Newton ve görelilik fiziğinde, zaman ve mekân kavramlarının, reıchenbach'ın epistemolojisi çerçevesinde yorumlanması

Uzay ve zaman kavramları, Antik Çağdan günümüze kadar fiziğin ve felsefenin önemli problem alanlarından biri olmuştur. Bu metindeki amacımız, Newton fi- ziğinde ve Einsteinın görelilik fiziğinde uzay ve zaman kavramlarının Reichen- bach tarafından yorumlanışını analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda metinde öncelikle Reichenbachın uzay ve zaman felsefesi araştırılıp, Reichenbachın epistemolojisindeki temel kavramlar ortaya konmaya çalışılmıştır. Daha sonra Newton fiziği ve görelilik fiziğinde ele alınan şekli ile uzay ve zaman kav- ramlarının kıyaslaması yapılmıştır. Sonuç bölümünde, bu araştırmalar ışığında, uzay ve zaman kavramlarının Reichenbachın epistemolojisi üzerinden değer- lendirilmesi ortaya konmaya çalışılmıştır.

The interpretation of the concepts of space and time in newtonian and relativistic physics in the framework of reichenbachs epistemology

The concepts of space and time in physics and philosophy have been one of the major problem areas from the Ancient times until today. In this text we analyzed Reichenbachs interpretation of the concepts of space and time in Newtonian physics and in Einsteins theory of relativity. For our purpose, we firstly investigated the Reichenbachs philosophy of space and time, and revealed fundamental concepts of Reichenbachs epistemology. Then we tried to compare the concepts of space and time between Newtonian physics and Einsteins theory of relativity. In the light of this research, we tried to give the evaluation of the concepts of space and time in terms of Reichenbachs epistemology.

___

Beauregard, Laurent A.; Reichenbach and Conventionalism, Synthese, C. 34, No: 3, Hans Reichenbach, Logical Empiricist, Part III, Mart, 1977, s. 265-280.

Čapek, Milič; The Development of Reichenbachs Epistemology, The Review of Metaphysics, C. 11, No: 1, Eylül, 1957, s. 42-67.

Carnap, Rudolph; Philosophical Foundations of Physics, New York, Basic Books, 1966.

Einstein, Albert; Remarks to the Essays Appearing in this Collective Volume, Albert Einstein, Philosopher-Scientist: The Library of Living Philosophers, Vol. VII, Ed. by Paul Arthur Schilpp, New York, MFJ Books, 1970, s. 665-688.

Glymour, Clark; Reichenbach Entanglements, Synthese, Vol. 34, No. 2, Şubat 1977, s. 219- 235.

Heisenberg, Werner; Çağdaş Fizikte Doğa, Çev. Vedat Günyol, Orhan Duru, Ankara, V Yayınları, 1987.

Hempel, Carl G.; Hans Reichenbach Remembered, Erkenntnis, Special Volume in Honor of Rudolf Carnap and Hans Reichenbach, Vol. 35, No. 1/3, Temmuz 1991, s. 5-10.

Holland, Robert A.; Kant, Reichenbach, and Aprioricity, Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition, C. 66, No: 3, Haziran, 1992, s. 209-233.

Hutten, Ernest H.; Obituary Hans Reichenbach, The British Journal for the Philosophy of Science, Vol. 4, No. 14, Ağustos 1953, s. 93-94.

Kamlah, Andreas; Hans Reichenbachs Relativity of Geometry, Synthese, C. 34, No: 3, Hans Reichenbach, Logical Empirist, Bölüm III, Mart 1977, s. 249-263.

Malament, David; A Modest Remark about Reichenbach, Rotation, and General Relativity, Philosophy of Science, Vol. 52, No. 4, December, 1985, s. 615-620.

Nagel, Ernest; The Structure of Science: Problems in The Logic of Scientific Explanation, New York, Harcourt, Brace &World, 1961.

Reichenbach, Hans; The Philosophy of Space and Time, New York, Dover Publications, 1957.

Reichenbach, Hans; The Philosophical Significance of The Theory of Relativity, Albert Einstein, Philosopher-Scientist: The Library of Living Philosophers, Vol. VII, Ed. by Paul Arthur Sc- hilpp, New York, MFJ Books, 1970, 289-311.

Reichenbach, Hans; Bilimsel Felsefenin Doğuşu, Çev. Cemal Yıldırım, Ankara, Bilgi Yayınları, 2000.

Reichenbach, Hans; The Rise of Scientific Philosophy, Berkeley-Los Angeles, University of California Press, 1951.

Reizler, Kurt; From Copernicus to Einstein by Hans Reichenbach, Philosophy and Phenomenological Research, Vol. 3, No. 1, Eylül 1942, s. 122-123.

Salmon, Wesley C.; The Philosophy of Hans Reichenbach, Synthese, Vol. 34, No. 1, Hans Reichenbach, Logical Empiricist, Part I, Ocak 1977, s. 5-88.

Shapiro, Lionel S.; Coordinative Definition and Reichenbachs Semantic Framework: A Reassessment, Erkenntnis, C. 41, No: 3, Kasım, 1994, s. 287-323.

Sklar, Lawrence; Space, Time, and Spacetime, Los Angeles, University of California Press, 1974.