NEBİ MEHDİYEV’İN BİR BİLME TEORİSİ BAĞLAMINDA MİLLİYETÇİLİĞİN EPİSTEMİK TAHLİLİ

Epistemolojide bilginin imkânı söz konusu olduğunda, bilginin kaynağının ve onun doğruluğunun ne olduğu gibi sorulara cevap aranmaktadır. Platon’dan başlayan gelenek bize bilginin şartı için doğruluk, inanç ve gerekçelendirme koşulunu öne sürmüş ancak Gettier Problemi ile birlikte, gerekçelendirme koşulunun kesin bilgi için yeterli olmadığı yönünde yeni yaklaşımlar ve teoriler geliştirilmiştir. Ancak bu çalışmada felsefenin ana kollarından birisi olan epistemoloji tartışmaları daraltılarak milliyetçiliğin epistemik tahlili Bir Bilme Teorisi bağlamında yapılmıştır. Makalemiz, öncelikle “Tarih, neden milliyetçilik için gereklidir?” sorusu üzerinde durmakta ve bu sorunun cevaplanması için epistemik bir yönteme başvurmaktadır. Bu doğrultuda çalışmamızın teorik altyapısı, Nebi Mehdiyev’in Bir Bilme Teorisi isimli kitabından hareketle şekillenmektedir. Çalışmamız içerisinde gösterdiğimiz gibi, kanaatimizce milliyetçiliğin doğasına ilişkin felsefi bir değerlendirme, tarihin/kanının neden milliyetçilik için gerekli olduğunun açıklanmasıyla tamamlanabilir. Ayrıca tarih ve milliyetçilik arasındaki bağ ele alınırken, neden felsefi/kesin bilgi üzerine milliyetçi söylemin inşa edilemeyeceği de tartışılmış ve son tahlilde makalede; milliyetçilik için tarihin gerekli olduğuna yönelik epistemik bir değerlendirme de yapılmıştır. Hülasa çalışmanın temel amacının felsefenin denetleyici yönteminden istifade ederek milliyetçiliğe ilişkin bilgi edinmek olduğu söylenebilir.

EPISTEMIC ANALYSIS OF NATIONALISM IN THE CONTEXT OFNEBİ MEHDİYEV’S BİR BİLME TEORİSİ

When the possibility of knowledge is in question in epistemology, answers are sought to questions such as what is the source of knowledge and its accuracy. The tradition starting from Plato has suggested to us the condition of truth, belief and justification for the condition of knowledge, but with the Gettier Problem, new approaches and theories have been developed that the condition of justification is not sufficient for certain knowledge. However, in this study, the epistemic analysis of nationalism was made in the context of a Bir Bilme Teorisi, by narrowing the debates on epistemology, which is one of the main branches of philosophy. This article, first of all, focuses on the question of “Why is history necessary for nationalism?” and applies an epistemic method to answer this question. In this direction, the theoretical background of our study is shaped by the book of Nebi Mehdiyev named Bir Bilme Teorisi. As we have shown in our study, in our opinion, a philosophical assessment of the nature of nationalism can be completed by explaining why history/conception is necessary for nationalism. In addition, while discussing the link between history and nationalism, it was also discussed why a nationalist discourse cannot be built on philosophical/precise knowledge. An epistemic evaluation has also been made that history is necessary for nationalism. In summary, it can be said that the main purpose of the study is to obtain information about nationalism by making use of the supervisory method of philosophy.

