Mantıkta Kullanılan Lafızlar
The book known as "The Utterances Employed in Logic" belonging to al-Fârâbî has a wide influence over the philosophers of both Islamic and Christian schools. It is a logico-linguistical investigation. The main purpose discussed throughout the book is formal possibilities of Arabic linguistics for the art of correct thinking. In this book al-Fârâbî has separated the utterances into the meaningful words alone and the prepositions, as Albert of Saxony would cite it in different terms in the XIV.th century. al-Fârâbî has focused on logical functions of the prepositions. Thus he has had formal tools to test validity of the thoughts through the logico-linguistic point of view. This point of view has another importance in the history of thought as well. The book is a part of the methodological tradition developed during the IX.-XVIII. th centuries in Islamic thought. "The Utterances" is an important key to investigate the literature of logico-methodological history of Islamic thought. So, I have taken up some general remarks and studying strategies on Islamic (Arabic) Logic whose are reponsible for understandibility of the books like "The Utterances"; then I have attempted to draw up historical framework of the book in 1-30 pages before the translation section.
___
Armstrong, A.H.: The Cambridge History of Later Greek and Early Medieval Philosophy, Cambridge, 1967.el-Askerî, Ebû Hilâl: el-Furûka'l-lugauiyye, nşr. Hüsâmüddîn el-Kudsî, Kahire, 1353.
Bakalla, M.H.: Arabic Linguistics: An Introduction and Bibliography, Londra, Mansell Publishing, 1983.
Banguoğlu, Tahsin: Türkçenin Grameri, 6. bşk., Ankara, TDK, 2000.
Bayraktar, Mehmet: tslâm Felsefesine Giriş, Ankara, 1997.
Chamy, Gerard: el-îşkaliyyetu'l-hıgaviyyefi'l-felsefeti'i-Arabiyye, Beyrut, 1994
el-Cüyeynî, İrnâmu'l-Harameyn Yûsuf: el-Burhânfi usûli'l-fıkh, 2 c., 1. bşk, nşr. S. Muhammed b. Uveyza, Beyrut, Dâru'l-Kütübi'l-Hmiyye, 1997.
Doğan, D. Mehmet: Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul, 1996.
Emîn, Osman: Felsefetu'l-lugati'l-Arabiyye, Kahire, Mektebetu Mısr, 1965.
el-Fârâbî, Ebû Nasr: îhsâu'l-ülûm, tah. Osman M. Emîn, Kahire, 1931. Kitâbu'l-Elfâz, tah. Muhsin Mehdî, 2. bsk., Beyrut, Dâru'l-Meşrık, 1968. Kitâbu'l-Hurûf, tah. Muhsin Mehdî, 2. bsk., Beyrut, Dâru'l-Meşrık, 1990. Fârâbî, Kitâbu'l-Kıyâs, tah. Refik el-Acem, Beyrut, 1986; Kilâbül-Makûlât, tah. Refik el-Acem, Beyrut, 1985; Fârâbî, Şerhu Kitabi'l-İbâre, tah. Stanley Marrow-Wilhelm Kutsch, Beyrut, 1960.
el-Havârizmî, Miftâhu'l-ulûm, tah. İbrahim el-Ebyârî, 2. bşk., Beyrut, Dâru'l-Kitâbi'l-Arabî, 1989.
el-Kindî, Ebû Yûsuf: Kitâb fı'l-felsefeti'l-ûlâ, tah. A. Ebû Reyde, 2. bşk., Kahire, Matbaatu Hassen, 1978.
el-Muhâsibî, Haris b. Esed: Kitâbu Mâiyyeti'l-akl ve maânîh ve'htilâfu'n-nâs fih, tah. Hüseyn el-Kuvvetlî, 3. bşk., Beyrut, Dâru'1-Fikr, 1982.
Gazzâlî, Ebû Hâmid: Mı'yâru'l-ûm fi'l-mantık, şerh. Ahmet Şemsuddin, Beyrut, 1990.
Hanefi, Hasan: "mine'l-Lugati ile'1-fikr", R.A.A.D, LXXI., Şam, 1996.
