FANTASTİK EDEBİYAT BAĞLAMINDA GAUTIER’NİN “İKİZ ŞÖVALYE” ADLI ÖYKÜSÜNÜN RUH İKİZİ / KİŞİLİK BÖLÜNMESİ AÇISINDAN ÇÖZÜMLENMESİ

Avrupa Fantastik Edebiyatı XVIII. Yüzyılın ikinci yarısında asıl başlangıcını Hoffmann ile yapar ve roman, masal, hikâye gibi edebi ürünlerde kendini gösterir. Ancak bu anlatı türü kökenlerini kuşkusuz çok daha eski dönemlerden alır. Örneğin Prometeus, Oedipus, Chrétien de Troyes, Chanson de Gestes, Bin Bir Gece Masalları, Ali Baba ve Kırk Haramiler, Dede Korkut… gibi farklı kaynak ve kültürler bu türün esin aldığı örnekler arasındadır. Bu tür epik ve mitik anlatımların genellikle iki türlü amacı olmuştur: ölümü yenmek, sonsuz yaşam veya gençlik sırrına ulaşmak, olağanüstü bir takım yetenekler elde etmek, insanoğlunun düşlerini gerçekleştirmek gibi genel olarak insanın trajik durumunu alt etmek ve yeryüzü yaşamında mutluluğu yakalamak. Diğer amaç ise, içinde yaşanılan dünyayı, varlık biçimini, var oluş macerasını açıklamak, anlamlandırmak ve anlamak çabası şeklinde olmuştur. Bu durumlarda ise çoğunlukla alegorik bir anlatıma başvurulur. Ele aldığımız Gautier’nin İkiz Şövelye (Le Chevalier Double) adlı fantastik öyküsü, bu türün gerektirdiği öğe ve motiflerle süslenmiştir. Özellikle Todorov’un türü tanımlarken rasyonel dünya ile irrasyonel dünya arasında kalışı ifade eden “tereddüt” durumu hem kahramanlar hem de okur açısından çokça yaşanan bir duygudur. Çift kişilik, kişilik bölünmesi, gölge, yansıma veya ikiz gibi kavramları bu türün yazarları bireyin “kendilik” sorununu gündeme getirmek için kullandıklarını söyleyebiliriz. Bu bağlamda, psikolojik Ben arayışı ve tanımlaması olan “kendilik” sorunu bu eser paralelinde açıklanmaya çalışılacaktır. 

___

  • Bozzetto, Roger ( 2001). Le Fantastique dans Tous Ses États, Presses universitaires de Provence, Aix-en-Provence.
  • Chareyre-Mejan, Alain (1998). Le Réel et Le Fantastique, L’Harmattan, Paris.
  • Ertem, Cengiz (2013). Andre Gide Ve Dostoyevski'de İkilik Teması Üzerine Düşünceler, Turkish Studies, Volume 8/10.
  • Gautier, Théophile (1995). Le Chevalier Double, Nouvelles III., Biblotheque Electronique de Québec,.
  • Malrieu, Joël (1992). Le Fantastique, Hachette, Paris.
  • Poletto, Michel (2006). Le Fantastique, A Vrai Lire, no: 14.
  • Prince, Nathalie (2008 ). Le Fantastique, Armand Colin, Paris.
  • Sram K, Jirl (1984). Les Fonctıons Narratives et Les Rôles des Personnages dans le Conte Fantastique, Publications de universitatis Brunensis.
  • Todorov, Tzvetan (2004). Fantastik, Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım, Metis, İst.
  • Todorov, Tzvetan (1970). Introduction à la Littérature Fantastique, Seuil, Paris.
  • Visy, Gilles (2010). Le Fantastique dans la Littérature et le Cinéma, publique book, Paris.