Yönetimden yönetişime: Katılımcı bütçeleme modeli

Son yıllarda kamusal süreçlere aktif katılım anlayışının vatandaşlar tarafından benimsenmesi katılımcı bütçe tekniği uygulamalarının yayılmasına neden olmuştur. Bu bütçeleme tekniği, vatandaşın katılımcı olduğu, sadece danışmanlık yerine tartışmaya imkân veren, yoksullara yönelik yeniden dağıtıcı olan ve kaynakların tahsisine yönelik yönetim sürecinin belirlenmesine katılımcıların da dahil olmasını sağlayan bir yönetim yapısını benimsemiştir. Vatandaşların bütçeleme sürecine katılımı bir anlamda kıt kamusal kaynaklarla ilgili farkındalık düzeylerinin yükseltilmesine, uygulanacak bütçe süreçlerinde toplumun geniş kesimlerinin temsilinin sağlanmasına ve politikaların hem politika yapıcılar hem de politikalara maruz kalan vatandaşlar açısından iki yönlü olarak değerlendirilmesine ve katkı sunulmasına olanak sağlayacaktır. Çağımızda yerel yönetimlerin etkili ve verimli birer yönetim kurumuna dönüştürülmesi, katılımcı bütçeleme modeli gibi yaklaşımların hayata geçirilmesi ile mümkün olacaktır. Bu açıdan modelin iyi incelenmesi ve uygulamada yaygınlaştırılması teorik ve pratik boyutlarda yarar sağlayacaktır.

From governing to governance: Participatory budgeting model

In recent years, the adoption of the concept of active participation in the public processes by citizens has led to the spread of the participatory budgeting applications. This budgeting technique adopts an adminisration structure in which the citizen is participatory, redistribution policies to poor, inclusion of the participants in the administration process devoted to the determination of resouce allocation and enables not only consultation but also discussion. Incorporating citizens into the budgeting process ensures increasing the degree of awareness on the scarce public resources, comprehensivere presentation of the society in budgetary process, evaluating and contributing to the policies from the viewpoint of the citizens in two dimensions - as policy makers and the ones who are subject to policies. In modern times, transforming local governments into efficient and productive administrative units can be possible by powering models like participatory budgeting. From this framework, examining this model and increasing the availability of the efforts devoted will be advantegous in terms of theoretical and empirical dimensions.

PDF

___

Altuğ, F. (1999), Kamu Bütçesi, Ezgi Kitabevi, Bursa.

Bozgeyik, Y. (2004), 1990 Sonrası Türkiyede Uygulanan Bütçe Politikaları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

Cabannes, Y. (2004), Participatory Budgeting: A Significiant Contribution to Participatoy Democracy, Environment&Urbanization, Vol:16, April.

Cabannes, Y. (2012), TOKİ Modeli Neden Çökecek?, Radikal Hayat (Gazete Makalesi), http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=94 3591&CategoryID=41 (Erişim Tarihi: 25/08/2012)

CPI (2005), Bringing Budgets Alive: Participatory Budgeting in Practice, http://www.participatorybudgeting.org.uk/documents/Bringing-20budgets- 20alive.pdf (Erişim Tarihi: 28/08/2012)

Çetinkaya, O. (2010), Şeffaflık ve Mali Saydamlık Örnekleri, www.yerelsosyalbutce.org/dl/seffaflikvemalisaydamlikornekleri.pps (Erişim Tarihi: 25/08/2012)

Demirkaya, D. (2010), Yerel Yönetimlerde Katılımcı Bütçeleme: Türkiye Modeli, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi SBE, Ankara.

DPT (2007), Dokuzuncu Kalkınma Planı: Kamuda İyi Yönetişim, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT, Ankara.

Emil, F. (2007), Katılımcı Bütçe ve Katılım Mekanizmaları, Yerel Yönetim Reformuna Destek Projesi, Çanakkale, 16 Haziran.

Erten, M. (1999), Nasıl Bir Yerel Yönetim?, Anahtar Kitaplar Yayınevi, Birinci Basım, İstanbul.

Güneş, G. (2000b), Hukuksal Teknik Açısından Bütçede Önceden İzin İlkesinin Vergi Gelirleri Yönüyle İşlevini Kısmen Yitirmesinin Bütçe Hakkı Açısından İrdelenmesi, Anayasal Mali Düzen, XIII. Türkiye Maliye Sempozyumu, 14-16 Mayıs 1998, İstanbul, 179.

