Mehmet MEMİŞ, Turgut ÇÜRÜK, Yasemin ÜNAL

Elektronik Uygulamaların Vergi Denetimi Üzerine Etkisi: Denetimin Tarafları Üzerine Bir Araştırma

Gelişmiş birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de bilişim teknolojisindeki gelişmeler takip edilmiş ve e-devlet uygulaması ile elektronik uygulama sürecine girilmiştir. Bu kapsamda Hazine ve Maliye Bakanlığı da vergilendirme sürecinde elektronik vergi sistemine geçmek için VEDOP projesini başlatmıştır. Bu çalışmanın amacı, VEDOP projesi kapsamındaki elektronik uygulamaların etkin bir vergi sisteminin temelini oluşturan vergi denetimi üzerine etkisini tespit etmektir. Elektronik vergi uygulamalarının vergi denetiminin önleme, araştırma ve eğitici fonksiyonunun işlevlerini olumlu yönde etkileyip etkilemediği konusunda vergi denetiminin tarafları üzerinde anket çalışması gerçekleştirilmiş ve sonuçlar SPSS programı ile analiz edilmiştir. Eletronik uygulamaların vergi denetiminin fonksiyonlarını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

The Effect of Electronic Applications on Tax Auditing: An Investigation on Auditing Parties

As in many developed countries, advances in information technology have been pursued in Turkey and a process of electronic application has started via the e-state application. In line with this, the Ministry of Treasury and Finance has initiated the VEDOP Project in order to start applying the electronic tax system in the taxation process. The aim of this study is to investigate the effect of the electronic applications made in the scope of the VEDOP Project on tax auditing which constitutes the basis of an effective taxing system. Whether the electronic applications would have a positive effect on tax auditing functions, namely, prevention, research and educational, was analyzed with a survey in cooperation with the auditing parties, and the results were analyzed with SPSS. The result of the analysis indicate that electronic applications affect tax auditing functions positively.

PDF

___

Akdemir, N. (2008), E-Devlet Uygulamaları Kapsamında VEDOP Projesi Eğirdir Vergi Dairesinde E-Vdo Uygulamasının İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.

Alagöz, S.M. (2013), Elektronik Beyanname Uygulanmasına Yönelik Muhasebecilerin Tutumları, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.

Altuğ, M. (2010), “E-Devlet Kapsamında VEDOP Uygulamaları ve Karşılaşılan Sorunlar", http://www.edevletkonferansi.org/sunummehmet_altug.ppt (Erişim Tarihi:17.03.2017)

Attambo, W.M. ve Justus, G. (2016), “Effects of Electronic- Tax System on the Revenue Collection Efficiency of Kenya Revenue Authority: A Case of Uasin Gishu County”, http://www.onlinejournal.in (Erişim Tarihi:14.02.2017)

Aziz, S.A. ve Idris, K. (2014), “Does Design Matter in Tax e-Filing Acceptance?”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 164, 451-457.

Azma, F., İzanlou, A. ve Mostafapour, M.A. (2012), “The Survey Relationship Between Office Automation and Employees Performance in the Yield Tax Affairs Office”, Procedia Technology, 1, 153-157.

Azmi, A.C.A. ve Bee, L. (2010), “The Acceptance of the e-Filing System by Malaysian Taxpayers: A Simplified Model”, Electronic Journal of e- Government, 8(1), 13-22.

Çürük, T., Doğan Z. ve Türk, Z. (2005), “Çok Uluslu İşletmelerin Faaliyet Gösterdikleri Ülkelerde Karşılaştıkları Muhasebe Sorunları”, İÜ Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, Mart, No:32, 53-79.

Demirtaş, T., Gerçek A., Giray F., Yüce, M. ve Oğuzlar, A. (2012), “Mükelleflerin E-Vergileme Sistemini Benimsemelerini Etkileyen Faktörlerin Analizi: Bursa Araştırması”, UÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXXI(1), 59-84.

Diril, F. ve Egeli, H. (2014), “Vergi Bilincinin Oluşumunda Bilişim Teknolojilerinin Rolü: İzmir İli İçin Bir Uygulama”, Sosyoekonomi Dergisi, 22(22), 34-55.

Doğan, U. (2012), “100 Soruda e-defter”, Vergi Sorunları Dergisi Eki, Ocak, No:280.