İbn. Ebî Usaybia, Uyûnu'l-enbâ fi tabakâti'l-etıbbâ, nşr. Imrau'1-Kays b. Et-Tahân, 2 c., l.bsk., el-Matbaatu'1-Vehbiyye, 1882.
İbn Hişâm, Muğni'l-lebîb an kütübi'l-eârîb, Beyrut, 1992; Şerhu Şuzûru'z-zeheb, tah. M. Yâsir Şeref, Beyrut, Mektebetu Lübnan, 1990.
İbn Rüşd, Telhısu mantıki Aristo, tah. Gerard Cahomy, Beyrut, 1992.
İbn Sînâ, en-Necâtfi'l-mantık ve'l-ilâhiyyât, tah. Abdurrahman Umeyre, Beyrut, Dâru'l-Ceyyid, 1992.
İbnü'l-Heysem, Makale an semerati'l-hikme, tah. M. Abdülhâdî Ebû Reyde, Kahire, el-Mektebâtu'1-Mısriyye, 1991.
Langhade, Jacques: Du Coran â la Philosophie: La Theorie Linguistique de Farabi, Şam, 1996.
Leibniz, Gottfried Wilhelm: Nouveaux Essais Sur l'Entendement Humain, nşr. L. Guillermit, Paris, 1961.
Medkûr, Ibrahim: el-Mu'cemu'1-felsefiy, Kahire, 1979,
Mehdî, Muhsin: "Language and Logic in Classical Islam", Logic in Classical Islamic Culture, ed. G.E. Von Grunebaum, Weisbaden, 1970.
Platon, Timaios, s. çev. E. Güney, L. Ay, Batı Klasikleri: 61, İstanbul, MEB yay., 1997. Porzig, Walter: Dil Denen Mucize, çev. Vural Ülkü, Ankara, 1985.
Rescher, Nicholas: "Arabic Logic", The Encyclopedia of Philosophy, IV., s. 525-527.
Rosenthal, Franz: The Classical Heritage in Islam, çev. Emile-Jenny Marmorstein, 1. bsk., Londra, Routledge & Kegan Paul, 1975; Knowledge Triumphant, Leiden, 1970.
es-Sâvî, Zeynüddîn: el-Basâiru'n-nasîriyye fi ilmi'l-mantık, tah. Refik el-Acem, Beyrut, 1993.
es-Sekkâkî, Miftâhu'l-ulûm, nşr. Naîm Zerzûr, Beyrut, 1987.
es-Suyûtî, Kitâbu'l-Eşbâh ve'n-nazâir fi'n-nahv, nşr. Fâyiz Terhmî, Beyrut, 1993.
Türker, Sadık: Aristoteles Gazzâlî ile Leibniz'de Yargı Mantığı, 1. bsk., İstanbul, Dergâh Yay., 2002; "Fârâbi'de Dil ve Mantık İlişkisi", Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, İstanbul, 2002, sy, l, s. 137-175.
el-Yemenî, İbrâhîm el-Alevî: Kitâbu't-Tırâz, tah. M. Abdüsselâm Şâhîn, Beyrut, Dâru'l-Kütübi'l-Ilmiyye, 1995.
Zemahşerî, el-Mufassal fî ilmi'l-luğa, nşr. M. Izzuddîn es-Saîdî, Beyrut, 1990. Zeydân, Corci: Medeniyet-i İslâmîye Tarihi, osm. çev: Zeki Meğamiz, İstanbul, 1329.
Zeyrân, M. Fehmi: fi'l-felsefeti'l-luga., Beyrut, 1985.
ez-Zeyyât, A. Hasen: Târîhu'l-edebi'l-Arabiyy, Beyrut, 1995.
- ISSN: 1303-3387
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2002
- Yayıncı: Dergah Yayınları A.Ş.
Sayıdaki Diğer Makaleler
İnsan Felsefesinin Bazı Sorunları
Vefatının Ardından Abdurrahman Bedevi
"Fiziksel Realite" Meselesine Giriş
Kant'ın Görüşünde Hürriyet ve Hukuk Devleti
Düşünce Tarihinde Mantık: Aristoteles Mantığından Bulanık Mantığa
Ebû Nasr Muhammed b. Tarhân EL-FÂRÂBİ