Beşeri sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: Yatay kesit analizi ile AB Ülkeleri üzerine bir değerlendirme

Beşeri sermaye kısaca emeğin sahip olduğu nitelikleri ifade etmektedir. Beşeri sermaye kavramı, ekonomik kalkınmanın önemli unsurlarından biri olarak özellikle 1960’lı yıllarda ortaya çıkmış ve sonrasında bilgi ve teknoloji yoğun üretimin hız kazanmasıyla birlikte büyüme ve kalkınma sürecindeki önemi de artmıştır. Günümüz iktisat literatüründe beşeri sermaye olgusu, büyüme modellerinde önemli bir işleve sahiptir. Bu çalışmanın amacı beşeri sermayenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini 27 AB ülkesi için 2012 verilerini kullanarak yatay-kesit analiz yöntemi ile test etmektir. Çalışmanın ampirik sonuçlarına göre beşeri sermayenin, ekonomik büyüme üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Relationship between human capital and economic growth: An evaluation on EU countries with cross-sectional analysis

Human capital briefly refers to the qualities of labor. The concept of human capital emerged as one of the important aspects of economic development in 1960s and then its importance on the process of growth and development increased upon the acceleration of knowledge-intensive and technology- intensive production. In the modern economic literature, the concept of human capital has an important role in growth models. The purpose of this paper is to test the impact of human capital on economic growth for 27 EU countries by using 2012 data and cross-sectional analysis method. According to empirical results of the study, is has been found that human capital has statistically significant and positive impact on economic growth.

PDF

___

Acar, Y. (2002), İktisadi Büyüme ve Büyüme Modelleri, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayını, No.67, Bursa.

Anand, S. ve Sen, A. (1995), “Gender Inequality in Human Development: Theories and Measurement”, Human Develeopment Report Office Occasional Paper 19,UNDP, New York.

Bartolo, A.D. (1999), “Human Capital Estimation Through Structural Equation Models with Some Categorical Variables”, International Workshop on Correlated Data: Estimating Function Approach, Trieste.

Becker, G.S. (1993), Human Capital, a Theoretical and Empirical Analysis with Special Reference to Education, National Bureau of Economic Research (NBER), The University of Chicago Pres, Chicago.

Bekmez S., Köne, A.Ç. ve Günal, D. (2009), “Beşeri Sermayenin Türkiye’de Bölgelerarası Ekonomik Gelişme Açısından Önemi”, TİSK Akademi, 4(7), 66-81.

Bloom, D.E., Canning, D. ve Sevilla, J. (2001), “The Effect of Health on Economic Growth: Theory and Evidence”, NBER Working Paper Series, No.8587, 1-26.

Brempong, K.G. ve Wilson, M. (2003), “Health Human Capital and Economic Growth in Sub-Saharan African and OECD Countries”, The Quarterly Review of Economics and Finance, 44(2), 296-320.

Çakmak, E. ve Gümüş, S. (2005), “Türkiye’de Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Ekonometrik Bir Analiz (1960-2002)”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 60(1), 59-72.

Demir, Ş.S. (2011), Türkiye’nin İnsani Gelişme Endeksi ve Endeks Sıralamasının Analizi, Ankara: Kalkınma Bakanlığı, Yayın No: 2828.

Demir, O. (2002), “Durgun Durum Büyümeden İçsel Büyümeye”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1).

Eser, K. ve Gökmen, E.Ç. (2009), “Beşeri Sermayenin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi ve Türkiye Üzerine Gözlemler”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.

Grossman, G.M. ve Helpman, E. (1991), “Trade, Knowledge Spillovers, And Growth”, European Economic Review, Elsevier, 35(2-3), 517-526.

Günsoy, G. (2001), “İnsani Gelişme Kavramı Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Afyon Kocatepe Üniversitesi IIBF Dergisi, III(1), 215–227.

Kar, M. ve Ağır, H. (2006), “Türkiye’de Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme Yaklaşımı ile Nedensellik Testi, 1926-1994”, Selçuk Üniversitesi, İİBF, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(11), 51-68.

Karaçor, Z. ve Özşahin, Ş. (2013), “Ekonomik Büyümenin Belirleyicilerinden Biri Olarak Beşeri Sermaye: Yükseköğrenimin Türkiye Ekonomisi için Önemi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 148-162.

