Ekonomik özgürlük endeksinin yurt dışına doğrudan yabancı yatırım yapan Türk sermayesinin ülke seçim kararına etkisi var mıdır?

Son yıllarda sermaye, en uygun üretim faktörlerinin peşinde yer küreyi dolaşmaya devam ederken, ülkeler uluslararası sermayeyi kendilerine çekmek için çaba sarf eder hale gelmişlerdir. Bu dinamik tabiatlı süreçler içinde sermaye sahipleri doğrudan dış yatırımları için en uygun ortamı birçok alternatif arasından seçerek karar vermektedirler. Bu çalışmada Türk firmalarının dış yatırımlarını gerçekleştirecek ülke seçimine Ekonomik Özgürlük Endeksinin 10 bileşeninin etkileri araştırılmıştır. Bu maksatla, dünyanın çeşitli ülkelerine gerçekleşen Türkiye kaynaklı Doğrudan Yabancı Yatırım miktarı bağımlı değişken, ülkelerin Ekonomik Özgürlük Endeksi bileşenlerinin puanları ise bağımsız değişken olarak tanımlanmıştır. Bu veriler ile çoklu doğrusal regresyon modeli oluşturulmuş ve ulaşılan bulgular yorumlanmıştır.

Is there any impact of economic freedom index on Turkish outward foreign direct investors’ country selection decision?

Recently capital has been traveling around the world to find the most suitable production factors while nations strive to attract foreign capital. Thus, investors try to choose optimum environment for investment among many alternatives. In this paper, the impact of 10 components of Economic Freedom Index on country selection decision of Turkish direct foreign investors has been studied. The amount of Turkey’s outward Foreign Direct Investment realized in various countries is defined as the dependent variable and mentioned countries' scores of components of Economic Freedom Index defined as independent variables. A multiple linear regression model is generated and findings are interpreted.

___

Açıkalın, S., Gül, E. ve Yaşar, E. (2006), Ücretler ve Büyüme ile Doğrudan Yabancı Yatırımlar Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16:271-282.

Akçaoğlu, E. (2005), Türk Firmalarının Dış Yatırımları: Saikler ve Stratejiler, Bankalar Birliği, İstanbul.

Akdi, Y. (2011), Matematiksel İstatistiğe Giriş, Gazi Kitabevi, Ankara.

Aktan, C.C. ve Vural, İ.Y. (2004), “Vergi Rekabeti”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22:1-18.

Aktaş, T. (2011). Dış Yatırıma “Spesifik” Destek, Dünya Gazetesi, 13/08/2011.

Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu,S. ve Yıldırım, E., 2007. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı, Sakarya Yayıncılık, Adapazarı.

Arıkan, D. (2006), Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Arıkan Yayınları, İstanbul.

Bengoa, M. ve Sanchez-Robles, B. (2003), Foreign Direct Investment, Economic Freedom and Growth: New Evidence from Latin America, European Journal of Political Economy, 19(3):529-535.

Caetano, J. ve Caleiro, A. (2009), Economic Freedom and Foreign Direct Investment: How Different are the MENA Countries from the EU, iBusiness, 1:65-74.

Ercan, M. (2007), Türkiye’nin Dış Yatırımları, Radikal Gazetesi, 17/10/2007.

Eroğlu, A. (2010), Çok Değişkenli İstatistik Tekniklerin Varsayımları, Ed. Kalaycı, Ş., SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Ankara.

Globerman, S. ve Shapiro, D. (2003), Governance Infrastructure and US Foreign Direct Investment, Journal of International Business Studies, 3:19–39.

Göz, D. (2009), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Türkiye, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Adana.

Gujaratı, D.N. (1999), Temel Ekonometri (Çevirenler: Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul. Güriş, S. ve Çağlayan, E. (2005), Ekonometri, Der Yayınları, İstanbul.

Hair, F.J., Anderson R.E., Tatham R.L.ve Black B. (1998) Method for Statictical Analysis of Multivariate Observation, Prentice Hall, New Jersey.

Heritage Foundation (2011a), How do You Measure Economic Freedom?, (http://www.heritage.org/index/ Erişim Tarihi:13/09/2011).

Heritage Foundation (2011b), Explore the Data (Country and Years), (http://www.heritage.org/index/Explore.aspx?view=by-region-country-year Erişim Tarihi: 04/09/2011).

Hisarcıklılar, M., Kayalica, M.Ö. ve Kayam, S.S. (2010), Spoilt for Choice: Explaining the Location Choice of Turkish Transnationals, ETSG 2010 Conference at Lausanne, September 9-11.

Holmes, K.R. ve Spalding, M. (2011), Why Economic Freedom Matters? (http://thf_media.s3.amazonaws.com/2011/pdf/UA7.pdf Erişim Tarihi: 08/09/2011).

Johnson R.A: ve Wichern, D.W., 2002. Applied Multivaried Statistical Analysis, 5th Ed. Pearson Education Int., USA.

Kalaycı, Ş. (2010), Faktör Analizi, Ed. Şeref Kalaycı, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Ankara.

