ERTELENMİŞ VERGİLERİN DÖNEM NET KÂRINA ETKİSİNİN ANALİZİ

Bu çalışmanın amacı, ertelenmiş vergilerin işletmelerin dönem net kârınaetkisini ve etkinin yönünü incelemek, hedef kârı elde etmek için kâr yönetimistratejisi olarak kullanılabilirliğini test etmektir. Çalışmada, 2017-2019 yıllarıarasında BİST’te “Gıda İçecek ve Tütün Sektöründe” kayıtlı olan 27 şirketinverileri esas alınarak içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir.Araştırmada ertelenmiş vergilerin raporlanması ve raporlanmaması hallerinegöre dönem net kârı/zararı ve ikisi arasındaki fark hesaplanarak, ertelenmişvergilerin şirketlerin kazançlarını ne yönde etkilediği tespit edilmeyeçalışılmıştır.Araştırma sonucunda, ertelenmiş vergilerin etkisinin daha çok kârda artış vezararda azalış olarak pozitif yönde olduğu görülmüştür. Kâr artışı ve zararazalışı görülen şirketlerde ertelenen vergi geliri, zarar artışı ve kâr azalışıgörülen şirketlerde ise ertelenen vergi gideri kullanıldığı tespit edilmiştir.Bu sonuca göre, ertelenmiş vergi gelirlerinin kazanç yönetimine pozitif,ertelenmiş vergi giderlerinin ise negatif yönde etkisi olacağı ve ertelenmişvergilerin kâr yönetiminde kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

ANALYSIS OF THE EFFECT OF DEFERRED TAXES ON PERIOD NET PROFIT

The purpose of this study was to examine the effect of deferred taxes on the period net profit and the direction of its effect and to test its usability as a profit management strategy to achieve target profit. In the study, the content analysis method was used based on the data of 27 companies registered in the “Food, Beverage and Tobacco Sector” in BIST between the years 2017-2019. In the study, it was aimed to determine how the deferred taxes affect the earnings of the companies by calculating the period net profit/loss and the difference between the two according to the reported and not reported deferred taxes. As a result of the research, it was seen that the effect of deferred taxes is mostly positive due to an increase in profit and a decrease in loss. It was determined that deferred tax revenue was used in the companies with an increase in profit and decrease in loss, while deferred tax expense was used in the companies with an increase in loss and decrease in profit. According to this result, it was concluded that deferred tax revenues will have a positive effect on profit management, and deferred tax expenses will have a negative effect, and that deferred taxes can be used in profit management.