Karadeniz, O. (2007), Avrupa Birliği Yolunda Türkiye’de Eğitim ve Beşeri Sermaye, Gazi Kitabevi.

Karagül, M. (2003), “Beşeri Sermayenin Ekonomik Büyümeyle İlişkisi ve Etkin Kullanımı”, Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(5), 79-90.

Karagül, M. ve Masca, M. (2005), “Sosyal Sermaye Üzerine Bir İnceleme”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 37-52.

Karataş, M.ve Çankaya, E. (2010) “İktisadi Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayeye İlişkin Bir İnceleme”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 29-55.

Keskin, A. (2011), “Ekonomik Kalkınmada Beşeri Sermayenin Rolü ve Türkiye” Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 125-153.

Kibritçioğlu, A. (1998), “İktisadi Büyümenin Belirleyicileri ve Yeni Büyüme Modellerinde Beşeri Sermayenin Yeri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 53(1-4), 207-230.

King, R.G. ve Rebelo, S.T. (1993), “Transitional Dynamics and Economic Growth in the Neoclassical Model”, American Economic Review, 83(4), 908-931.

Kunduracı, N.F. (2009), Yoksullukla Mücadele-Beşeri Sermaye İlişkisi, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Ankara.

Lucas, R. (1988), “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economics, 22(1), 3-42.

Mathur, V.K. (1999), “Human Capital-Based Strategy for Regional Economic Development”, Economic Development Quarterly, 13(3), 203-216.

Mayer, D. (2001), “The Long-Term Impact of Health on Economic Growth in Latin America”, World Development, 29(6), 1025-1033.

Pamuk, Ş. (2007), “Dünyada ve Türkiye’de İktisadi Büyüme”, Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları, Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, Yıl:1, Sayı: 2:3-26.

Petrakis, P.E. ve Stamakis, D. (2002), “Growth and Education Levels: A Comparative Analysis”, Economics of Education Review, 21, 513-521.

Rebelo, S. (1991), “Long-Run Policy Analysis and Long-Run Growth”, Journal of Political Economy, 99(3), 500-521.

Romer, P.M. (1989), “Human Capital and Growth: Theory and Evidence”, NBER Working Paper Series, WP No:3173 http://www.nber.org/papers/w3173.v5.pdf Salai Martin, X. (1990), “Lecture Notes on Economic Growth (I): Introduction to the Literature and Neo-Classical Models”, NBER WorkingPaper, No.3563.

Studenmund, A.H. (1992), Using Econometrics: A Practical Guide, Second Edition, New York: Harper Collins Publishers

Taban, S. ve Kar, M. (2006), “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme; Nedensellik Analizi, 1969-2001”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 159-181

Todaro, M.P. (1992), “Human Development Report 1992”, Population and Development Review, 18(2), 359-363.

Tuna, Y. ve Yumuşak, İ.G. (2002),“Kalkınmışlık Göstergesi Olarak Beşeri Kalkınma İndeksi ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, İktisat Fakültesi Mecmuası, 52(1), 1-26.

Tüylüoğlu, Ş. ve Karalı, B. (2006), “İnsani Kalkınma Endeksi ve Türkiyeiçin Değerlendirilmesi”, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(12), 53-88.

UNDP (2013), Human Development Report-2013, http://www.hdr.undp.org/

Wang, J. (2009), “A Study of Education Investment and Xinjiang Economic Development”, Journal of Business and Management, 4(5), 139-144.

Wolff, E.N. (2001), “The Role of Education in the Postwar Productivity Convergence among OECD Countries”, Industrialand Corporate Change, 10(3), 735-59.

Wooldridge, J.M. (2001), Econometric Analysis of Cross Section and Panal Data, The MIT Press, Cambridge, London.

Yaylalı, M. ve Lebe, F. (2011), “Beşeri Sermaye ile İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, XXX(I), 23-51.

Yeldan, A.E. (2012),“Türkiye Ekonomisi İçin Beşeri Sermaye ve Bilgi Sermayesi Birikimine Dayalı Bir İçsel Büyüme Modeli” Ekonomi-TEK, 1(2): 21-60.

Yumuşak, İ.G. (2008), “Beşeri Sermayenin İktisadi Önemi ve Türkiye'nin Beşeri Sermaye Potansiyeli”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 55, 3-48.