___

  • Alpay, Yalın; “Fuat Köprülü’nün Muhafazakar Ulusal Tarih Tezi Kurgusu”, Muhafazakar Düşünce Dergisi, 10(38), 2013, s. 83-116.
  • Anderson, Benedict; Hayali Cemaatler, çev. İsgender Savaşır, İstanbul: Metis Yayınları, 1995.
  • Arendt, Hannah; Formasyon, Sürgün, Totalitarizm, çev. İbrahim Yıldız, Ankara: Dipnot Yayınları, 2014.
  • Aristoteles; Metafizik, 5. Baskı, çev. Y. Gurur Sev, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2018.
  • Belgi, Fatih; “Tarih, Bilgi ve Tarihsel Bilgi: Tarih Epistemolojisi Üzerine Bir Deneme”, Tarih Yazımı, 3(1), 2021, s. 24-43.
  • Çüçen, A. Kadir; Bilgi Felsefesi, 7. Basım, Bursa: Sentez Yayıncılık, 2012.
  • Dellaloğlu, Besim. F; Benjaminia: Dil, Tarih ve Coğrafya, 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2012.
  • Dellaloğlu, Besim. F; Poetik ve Politik, İstanbul: Timaş Yayınları, 2020.
  • Descartes, Rene; Felsefenin İlkeleri, 17. Baskı, çev. M. Akın, İstanbul: Say Yayınları, 2020.
  • Descartes, Rene; Yöntem Üzerine Konuşma, çev. M. Erşen, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2020.
  • Dunn, John; “Nationalism”, Theorizing Nationalism ed. R. Beiner pp. 27-51, New York: State University of New York Press, 1999.
  • Fichte, J. G; “Alman Ulusuna Söylev”, düz. E. A. Kılıçaslan ve G. Ateşoğlu, Fichte, çev. K. H. Ökten, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2006, s. 321-330.
  • Gellner, Ernest; Thought and Change, Chicago: The University of Chicago Press, 1964.
  • Gellner, Ernest;; Milliyetçiliğe Bakmak, çev. Simten Coşar, Saltuk Özertürk ve Nalan Soyarık, İstanbul: İletişim Yayınları, 1998.
  • Gellner, Ernest;; Uluslar ve Ulusçuluk, 4. Baskı. çev. B. Ersanlı ve G. G. Özdoğan, İstanbul: Hil Yayın, 2018.
  • Gettier, L. Edmund; “Is Justified True Belief Knowledge”, Analysis, 23(6), 1963: 121-123.
  • Gökalp, Z; Türkleşmek, İslamlaşmak ve Muasırlaşmak, düz. İ. Kutluk, Ankara: Devlet Kitaplığı, 1976.
  • Gökalp, Z; Türkçülüğün Esasları, düz. M. Kaplan.Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1986.
  • Göksel, Aymaz, Militan İyimserlik, Ankara: Yordam Kitap, 2021.
  • Greenfeld, Liah; “The Globalization of Nationalism and the Future of the Nation-State”, International Journal of Politics, Culture, and Society, 24(1/2), 2011, s. 5-9.
  • Greenfeld, Liah; Milliyetçilik, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Alfa Yayınları, 2017.
  • Greenfeld, Liah; Nationalism, Washington: Brooking Institution Press, 2019.
  • Greenfeld, Liah; Milliyetçilik, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Alfa Yayınları, 2021.
  • Hroch, Miroslav; Avrupa’da Milli Uyanış, çev. Ayşe Özdemir, İstanbul: İletişim Yayınları, 2011.
  • Hroch, Miroslav; “The nation as the cradle of nationalism and patriotism”, Nations and Nationalism, 26(1), 2020: 5-21.
  • Hume, David, İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, 8. Baskı. çev. F. B. Aydar, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2021.
  • Köktürk, Milay ; Millet ve Milliyetçilik, İstanbul: Ötüken, 2016.
  • Locke, Jocke; İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, çev. Vehbi Hacıkadiroğlu, 2. Baskı, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2017.
  • MacIntyre, Alasdair; Etik’in Kısa Tarihi, çev. H. Hünler ve S. Z. Hünler, İstanbul: Paradigma Yayınları, 2001.
  • Mehdiyev, Nebi; “Bilme Kipleri Olarak Felsefe ve Tarih”, Fəlsəfə və sosial-siyasi elmlər, 1(38), 2016: 72-85.
  • Mehdiyev, Nebi; “Bir Bilme Teorisi Denemesi”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, 35, 2017a: 11- 22.
  • Mehdiyev, Nebi; “Delilcilik ve Tanrı İnancının Epistemik Statüsü”, Fəlsəfə və sosial-siyasi elmlər, 2(41), 2017b: 9-28.
  • Mehdiyev, Nebi; Bir Bilme Teorisi, İstanbul: Dergah Yayınları, 2019.
  • Mehdiyev, Nebi; “Felsefe Röportajları Nebi Mehdiyev”, Erişitim Tarihi: 12.01.2021, (https://onculanalitikfelsefe.com/felsefe-roportajlari-5-nebi-mehdiyev/), 2020.
  • Mehdiyev, Nebi; “Bilim ve Din: Epistemik Bir Bakış”, (https://onculanalitikfelsefe.com/bilim-ve-din-nebi-mehdiyev/), 2020.
  • Mylonas, Harris ve Todur, Maya; “Nationalism: What We Know and What Still Need to Know”, Annual Review of Political Science, 24, 2021: 109-132.
  • Özkırımlı, Umut; Milliyetçilik Üzerine Güncel Tartışmalar, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010.
  • Palti, Elías José; “The Nation as a Problem: Historians and the ‘National Question’”, History and Theory, 40(3), 2002, s. 324-346.
  • Smith, Anthony D; National Identity, London: Penguin Books, 1991.
  • Smith, Anthony D; Ulusların Etnik Kökeni, çev. S. Bayramoğlu ve H. Kendir, Ankara: Dost Kitabevi, 2002.
  • Strauss, Leo; Doğal Hak ve Tarih, çev. Murat Erşen, ve Petek Onur, İstanbul: Say Yayınları, 2011.
  • Tamir, Yael; Liberal Nationalism, Princeton: Princeton University Press, 1993.
  • Tamir, Yael; “Theoretical Difficulties in the Study of Nationalism” Canadian Journal of Philosphy, 26(sup1), 1997: 63-92.
  • Tamir, Yael; Why Nationalism, Princeton: Princeton University Press, 2019.
  • Tamir, Yael; “Why Nationalism? Because nothing else works”, Nations and Nationalism, 26, 2020: 538-543.
  • Taylor, Charles; Modern Benliğin Kaynakları, çev. S. A. Baş ve B. Baş, İstanbul: Küre Yayınları, 2012.
  • Ülken, Hilmi Ziya; Uyanış Devrinde Tercümenin Rolü, dü. R. Kızıler, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2016.
  • Valiyev, Orkhan; “Bir Bilme Teorisi”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, 43, 2021, s. 243-247.
  • Valiyev, Orkhan; Azərbaycan Millətçiliyi, çev. Q. Məmmədov və Ə. Məmmədov, Bakü: Milliyyət Araştırmalar Mərkəzi, 2021.
  • Viroli, M; Vatan Aşkı, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1997.
  • Yanık, Musa; “Bir Bilme Teorisi”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, 43, 2021, 247- 250.
  • Weinstock, D. M; “Is there a Moral Case for Nationalism?”, Journal of Applied Philosophy, 13(1), 1996: 87-100.