Doğan, U. (2014), Elektronik Vergisel Uygulamalar, Ankara, TÜRMOB Yayınları, 467.

Egeli, H. ve Diril, F.(2014), “Vergi Bilincinin Oluşumunda Bilişim Teknolojilerinin Rolü: İzmir İli İçin Bir Uygulama”, Sosyoekonomi Dergisi, 22(22), 34-55.

Fu, J.R., Farn, C.K., ve Chao, W.P. (2005), Acceptance of Electronic Tax Filing: A study of Taxpayer Intentions, www.elsevier.com/locate/dsw (Erişim Tarihi: 13.02.2017)

Gerçek, A., Demirbaş T., Giray F., Yüce M. ve Oğuzlar Z. (2013), Türk Gelir İdaresinde E-Devlet Uygulamalarının Mükellefler Tarafından Benimsenmesini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi, İstanbul, Bilgesam Yayınları.

GİB Faaliyet Raporu (2014), http://www.gib.gov.tr (Erişim Tarihi: 10.02.2016)

Gümüş, E. ve Özyalama, G. (2013), “Vergi Kaçırma Eğilimini Etkileyen Faktörler: Eskişehir’den Bulgular”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20) ,77-79

Hastürk, M. (2010), Türkiye’de Vergi Denetiminin Etkinliğinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara

Mert, C. (2009), Bilgisayar İnternet Teknolojisinin Vergi Denetimi Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.

Merter, M.E. (2004), Türkiye’de Vergi Denetimi ve Vergi Denetiminde Etkinliğin Sağlanmasında Toplam Kalite Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Övet, A. (2010), Türkiye’de Vergi Denetiminin Etkinliği: Ankara İli Vergi Denetmen ve Denetmen Yardımcılarına Yönelik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon

Öztürk, N.A. (2007), 1990 Sonrası Türkiye’de Uygulanan Vergi Politikaları ve Kayıt Dışı Ekonomiyi Önleyici Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.

Rakıcı, C. (2011), “Vergi Denetiminin Yeni Yapısı ve Denetimin Kayıtdışılığı Önleme Fonksiyonu”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 345-362.

Şaan, A. (2008), Türkiye’de Vergi Kaçakçılığının Önlenmesinde Vergi Denetiminin Etkinliği, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.

Tecim, B.A.H.( 2008), Kayıt Dışı Ekonomide Vergi ve Vergi Denetiminin Önemi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Tuan, K. (2014), Bilgisayar Destekli Bağımsız Muhasebe Denetiminde Güvenilirliği Etkileyen Faktörler: Türkiye’deki Bağımsız Denetçiler Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Turan, A.H. ve Özgen, F.B. (2009), “Türkiye’de E-Beyanname Sisteminin Benimsenmesi: Geliştirilmiş Teknolojik Kabul Modeli ile Ampirik Bir Çalışma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(1), 134-147.

Tüm, K. (2010), Denetim Birimi Olarak YMM’lerin Vergi Kaybını Önlemede Etkisi: YMM’ler Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana

Türk, A. (2010), Elektronik Vergi Denetiminin Vergi Kaçırma Eğilimlerini Azaltmadaki Rolü ve Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.

Uğur, A. ve Çütcü, İ, (2009), “E-Devlet ve Tasarruf Etkisi Kapsamında VEDOP Projesi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 1-20.

Ünal, A. (2007), “Türkiye’de Vergi Denetimi ve Vergi Denetmenlerinin Denetim İçindeki Rolü”, Vergi Raporu Dergisinin Eki, Vergi Denetmenleri Derneği Yayınları, No:13

Wamathu, W.E. (2014), Effects of Eletronic Taxation on Fınancial Performance of Audit Firms in Kenya, Yüksek Lisans Tezi, Kenya

Wang, Yi-Shun, (2002), “The Adoption of Electronic Tax Filing Systems: An Empirical Study”, Government Information Quarterly, 20, 333-352, Tayland.

Yaşar, A. (2015), “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Vergi Müfettişlerinin Türkiye’deki Sahte Fatura Kullanımı Sorununa Yaklaşımı Üzerine Bir Araştırma”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 35-63.

Yücelen, İ.H. (2009), Türkiye’deki Vergi Denetim Teknikleri ve Bilgisayar Destekli Vergi Denetimi, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.