DİJİTAL EKONOMİLERİN VERGİLENDİRİLMESİNDE OECD UYGULAMALARI VE TÜRKİYE KARŞILAŞTIRILMASI

Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de 1 Mart 2020 tarihinden itibaren uygulanmayabaşlanan dijital hizmet vergisinin genel özelliklerinin incelenmesi ve OECDülkelerinden İngiltere, İtalya, İspanya ve Fransa ile karşılaştırılmasıdır.Çalışmada, konuya ilişkin derleme ve doküman incelemesi yöntemlerindenfaydalanılmıştır. Son yıllarda gündeme gelen dijital hizmet vergileriiçin ortak bir uygulama benimsenmemiş; her ülke kendi vergi yapısıiçerisinde değerlendirmiş ve uygulamaya koymuştur. Çevrimiçi pazarlarınvergilendirilmesi amacına yönelik olarak uygulamaya konan Dijital hizmetvergisinin oranları ülkelere göre farklılık göstermektedir. İngiltere %2 ileen düşük vergi oranına sahip ülke iken; İspanya, İtalya ve Fransa’da ise buoran %3’tür. %7,5 ile en yüksek dijital hizmet vergisi oranına sahip ülkeTürkiye’dir. Türkiye’de uygulanan vergi oranının diğer ülkelere göre dahayüksek olmasının en önemli nedeni; dijital hizmetlerin mevcut vergi kanunlarıçerçevesinde vergilendirilememesi ve bu alanda çok fazla vergi kaybınınyaşanmasıdır. Dijital hizmet vergisi ülke vergi sistemlerine girmiş yeni birvergi olup, bu verginin etkinliği ilerleyen dönemlerde anlaşılacaktır. İncelenenülke uygulamalarında genel olarak düşünülen OECD’nin uygulamaya koyacağıeylem planlarının tamamlanması halinde bu ülkelerin OECD uygulamalarınauyacağı yönündedir. Bu ülkelerin uygulamaya koydukları vergiler adeta geçicivergi izlenimi taşımaktadır.

OECD APPLICATIONS IN THE TAXATION OF DIGITAL ECONOMIES AND COMPARISON OF TURKEY

The aim of this study is; Examination of the general features of digital services tax be implemented starting from 1 March 2020 Turkey and compared to the UK, Italy, Spain and France from OECD countries. In the study, compilation and document review methods were used. No common practice has been adopted for digital service taxes, which have been raised in recent years; each country has evaluated and implemented them within its own tax structure. The rates of the Digital Services Tax, which is introduced for the purpose of taxing online markets, vary by country. The UK has the lowest tax rate at 2%, while Spain, Italy and France have 3%. Turkey has the highest digital service tax rate with 7.5%. The most important reason why the tax rate applied in Turkey is higher than in other countries is that digital services cannot be taxed under existing tax laws and there is a lot of tax loss in this area. Digital Services Tax is a new tax that has entered the country’s tax systems, and the effectiveness of this tax will be understood in the future. It is generally considered in the practices of the countries studied that these countries will comply with OECD practices if the action plans that the OECD will implement are completed. The taxes imposed by these countries almost bear the impression of temporary taxes.

