Türk Ceza Muhakemesinde Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Şekli Olarak “Seri Muhakeme”

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) mülga 250. maddesine 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı “Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile eklenmek suretiyle seri muhakeme adı altında yeni bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi getirilmiştir. Seri muhakeme usulü, 7188 Sayılı Kanun’un 31’nci maddesi uyarınca 01.01.2020 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Seri muhakeme usulü kısaca; kanunda belirtilen belirli suçlardan dolayı başlatılan ceza soruşturması kapsamında Cumhuriyet Savcısının (CS), şüpheliye, müdafi huzurunda yaptığı teklifin kabul edilmesi üzerine cezada indirim yapılması yönünde mahkemeye yazılı talepte bulunması halinde, mahkemenin talep doğrultusunda hüküm kurmasını sağlayan bir süreçtir. Kurumun yararları; şüpheli açısından daha hafif ceza, seçenek yaptırımlara çevirme, erteleme, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasından yararlanma ve çabucak kendisi hakkında uygulanacak cezayı bilme, savcılık ve mahkemeler açısından ise; usul ekonomisi bu kapsamda özellikle de muhakemenin bir an evvel sonuçlandırılması şeklinde özetlenebilir. Çalışmada bu alternatif çözüm şeklinin mevzuatımızda nasıl düzenlendiği, şartları ayrıntılı şekilde ele alınacak, karşılaştırmalı hukuktaki düzenlemeye de çok kısaca değinilecektir.

“THE ACCELERATED TRIAL” AS AN ALTERNATIVE FORM OF DISPUTE RESOLUTION IN TURKISH CRIMINAL PROCEDURE1

The “Law on the of Amendment of Criminal Procedure Code and Certain Codes” dated 17.10.2019 and numbered 7188 added an alternative procedure to the Criminal Procedure Code (CPC) in lieu of abolished Article 250 of the CPC. In accordance with Article 31 of the Code numbered 7188, the application of accelerated trial procedure has begun as of January 1, 2020. The accelerated trial procedure can be shortly summarized as a process that enables the court to conclude for the enlisted crimes in accordance with the written request of the public prosecutor to reduce the punishment in the event that the suspect accepts the offer from the public prosecutor in the presence of the defence council. The benefits of this procedure can be summarized as follows: regarding the suspect: milder punishment for the suspect, conversion into alternative sanctions, postponement, benefiting from delaying of the pronouncement of the judgment, suspect’s prompt learning about his/her punishment; regarding the prosecution and the courts: procedural economy and within this context, completion of the procedure within a short period of time. In the study, how this alternative solution is regulated in our legislation, its conditions will be discussed in detail, and the regulation in comparative law will be very briefly mentioned.

___

  • ALDEMİR Hüsnü, Ceza Yargılamasında Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulleri, [Accelerated Trial and Simple Trial Procedures in Criminal Trial], Adalet, Ankara, 2019.
  • AYGÖRMEZ-UĞURLUBAY Gülsün Ayhan/HAYDAR Nuran/ KORKMAZ Mehmet, “Seri Muhakeme Usulüne İlişkin Sorunlar” [“Problems Regarding Accelerated Trial Procedure”], Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi [Journal of Law Faculty of Social Sciences University of Ankara], Issue. 2, 2019.
  • BUONOMO Giampiero, "Equa durata del processo: il risarcimento non risolve il problema", Diritto&Giustizia edizione online–via Questia (subscription required), online, https://www.questia.com/projects#!/visitor, 31.08.2020.
  • CENTEL Nur/ZAFER Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku [Criminal Procedure Law], Beta, Istanbul, 2019.
  • DEĞİRMENCİ Olgun, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Seri Muhakeme Usulü” [“Accelerated Trial Procedure in Criminal Procedure Law], Ankara Batı Adliyesi Dergisi, Year: 2, Issue: 3, January-June 2020.
  • ERDEM Mustafa Ruhan/ŞENTÜRK Candide, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Yeni Bir Kurum Olarak Seri Muhakeme Yöntemi” [“Accelerated Trial Procedure as a New Institution in Criminal Procedure Law”], Ceza Hukuku Dergisi, December, Issue: 41, 2019.
  • EREM Faruk, Ceza Usulü Hukuku [Criminal Procedure Law], 5. Edition, Sevinç, Ankara, 1978.
  • KIZILARSLAN Hakan, “7188 Sayılı Kanun’la Ceza Muhakemesi Hukukuna Getirilen Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulleri” [Accelerated Trial Procedure and Simple Trial Procedure Introduced with Law numbered 7188 to the Criminal Procedure Law] Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi [Journal of Bahçeşehir University Faculty of Law], Volume: 14, Issue: 183-184, 2019.
  • KUNTER Nurullah, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku [Criminal Procedure Law as a Type of Procedure Law], 9. Edition, Beta, İstanbul, 1989.
  • LARSON Aaron, "What are Speedy Trial Rights", ExpertLaw, Retrieved 28 September 2017, See online, https://www.expertlaw.com/library/criminallaw/what-are-speedy-trial-rights, 31.08.2020.
  • SHESTOKAS, David John, (13 November 2014), “Sixth Amendment's Speedy Trial Right: Ancient, Worthy and Elusive", See online, http://www. shestokas.com/constitution-educational-series/sixth-amendments-speedytrial-right-ancient-worthy-and-elusive/, 31.08.2020.
  • ŞAHİN Cumhur/GÖKTÜRK Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku [Criminal Procedure Law], Volume: II, 10. Edition, Seçkin, Ankara, 2020. YAVUZ Hakan, Ceza Muhakemesinde Kovuşturmaya Alternatif Yöntemler [Alternative Methods to Prosecution in Criminal Procedure], Adalet, Ankara, 2020.
  • YILMAZ Ejder, Hukuk Sözlüğü [Legal Dictionary], 5. Edition, Yetkin, Ankara, 1996.
  • YILMAZ Zahit/APİŞ Özge, “Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Düzenlemelerinin Değerlendirilmesi”, [Evaluation of Accelerated Trial and Simple Trial Arrangements], Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi [Marmara University Faculty of Law Journal of Legal Studies], Volume: 26, Issue: 1, 2020.
  • YURTCAN Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku [Criminal Procedure Law], 16. Edition, Adalet, Ankara, 2019.
  • Online, https://en.wikipedia.org/wiki/Speedy_trial, 31.08.2020. Online, https://en.wikipedia.org/wiki/Speedy_Trial_Clause, 31.08.2020. Online, https://law.jrank.org/pages/10299/Sixth-Amendment-SpeedyTrial.html#:~:text=The%20right%20to%20a%20speedy,in%20jail%20 for%20an%20indefinite, 31.08.2020.