Türkiye’de orta vadeli harcama sistemi uygulamasına ilişkin bir alan araştırması

Bu çalışmada orta vadeli harcama sisteminin mali disipline, kaynak tahsisine ve kamu hizmetlerinin sunumunda etkinlik ve verimliliğe etkisi maliye bölümü öğretim elemanlarının, Devlet Planlama Teşkilatının ve Maliye Bakanlığının ilgili birimlerinde çalışan yetkililerin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmektedir. Çalışmada sonuçlar, Türkiye’de orta vadeli harcama sistemine geçişin teorisyenler ve uygulayıcılar tarafından bir takım olumlu etkilerden dolayı büyük ölçüde destek verdiğini göstermektedir. Ancak çalışma sistemden beklenen faydaların elde edilebilmesi için, kurumlararası uyumsuzluk, tahminleme yönteminin etkinsizliği, idarelerarası kaynak bölüşümündeki dengesizlikler, farklı kurumlar tarafından hazırlanan mali plan belgelerinin birbirleriyle tutarlı olmaması gibi sorunların da çözülmesi gerekliliğine işaret etmektedir.

A field research on the practice of medium term expenditure system

In the study, medium term expenditure system is discussed in terms of its effect on the efficiency and performance of financial discipline, resource allocation and public service deliver in accordance with the opinions of instructors of the department of public finance and the specialists of the State Planning Organisation and the Ministry of Finance. The findings of the study reveal that the theoreticians and the practitioners to a large extent support the transition to medium term expenditure system in Turkey because of its positive effects. However in order to reap the benefits of the system, the study points that the problems of inter-institutional inconsistencies, the inefficiency of the estimation method, inter-administrational resource allocation imbalances, inconsistencies among the financial plans prepared by different institutions should be eliminated.

___

Africa Research Bulletin (2005), Economic, Financial and Technical Series, 42, 5,May 16th–June 15th 2005, Blackwell Publishing, 16547.

Akbey, F. (2005), “Neo-Liberal Dönüşüm Çerçevesinde 5018 sayılı Kanunun Değerlendirilmesi,” Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma 20. Türkiye Maliye Sempozyumu, İkinci Oturum Tartışmaları, Karahayıt/Pamukkale, 23-27 Mayıs.

Akgül, A. ve Çevik, O. (2003), İstatistiksel Analiz Teknikleri (SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları), Emek Ofset, Ankara.

Aktan, C.C. (2006), “Türkiye’de Stratejik Planlamaya Dayalı Performans Esaslı Bütçeleme Sisteminin Uygulanabilirliği Eleştirel Bir Perspektif”, Aktan, C.C. (der), Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama, Kamu Mali Yönetiminde Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme, Seçkin Yayıncılık, Birinci Baskı.

Aktan, H.B. (2005), “İkinci Oturum Tartışmaları”, Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma 20. Türkiye Maliye Sempozyumu, Karahayıt/Pamukkale, 23-27 Mayıs.

Aydemir, B.(2005), “Stratejik Yönetim ve Bütçe”, Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma 20. Türkiye Maliye Sempozyumu, Karahayıt/Pamukkale, 23-27 Mayıs.

Ball, N. ve Holmes, M. (2002), “Integrating Defense Into Public Expenditure Work”, UK, Department for International Development.

Bingöl, N. (2006), “Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama” Aktan, C.C. (der), Kamu Mali Yönetiminde Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme, Seçkin Yayıncılık, Birinci Baskı.

Darıcı, H. (2002), “Bütçe Niçin Ek Ödenek İster?” Maliye Dergisi, Sayı: 139, Ocak-Nisan.

Devlet Planlama Teşkilatı, 1994 tarihli Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK 540), İkinci Kısım, Birinci Bölüm, m.5⁄A.

Devlet Planlama Teşkilatı, 1994 tarihli Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK 540), Birinci Kısım, m. 2⁄g.

Devlet Planlama Teşkilatı, Devlet Planlama Teşkilatı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK 540).

Devlet Planlama Teşkilatı, http://www.dpt.gov.tr/Portal.aspx?PortalRef=3 (Erişim: 10/01/2009)

Devlet Planlama Teşkilatı (2003), Kamu Kuruluşları İçin Stratejik Planlama Kılavuzu, Ankara.

Diamond, J. (2006), “Budget System Reform in Emerging Economies The Challenges and the Reform Agenda”, International Monetary Fund Occasional Paper, 245, Washington DC.

Dikeç, Ü. (2005), “İkinci Oturum Tartışmaları”, Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma,20.Türkiye Maliye Sempozyumu, Karahayıt/Pamukkale, 23-27 Mayıs.