Goldfrank, B. (2006), Lessons from Latin American Experience in ParticipatoryBudgeting, http://www.internationalbudget.org/themes/PB/ LatinAmerica.pdf (Erişim Tarihi: 07/06/2012)

Heywood, A. (2002), Siyaset, Çeviren: Ö.B.Berat, Adres Yayınları, Ankara.

IMF (1997), Good Governance, the IMFs Role, International Monetary Fund Publication Services, Washington, DC, USA.

IMF (2007), Manual of Fiscal Transparency, Fiscal Affairs Department, International Monetary Fund, Washington, DC.

Karakuş, G. (2010), 5018 sayılı Kanun ile Yönetişim İlke ve Esasları Çerçevesinde Kamu Hizmetlerinin Sunumu, Mesleki Yeterlilik Tezi, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara 2010.

Kösekahya, G. (2003), Katılımcılık ve İyi Yönetişim, İyi Yönetişimin Temel Unsurları, Maliye Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Ankara, www.deu.edu.tr/userweb/hilmi.coban/ödevler/.../katılımcılık.pdf (Erişim Tarihi: 17/05/2012)

Lerner, J. (2012), PBNYC expands to 8 Districts and $10 million, http://www.participatorybudgeting.org/ (Erişim Tarihi: 15/07/2012)

MİGM (2012), http://www.migm.gov.tr/UygulananProjeler.aspx (Erişim Tarihi: 12/08/2012)

Mutluer, K., Öner, E. ve Kesik, A. (2007), Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, Ekim.

OECD (2001), Engaging Citizens in Policiy-Making: Information, Consultation and Public Participation, Learning Citizenship by Practising Democracy, http://www.oecd.org/governance/publicsectorinnovationande government/2384040.pdf

Özdemir, A.T. (2011), Mahalli İdarelerde Halk Katılımı Bağlamında Kent Konseyleri, Sayıştay Dergisi, Sayı:83, Ankara.

Özen, A. ve Yontar, İ.G. (2009), Katılımcı Demokrasi Anlayışında Bütçeleme: Katılımcı Bütçeleme, Maliye Dergisi, Sayı:156, Ocak-Haziran 2009.

Schugurensky, D. (2010), Citizenship Learning for and Through Participatory Democracy, Cambridge Scholars Publishing, http://www.c-s-p.org/flyers/978-1- 4438-1722-6-sample.pdf (Erişim Tarihi: 19/07/2012)

Tekeli, İ. (2004), Katılımcı Demokrasi, Sivil Ağlar ve Sivil Toplum Kuruluşları, 15. Sivil Toplum Kuruluşları Sempozyumu.

TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı) (2007), İyi Yönetişim için Örnek Bir Model: Katılımcı Bütçeleme Yönetişim Etüdleri Programı, Mart 2007 tepav.org.tr

TESEV (2008), İyi Yönetişimin El Kitabı, http://www.tesev.org.tr/ Upload/Publication/afd9b3bc-2a8e-47dd-8839-42443d509c9/Iyi%20Yonetisim- Kaliteli%20Yasam_01/06/2008.pdf (Erişim Tarihi: 12/08/2012)

UN-Habitat (2004), 72 Frequently Asked Questions About Participatory Budgeting, Urban Governanve Toolkit Series, Un-Habitat, www.unhabitat.org/ documents/faqqPP.pdf

Urhan, V.F. (2008), Türkiyede Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması, Sayıştay Dergisi, Sayı:70, Ankara.

Wampler, B. (2000), A Guide to Participatory Budgeting, http://www.internationalbudget.org/resources/library/GPB.pdf

Wampler, B. (2007), The Difusion of Brazils Participatoy Budgeting: Should Best Practices be Promoted?, http://www.internationalbudget.org/themes/ PB/AdoptingParticipatoryDemocracy.pdf

Woods, N. (2000), The Challenge of Good Governance for the IMF and the World Bank Themselves, World Development, 28(5), 823-841.

Yıldırım, S. (1993), Yerel Yönetim ve Demokrasi, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (BTKİP) Yayını, Ankara.

Yıldırım, M. (2004), Belediyecilikte Katılımcı Bütçe Uygulaması, http://www.birgun.net/forum_index.php?news_code=1102197871&year=2004& month=12&day=05 (Erişim Tarihi: 12/08/2012)

http://www.yerelsiyaset.com/v4/sayfalar.php?goster=ayrinti&id=1137 (Erişim Tarihi: 12/08/2012)