PDF

___

5520 sayılı Kurumlar vergisi Kanunu. (13.06.2006). Ankara : Resmi Gazete (26205 sayılı)
Adıgüzel, H. (2018). Muhasebe Literatüründe Kazanç Yönetimi Teknikleri. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11 (1), 63-76.
Akdoğan, N. (2006). UMS 12-Gelir Vergileri Standart Hükümlerine Göre Dönem Karından İndirilecek Vergi Giderinin Hesaplanması ve Ertelenmiş Vergilerin Muhasebeleştirilmesi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 17, 1-18.
Alfian, R., and Nurdayadi, B.(2019). The Impact of Deferred Tax Expense and Tax Planning Toward Earnings Management and Profitability. Jurnal Bisnis Dan Akuntansi, 21(2), 215-236.
Altuk Özden, E ve Ataman B.(2014). Kâr Yönetimi ve Yöntemleri. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(42): 12-25.
Cavlak, H. ve Cebeci, Y. (2017). Ertelenmiş Vergi Unsurlarının Analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 48-60.
Cengiz, S. ve Tosunoğlu B. (2017). Ertelenmiş Vergiye Neden Olan Faktörlerin İncelenmesi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. The Journal of International Scientific Researches, 2(7), 67-81.
Çalış, Y. E. ve Özöncel Y. (2017). TMS 12 Gelir Vergileri Standardı Kapsamında Ertelenmiş Vergi ve Muhasebeleştirilmesi. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, 10, 128- 146.
Dinç, E. (2007). Muhasebe ve Vergi Kuralları Arasındaki İlişki ve Gelir Vergileri (TMS 12) Standardının Muhasebe Uygulamalarına Etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, 21-48.
Ergin, N.E ve Ayanoğlu Y. (2015). Ertelenmiş Vergilerin Finansal Tablo Kullanıcıları Açısından Önemi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 1(1), 77-104.
Ergin, N.E. (2016). Ertelenmiş Vergi Nedir?: Teorik Altyapı. Erişim Adresi: http://www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/6986. Erişim Tarihi 07.02.2020.
Ergin, N.E ve Ayanoğlu Y. (2016). Ertelenmiş Vergilerin Finansal Tablolar Üzerindeki Etkilerinin Oran Analizi Yöntemi Kullanılarak İncelenmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18(3), 575 - 603.
Habanec, P. ( 2018). Relationship Between Deferred Tax Category And Stock Prices in Pharmacy. Acta Unıversitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 66(6), 1469-1475.
Karakaya, G. ve Sevim, C. (2016). TMS-12 Gelir Vergileri Standardına Göre Ertelenmiş Vergi Kavramı ve Bir Uygulama. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2(3), 255-270.
Kılıç, E. (2008). TMS/UMS 12 Gelir Vergilerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı. Erişim Adresi:http://www.batiymm.com.tr/makale-80-TMS_ UMS_12_Gelir_Vergilerine_%C4%B0li%C5%9Fkin_T%C3%BCrkiye_ Muhasebe_Standard%C4%B1.aspx. Erişim Tarihi 07.02.2020.
Lukic, R. (2017). Deferred Taxes in Trade. Review of International Comparative Management, 18(5), 527- 544.
Özkan, A. (2009). TMS-12 Gelir Vergileri Standardına Göre Ertelenmiş Vergiler ve Muhasebe Uygulamaları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 97-112.
Özcan, A. (2016). UMS 12 Gelir Vergileri Standardı Çerçevesinde Ertelenmiş Verginin Muhasebeleştirilmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 4(4), 144-150.
Özulucan, A. ve Keleş, D. (2018). TMS 12: Gelir Vergileri Standardı Kapsamında Ertelenmiş Vergilerin Muhasebeleştirilme Esasları. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 1(1), 27-48.
Rosharlianti, Z. and Hidayet, R. (2019). The Effect of Tax Plannıng and Deferred Tax Liabilies On Earn Management. Economics and Accounting Journal, 2(2), 124 -132.
Sakin, T. (2016), Kâr Yönetimi ve Türkiye’deki Kâr Yönetimi Çalışmalarının Değerlendirilmesi, G.Yücel içinde, Seçmeler 2016 (s.181-192), İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Muhasebe Enstitüsü.
Salah, W. (2019). Does Deffered Tax Madiate The Relationship Between Tax Planning and Earnings Management?. Atasu Journal, 2(23), 65-85, DOI:10.21608/atasu.2019.38332.
Sevinç, F. (2003). 12 Numaralı Uluslararası Muhasebe Standardı ve Diğer Ülkelerdeki Uygulamalar Çerçevesinde Ertelenmiş Vergi ve Finansal Tablolara Yansıması. (Uzmanlık Yeterlilik Tezi) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Muhasebe Genel Müdürlüğü, Ankara.
Sümer Göğüş, E.H. (2010 ). Ertelenmiş Vergi ve Muhasebeleştirilmesi, Mali Çözüm Dergisi, 101, 13-29.
Şimşek, H.(2015). Deferred Tax and Earnings Management. Erasmus School of Economics Master Accounting & Auditing, Erasmus University Rotterdam.
Tekşen, Ö. (2010). TMS 12 Gelir Vergileri Standardına Göre Ertelenmiş Verginin İncelenmesi ve Muhasebeleştirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 297-317.
Vuckovic-Milutinovic, S. and Lukic; R. (2013). Analysis of Deferred Taxes in the Business Environment in Serbia. Economia. Seria Management, 16(1), 25-38.
Yereli, A., Kayalı, N. ve Yeğinboy.Y. (2012). TMS 12- Gelir Vergileri Standardına Göre Ertelenmiş Vergi Varlığı ile Yükümlülüklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Mali Tablolar Üzerindeki Etkisi. Dayanışma Dergisi, 114, 16-26.