Falay, N. (2006), “Çok-Yıllı Bütçeleme Nedir? Türkiye’de Uygulanabilirliği?” İktisat Dergisi, Şubat-Mart 2006. http://www.bumko.gov.tr/TR//Tempdosyalar/butce_hazirlama_takvimi.pdf (Erişim: 05/01/2009) http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5018.html (Erişim: 15/01/2009).

Keating, M. (2001), “Public Management Reform and Economic and Social Development”, OECD Journal on Budgeting.

Kesik, A. (2005), “Yeni Kamu Mali Yönetim Sisteminde Orta Vadeli Program ve Mali Plan Çerçevesinde Çok Yıllı Bütçelemenin Uygulanabilirliği”, Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma 20. Türkiye Maliye Sempozyumu, Karahayıt/Pamukkale, 23-27 Mayıs.

Kesik, A. (2008), “2007 Birim Faaliyet Raporu”, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.

Kurtuluş, K. (2004), Pazarlama Araştırmaları, İÜ İşletme Fakültesi Yayın No:28, İstanbul.

Le Houerou, P. ve Taliercio, R. (2002), “Medium Term Expenditure Frameworks: From Concept to Practice Preliminary Lessons from Africa”, Africa Region, Working Paper Series, No.28, February.

Mali Hizmetler Uzmanlığı Yönetmeliği, Sayı:26624, madde 3/c, 5018 sayılı Kanun md.60, 5436 sayılı Kanun md.15.

Maliye Bakanlığı Bütçe Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO) (2009), 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Çerçevesinde Bütçe Hazırlama Süreci.

Maliye Bakanlığı, Devlet Bütçe Uzmanları Görev ve Çalışma Yönetmeliği, md.3.

Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı (2008), Birim Faaliyet Raporu, 25.

Maliye Bakanlığı, 1983 tarihli, 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, md.1.

Muggeridge, E. (1997), “Draft Report Mozambique: Assistance with the Development of a Medium Term Expenditure Framework”, World Bank Draft Report, June.

Mutluer, M.K., Öner, E. ve Kesik, A. (2005), Bütçe Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 99, Birinci Baskı, İstanbul, Mayıs.

Pearson, M. (2002), “Medium Term Expenditure Frameworks (OVHSs)”, DFID’s Health Systems Resource Centre for the UK Department for International Development, London.

Schiavo Campo, S. ve Tommasi, D. (1999), “Managing Government Expenditures”, Asian Development Bank, Chapter Thirteen.

Schick, A. (1999), A Contemporary Approach to Public Expenditure Management, World Bank Institute, Governance, Regulation, and Finance Division, Second Printing.

Schick, A. (2001), “The Changing Role of the Central Budget Office”, OECD (Organısatıon For Economıc Co-Operatıon and Development) Journal on Budgeting, 1,1.

Sezen, S. (1999), Devletçilikten Özelleştirmeye Türkiye’de Planlama, TODAİE, Ankara.

Soyak, A. (2003), “Türkiye’de İktisadi Planlama: DPT’ye İhtiyaç Var mı?” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4/2, 2003.

Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Bakanlar Kurulu Karar Tarihi - No: 06/01/2006 – 2006/9972, Resmi Gazete Tarihi: 18/02/2006, Resmi Gazete Sayısı: 26084, m.4.

T.C. Anayasası, madde:161.

Tüğen, K. (2008), Devlet Bütçesi, 7.Baskı, Bassaray Matbaası, İzmir, 18.

Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005), Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.

World Bank (1998), Public Expendıture Management Handbook, Washington, DC The International Bank for Reconstruction and Development/ The World Bank, 27-30.

World Bank (2005a), Public Financial Management, Public Expenditure and Financial Accountability (PEFA), June, Washington, DC USA, PEFA Secretariat/The World Bank, 1.

World Bank (2005b), Public Financial Management Performance Measurement Framework, PEFA Secretariat, June, 48.

Yılmaz, B.E. ve Susam N. (2005), “Türkiye’de Yeniden Yapılanma Sürecinde Orta- Vadeli Harcama Sistemine Geçişin Bütçe Büyüklükleri Üzerindeki Etkileri: Türkiye Üzerine Bir Tahmin Modeli”, Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma, 20. Türkiye Maliye Sempozyumu, 23-27 Mayıs, Karahayıt/Pamukkale.

Yılmaz, O. (2006), “Stratejik Planlama ve Kamusal Örgütlerde Esneklik Arayışları”, N.Falay/M.Şahin/A.Kesik (der), Kamu Maliyesine Yeni Bakış (Teori ve Uygulama), Seçkin Yayıncılık, Birinci Baskı, Ankara.

2003 tarihli 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu md.1, http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5018.html (Erişim: 10/01/2009)

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu m.3/n.

Von Hagen, J. (2007), Budgeting and Budgetary Institutions (Editör; Anwar Shah), Herndon, VA, USA: World Bank.