___

  • Akdoğan, A. (2019). Kamu Maliyesi. 20. Bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Akkaya, H., ve Gerçek, A. (2019). OECD ve Seçilmiş Bazı Ülkelerde Dijital Ekonominin Vergilendirilmesi : Türkiye İçin Çıkarımlar. International Journal of Public Finance, 4(2), 166–188. https://doi.org/10.30927/ijpf.634050
  • Andrews, Zoe. (2020). UK presses ahead with digital services tax, Erişim adresi: https://www.europeantax.blog/post/102g26o/uk-presses-ahead-withdigital-services-tax.
  • Başaran Yavaşlar, F. (2020). Dijital Hizmet Vergisi. Vergi Sorunları Dergisi, (377), 9–20.
  • Birinci, N. (2019). Dijitalleşmenin Vergi Matrahına Etkisi ve Tek Taraflı Ödemeler. Maliye Dergisi, (176), 505–527.
  • Budak, T. (2017). Uluslararası Vergi Reji̇mi̇ni̇n Dönüşümü: Di̇ji̇tal Ekonomi̇. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(2), 297–330. https://doi. org/10.21492/inuhfd.354397
  • Budak, T. (2018). Dijital Ekonominin Vergilendirilmesi. İstanbul: on iki levha yayıncılık.
  • Diclehan, B. (2017). Matrah Aşındırma Yoluyla Kâr Aktarımı ve Türkiye Uygulamaları. Retrieved May 18, 2020, from sorumlu vergicilik website: https://home.kpmg.com/content/dam/kpmg/pdf/2016/06/tr-sorumluvergicilikbasak-diclehan.pdf
  • Durdu, M. (2019). Türkiye’de Sosyal Medya İşletmelerinin Vergilendirilmesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(2), 470–488.
  • Kara, M. C., ve Öz, E. (2016). Dijital Vergilendirmeye Küresel Bir Bakış. Vergi Dünyası, 36(424), 30–37.
  • Lee-Makiyama, H., and Verschelde, B. (2016). OECD BEPS: Reconciling Global Trade, Taxation Principles and the Digital Economy. In F. Boccia & R. Leonardi (Eds.), The Challenge of the Digital Economy. https://doi. org/10.1007/978-3-319-43690-6
  • Mastar Özcan, P. (2016). Dijital Ekonomin Vergilendirilmesinde Karşılaşılan Sorunlar: BEPS 1 No’lu Eylem Planı Kapsamında Bir Değerlendirme. Electronic Journal of Vocational Colleges, 6(2), 73–82.
  • Mikhailova, O., Gradoselskaya, G., & Kharlamov, A. (2018). Social Network Analysis of the Functional Meaning of the Term Digital Economy. Proceedings of 2018 11th International Conference "Management of Large-Scale System Development", MLSD 2018, 1–3. https://doi.org/10.1109/ MLSD.2018.8551818
  • OECD. (2015). Addressing the Tax Challenges of the Digital Economy Action 1: 2015 Final Report (OECD/G20 B). https://doi.org/http://dx.doi. org/10.1787/9789264241046-en
  • OECD. (2018). Tax Challenges Arising from Digitalisation – Interim Report 2018. In OECD/G20 Base Erosion and Profit Shifting Project. https://doi. org/10.1787/9789264293083-en
  • Oktay, C. (2020). Dijital Ekonominin Boyutu, Vergilendirilmesine Yönelik OECD Çalışmaları, Öneriler, Örnek Ülke Uygulamaları ve Türkiye’de Yapılan Düzenlemeler ve Dijital Hizmet Vergisi. Vergi Sorunları Dergisi, 95–116. Perez, Miguel. (2020). Spanish digital services tax: another interim measure without a sunset clause, Erişim Adresi: https://www.europeantax.blog/. Rathi, Deeksha. (2019). Taxing The Digital Economy: My Way or The Highway Will Not Lead to A Longer-Term Solution. Erişim Adresi: https:// www.europeantax.blog.
  • Rençber, A. (2020). Dijital Hizmet Vergisi İlk İzlenimler, Sorun ve Sorunsallar. Vergi Sorunları Dergisi, 376, 27–35.
  • Lighthizer, R. E. (2019). Report on France’s Digital Services Tax. Office of the United States Trade Representative.
  • Saraçoğlu, F., ve Kahraman, B. (2020). Dijital Hizmet Vergisi Üzerine Değerlendirmeler. Vergi Sorunları Dergisi, 376, 9–17.
  • Ülkü, Y. E. (2020). Türkiye’deki Dijital Hizmet Vergisi Önerisinin İncelenmesi. Vergi Sorunları Dergisi, 377, 106–125.
  • Yüce, M., ve Akbulut, N. (2018). Beps Eylemi Kapsamında Dijital Ekonominin Vergilendirilmesine İlişkin Alınan Önlemler. Akademik Bakış, 66, 105–123.
  • Zaretsky, Renu. (2020) Transaction Taxes, Digital Taxes, and Tax Compliance, Erişim Adresi: https://www.taxpolicycenter.org/daily-deduction/transactiontaxes-digital-taxes-and-tax-compliance. https://www.ey.com/en_gl/tax-alerts/italy-introduces-new-digital-servicestax, Erişim tarihi: 03.04.2020.