Karluk, S.R. (2007), Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Türkiye Ekonomisi’nde Yapısal Dönüşüm (11. Baskı), Beta, İstanbul.

Kayam, S.S. ve Hisarcıklılar, M. (2009), “Türkiye’den Çıkan Doğrudan Yatırımları Belirleyen Etmenler, 1992-2005”, İktisat İşletme ve Finans, 24(280):47-70.

Kim, A. (2011), Economic Freedom Around the World, Eds. Terry Miller and Kim R. Holmes, 2011 Index of Economic Freedom, Heritage Foundation http://www.heritage.org/index/PDF/2011/Index2011_Chapter3.pdf Erişim Tarihi: 19/08/2011.

Kobeissi, N. (2005), Impact of Governance, Legal System and Economic Freedom on Foreign Investment in the MENA Region, Journal of Comparative International Management, 8(1):20-41.

Meyers, L.S., Gamst, G. C. ve Guarino, C., (2005). Applied Multivariate Research: Design and Interpretation, SAGE Publications. ISBN-13: 978-1412904124

Miller, A.T. ve Kim, A.B. (2011a), Acknowledgments, Eds. Terry Miller and Kim R. Holmes, 2011 Index of Economic Freedom, Heritage Foundation http://www.heritage.org/index/PDF/2011/Index2011_Acknowledgments.pdf Erişim Tarihi:17/08/2011.

Miller, A.T. ve Kim, A.B. (2011b), Defining Economic Freedom 2011 Eds. Terry

Miller and Kim R. Holmes, 2011 Index of Economic Freedom, Heritage Foundation, http://www.heritage.org/index/PDF/2011/ Index2011_ Chapter2.pdf Erişim Tarihi: 17/08/2011.

Mutuş, C. (2010), Zuhal Mansfield ile Türkiye'nin Dış Yatırımları Üzerine, Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=1714 Erişim Tarihi: 17/08/2011.

Münchau, W. (2010), The Meltdown Years: The Unfolding of the Global Economic Crisis, McGraw-Hill, New York.

Quazi, R. (2007), Economic Freedom and Foreign Direct Investment in East Asia, Journal of the Asia Pacific Economy, 12(3):329-344.

Quazi, R. ve Rashid, S. (2004), Economic Freedom and Foreign Direct Investment in Developing Countries, The International Journal of Business and Public Administration, 2(1):92–99.

Ramirez, M.D. (2010), Economic and Institutional Determinants of FDI Flows to Latin America: A Panel Study, EconPapers, http://internet2.trincoll.edu/repec/ WorkingPapers2010/wp10-03.pdf, Erişim Tarihi: 17/08/2011.

Razin, A. ve Sadka, E. (2007), Foreign Direct Investment: Analysis of Aggregate Flows, Princeton University Press, USA.

Reuters (2008), Turkcell's Belarus Unit Aims for 1/3 Market After'09, (http://www.reuters.com/article/2008/12/04/turkcell-belarusidUSL431753020081204, Erişim Tarihi: 13/09/2011).

Sharma, S. (1996), Applied Multivariate Techniques, John Willey&Sons Inc, USA.

T.C. Merkez Bankası (2011a), Yurtiçinde Yerleşik Kişilerin Yurtdışındaki Doğrudan Yatırımlarının Ülkelere Göre Dağılımı (2007-2010), (http://evds.tcmb.gov.tr/cbt.html Erişim Tarihi: 04/09/2011).

T.C. Merkez Bankası (2011b), Yurtiçinde Yerleşik Kişilerin Yurtdışındaki Doğrudan Yatırımlarının Ülkelere Göre Dağılımı (2002-2011 Temmuz dahil) (www.tcmb.gov.tr/odemedenge/odemelerdengesi.xls Erişim Tarihi: 08/09/2011).

Tatlıdil H. ve Ortunç B. 2011. Kredi Temerrüt Swaplarının Fiyatlama Yöntemleri ve Fiyatlamayı Etkileyen Finansal Göstergelerin Regresyon ve Panel Veri Analizleri İle Belirlenmesi, Bankacılar Dergisi, 77, 25–43.

Tatlıdil, H. (1996), Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, Cem Web Ofset Ltd. Şti., Ankara.

UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı) (2011), Trade and Development Report, http://www.unctad.org/en/docs/tdr2011_en.pdf Erişim Tarihi: 07/09/2011)

UNCTADSTAT (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı İstatistikleri), (2011), Inward and Outward Foreign Direct İnvestment Stock, Annual, 1980- 2010, (http://unctadstat.unctad.org/TableViewer/tableView. aspx Erişim Tarihi: 26/08/2011)

Yavan, N. (2010), The Location Choice of Foreign Direct Investment Within Turkey: An Empirical Analysis, European Planning Studies, 18(10): 1675-1705.

YOİKK, (2009), Uluslararası Yatırım Yeri Endeksleri İncelemesi, Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü, http://www.yoikk.gov.tr/dosya/up/yoikk/endeksler_ guncellenen_haziran 2009son.doc Erişim Tarihi: 18/08/2011.