbara in Aurangabad. East and West, 48(3-4), 349-383.
Sarı, İ. (2017). Büyük Türk Şahsiyetleri. Antalya.
Sarı, İ. (2017). Türk Şahsiyetleri. Antalya.
Sarkar, J. (1972). A Short History of Aurangzeb (Cilt 3). New Delhi: Orient Longmani.
Sarkar, J. (1979). A Short History of Aurangzeb (Cilt 3). New Delhi: Orient Longmani.
Savaş, M. (2020). Âlemgir Şah’ın (Evrengzib') Hindu Politikaları ve Bunun üzerine Bir Değerlendirme. Journal homepage, 4(3), 291-303. https://apjir.com/ adresinden alındı
Sharma, R. (2005). İndias Anciet Pans. Patna: Oxford.
Sharma, S. (1940). The Religious Policy of The Mughal Emperors. Bombay 1940: Asia Publishing House.
Spear, T. (2022, 10 20). Aurangzeb Mughal Emperor. Britannica: https://www.britannica.com/biography/Aurangzeb adresinden alındı
Sunidhi, T. (2022, 12 20). Religious Policy of the Mughal Emperors | Indian History. Historydiscussion.: https://www.historydiscussion.net/history-of-india/mughal-emperors/religious-policy-of-the-mughal- emperors-indian-history/6620 adresinden alındı
Şerma, S. (1911). Avrangzib. Journal of the Asiatic Society of Bengal, 136.
Truschke, A. (2017). Aurangzeb.The Life and Legacy of India's Most Controversial King. Stanford University Press.
Türkalemiyiz. (2022, 10 22). Alemgir Şah ('). Türk Alemiyiz: https://turkalemiyiz.com/Home/Getturksultanlari? categoryid=8&aid=2865 adresinden alındı
Unacademy. (2022, 12 19). The Religious Policies of Aurangzeb. Unacademy: https://.com/content/upsc/study-material/medieval-india/the-religious-policies-of-aurangzeb/ adresinden alındı
Zakaullah, M. (2016). Aurangzeb Alamgir Halat Aur Waqiat. Al Qalam Publications Pvt. Ltd .