Hukuka Uygunluk Kriteri Olarak “Ölçülülük” İlkesinin Yüksek Yargı Organlarının Vergi Suçlarına İlişkin Kararları Bağlamında Değerlendirilmesi

Bu çalışma evrensel nitelikte bir hukuka uygunluk kriteri olan ölçülülük ilkesinin, vergi suçları ve cezaları özelinde değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, öncelikle ilkeye dair literatür araştırması yapılmıştır. Sonrasında Yargıtay nezdinde temyize, Anayasa Mahkemesi huzurunda norm denetimine tabi tutulan suç niteliğindeki vergi cezaları, ölçülülük ilkesinin unsurları bazında etraflıca irdelenmiştir. Nihayetinde vergi suçlarına verilen cezaların hukuka uygunluğunun belirlenmesi hususunda etkin rolü olduğu tespit edilen ilkenin, Türk hukuk sistemi açısından yalnızca anayasal norm niteliğine sahip olmasına rağmen Türk Ceza Kanunu’nun 3 ve 61’inci maddeleri marifetiyle zımnen de olsa kanun düzeyinde ihtiva edildiği, Yargıtayın da söz konusu kanun maddelerine dayanarak ilke denetimini gerçekleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Assessment of the Principle of “Proportionality” as a Legal Conformity Criterion within the Context of High Courts’ Decisions on Tax Penalties

This study aims to evaluate the principle of proportionality as a universal legal conformity criterion, specifically within the context of tax crimes and penalties in the Turkish legal system. First, a literature review has been made about the principle. Following the literature review, the tax penalties which were subject to appeal by the Supreme Court and to norm control by the Constitutional Court, have been examined in detail based on all the aspects of the principle of proportionality. Eventually it was concluded that the principle of proportionality has an efficient role in determining tax penalties’ compliance with the law . Even though the principle of proportionality has been qualified as a constitutional norm in the Turkish legal system, it has been revealed that the principle was included implicitly at the level of the law based on the Articles 3 and 61 of the Turkish Penal Code and that the Supreme Court has been making its auditing decisions regarding the principle based on the relevant articles.

___

Atakan, A. (2006), Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması ve Sınırlamanın Sınırını Oluşturan Ölçütler, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Ayata, Z. (2014), “Hukukun İktisadi Analizi Çerçevesinde Rekabet Hukuku”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(1), 35-54.

Cooter, R. ve Ulen, T. (2012), Law and Economics, Boston: Pearson Education.

Emiliou, N. (1996), The Principle of Proportionality in European Law: A Comparative Study, London: Kluwer Law International.

Engle, E. (2012), “The History of the General Principle of Proportionality: An Overview”, The Dartmouth Law Journal, 10(1) 1-11.

Erkut, C. (1996), Hukuka Uygunluk Bloku İdare Hukukunda Hukukun Genel Prensipleri Teorisi, İstanbul: Kavram Kitapevi.

Fendoğlu, H.T. (2000), “Uluslararası İnsan Hakları Belgelerinin Uygulanmasında “Bağımsız Ölçü Norm” veya “Destek Ölçü Norm” Sorunu”, Anayasa Yargısı Dergisi, 17(1), 363-384.

Kanadoğlu, O.K. (2000), Türk ve Alman Anayasa Yargısında Anayasal Değerlerin Çatışması ve Uyumlaştırılması, İstanbul: Palme Yayıncılık

Metin, Y. (2002), Ölçülülük İlkesi Karşılaştırmalı Bir Anayasa Hukuku İncelemesi, Ankara: Seçkin Yayınevi.

Oğurlu, Y. (2002), Karşılaştırmalı İdare Hukukunda Ölçülülük İlkesi, Ankara: Seçkin Yayınevi.

Oğuz, F. (2002), “Hukukun Ekonomik Analizi: Genel Bir Değerlendirme”, Piyasa Dergisi, 2(1), 3-23.

Onar, S.S. (1966), İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt I, İstanbul: İsmail Akgün Matbaa ve Kitapçılık Müesseseleri.

Özbudun, E. (2011), Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin Yayıncılık.

Posner, R.A. (1987), “The Law and Economics Movement”, The American Economic Review, 77(2), 1-13.

Poto, M. (2007), “The Principle of Proportionality in Comparative Perspective”, German Law Journal, 8(9), 835-870.

Rumpf, C. (1993), “Ölçülülük İlkesi ve Anayasa Yargısındaki İşlevi ve Niteliği”, Anayasa Yargısı Dergisi, 10(1), 25-48.

Sağlam, F. (1988), 1982 Anayasası’nın Temel Hak ve Özgürlükler Bakımından Getirdiği Sorunlar. Bahri Savcı’ya Armağan, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları.

Sağlam, F. (1982), Temel Hakların Sınırlandırılması ve Özü, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.

Serozan, R. (1970), “Alman Federal Anayasa Mahkemesi Kararları”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 3(6), 243-253.

Singh, M.P. (2010), German Administrative Law in Common Law Perspective, Berlin: New York: Springer.

Steward, E.T. (1998), “The Proportionality Principle Post-Apartheid South Africa”, Temple Political & Civil Rights Law Review, 8, 113-139.

Xiuli, H. (2007), “The Application of the Principle of Proportionality in Tecmed v. Mexico”, Chinese Journal of International Law, 6(3), 635-652.