Türkiye’de Gümrük Uyuşmazlıklarının İdari Çözümü: Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

Ülkemizde gümrük idaresi ile yükümlüler arasında birtakım uyuşmazlıklar ortaya çıkabilmektedir. Gümrük uyuşmazlıkları idari ve yargısal olmak üzere iki süreçte çözümlenebilir. Öncelikle yükümlü ile idare arasında idari süreç işletilir, idari süreç sonuç vermezse yargı süreci başlatılabilir. Gümrük vergileri Vergi Usul Kanunu hükümlerine tabi olmadığı için uyuşmazlıkların çözümünde Gümrük Kanunu’nda yer alan çözüm yolları işletilmektedir. Uyuşmazlıkların yargısal çözümü Vergi Usul Kanunu’na tabi vergiler ile aynı olmakla birlikte idari çözüm yolları arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Çalışmada Gümrük Kanunu’nda yer alan uyuşmazlıkların idari çözüm yolları ile Vergi Usul Kanunu’nda yer alan idari çözüm yolları, amaçları, uygulama şekli, sonuçları gibi çeşitli açılardan karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.

Administrative Solution of Customs Duties Disputes in Turkey: A Comparative Assessment

In our country, there may be some disputes between the customs administration and the taxpayers related to customs procedures. A number of solution methods have been regulated in the Customs Law in order to ensure that customs disputes are resolved and taxes are collected. Customs disputes can be resolved in two processes, administrative and judicial. First, the administrative process is operated and the judicial process can be started if the administrative process does not produce results. Since the customs duties don’t subject to the provisions of the Tax Procedure Law, the solution methods in the Customs Law have been implemented in the solution of disputes. Although judicial solutions of disputes are the same with taxes subjected to tax Procedure Law, there are significant differences between administrative solutions. In this study, the administrative solution methods in the Customs Law and in the Tax Procedure Law examined comparatively in terms of the purposes, implementations and results.

___

Aksoy, Ş. (1990), Vergi Yargısı ve Türk Vergi Yargısı Sistemi, Filiz Kitabevi, İstanbul.

Atay, H. (2011), “Gümrük Kanunu Uyarınca Verilecek Cezalarda Pişmanlık Uygulaması”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 85,

http://www.lebibyalkin.com.tr/mevzuat/yayinlar/lebib-yalkin-mevzuatdergisi (Erişim Tarihi: 05.10.2017)

Başaran Yavaşlar, F. (2008), “Türk Vergi Hukukunda Uzlaşma”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: II, 309-337,

http://dosya.marmara.edu.tr/ikf/14-TURK-VERGI-HUKUKUNDAUZLASMA. pdf (Erişim Tarihi: 25.09.2017)

Bozkurt, C. (2011), “Gümrük Vergileri ve Para Cezaları İçin Uzlaşma Müesesesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:108, 99-110,

http://www.istanbulsmmmodasi.org.tr/yayinlar.asp? Gid=1&Yid=108 (Erişim Tarihi: 25.09.2017)

Candan, T. (2006), Vergilendirme Yöntemleri ve Uzlaşma, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.

Coşkun Karadağ, N. ve Organ, İ. (2014), “Gümrük Uzlaşması ve Vergi Usul Kanunu’ndaki Uzlaşma Kurumu ile Karşılaştırılmalı Olarak

Değerlendirilmesi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 370-396, http://iibfdergi.nigde.edu.tr/article/view/5000066665 (Erişim Tarihi: 6.09.2017)

Danıştay 7. Daire, E:2008/7153, K:2009/5844, http://www.kazanci.com/ kho2/ibb/giris.htm (Erişim Tarihi: 20.09.2017)

Danıştay 7. Daire, E: 2011/8642, K:2014/1982, http://www.kazanci.com/ kho2/ibb/giris.htm (Erişim Tarihi: 27.04.2018)

Danıştay 7. Daire, E:2011/3777, K:2015/1438, http://www.kazanci.com/ kho2/ibb/giris.htm (Erişim Tarihi: 17.04.2018)

Danıştay 7. Daire, E:2012/6573, K:2015/7215, http://www.kazanci.com/ kho2/ibb/giris.htm (Erişim Tarihi: 17.04.2018)

Demirbaş Aksüt, B. ve Gök, Ö. (2017), “Gümrük Vergilerinden Kaynaklanan Anlaşmazlıkların Uzlaşma Yolu ile Çözümü”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18(2), 75-125,

http://hukuk.deu.edu.tr/wp-content/uploads/2017/04/BURCUDEMIRBAS- AKSUT-OZGECAN-GOK.pdf (Erişim Tarihi: 20.09.2017)

Derdiyok, T. (2013), Dış Ticarette Vergi ve Mali Yükümlülükler, Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Ercan, T. (2012), Gümrük Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları, Adalet Yayınevi, Ankara.

Erdem, T. (2012), Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözümü ve Alternatif Çözüm Yolları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Gözler, K. (2011), Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Cilt II, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.

Kılıç, K. (2013), Kaçakçılık Suçları Gümrük Kabahatleri ve Gümrük Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Gazi Kitabevi, Ankara.

Kızılot, Ş., Şenyüz, D., Taş, M. ve Dönmez, R. (2008), Vergi Hukuku, Yaklaşım Yayıcılık, Ankara.

Kızılot, Ş. ve Kızılot, Z. (2011), Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.

Koyunoğlu, D. (2010), “Gümrük Uyuşmazlıkları İçin İtiraz ve İdari Yollar”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı:83, http://www.lebibyalkin.com.tr/ mevzuat/yayinlar/lebib-yalkin-mevzuat-dergisi (Erişim Tarihi: 07.10.2017)

Öncel, M., Kumrulu, A. ve Çağan, N. (2012), Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara.

Öztürk, İ.H. (2012), “Gümrük Vergileri Kavramı ve Gümrük Kanunu’ndaki İdari İtiraz Müessesesi, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 103, http://www.lebibyalkin.com.tr/mevzuat/yayinlar/lebib-yalkin-mevzuatdergisi (Erişim Tarihi: 06.10.2017)

Selen, U. (2012), Gümrük İşlemleri ve Vergilendirilmesi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.

Şenyüz, D. (2017), Vergi Ceza Hukuku, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.

Tosuner, M. ve Arıkan, Z. (2014), Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözümü ve Türk Vergi Yargısı, Kanyılmaz Matbaacılık, İzmir.

Tuncer, S. (2001), Gümrükler ve Gümrük Vergileri (Teori-Uygulama), Yaklaşım Yayınları, Ankara.

Yağan, H. (2011), “Gümrük Vergi Hukukunda Yeni Bir Müessese: Uzlaşma”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 275, http://www.vergisorunlari.com.tr/ makale/gumruk-vergi-hukukunda-yenibir- muessese-uzlasma/4528 (Erişim Tarihi: 11.10.2017)

Yeşilova, A. (2017), Gümrük Hukukuna İlişkin Uyuşmazlıklar ve Hukuki Çözüm Yolları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Yıldız, G. (2017), “Gümrükte Pişmanlık Müessesesi”, Gümrük ve Ticaret Dergisi, Sayı: 9, 50-56.

Yüce, M. (2012), Türk Vergi Yargısı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.

Yüce, M. ve Çelikkaya, A. (2016), Örnek Uygulamalarla Gümrük Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları, Dora Basım Yayın Dağıtım, Bursa.