İDEAL GÖZLEMCİ TARAFSIZ İZLEYİCİ MİDİR?

ISSN: 1303-3387
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2002
Yayıncı: Dergah Yayınları A.Ş.

Birçok felsefeci Bilişselci bir meta-etik kuramı olan İdeal Gözlemci kuramınınAdam Smith’in Tarafsız İzleyici düşüncesinin bir türevi olduğunu düşünür. Ba-zıları da bunu şüpheli bulur ve bu kanıya katılmaz. Bu çalışma öncelikli olarakAdam Smith’in Tarafsız İzleyici kuramı ile Roderick Firth’ün İdeal gözlemcikuramlarını açıklamaya çalışıyor. Daha sonra bu iki kuramı karşılaştırarak İdealGözlemci kuramının Tarafsız İzleyici Kuramı’nın bir türevi olup olmadığının ya-nıtı aranıyor ve iki kuramın belirgin biçimde farklı olduğu sonucu savunuluyor.

IS THE IDEAL OBSERVER AN IMPARTIAL SPECTATOR?

Many philosophers think that Ideal Observer theory a, cognitivist meta-ethical view is derived from Adam Smith’s Impartial Spectator while some philosophers find this controversial. In this paper, first I try to explain both Adam Smith’s Impartial Spectator and Roderick Firth’s Ideal Observer Theory. Then I compare the two in order to evaluate the truth of the claim that Ideal observer is a kind of a variant of Impartial Spectator. I argue that the two clainus are obviously different from each other.

___

Brandt, Richard B., “The Definition of an “Ideal Observer” Theory in Ethics”, Philosophy and Phenomenological Research vol 15, no 3, Mart 1955

Broadie, Alexander, “Sympathy and the Impartial Spectator”, Cambridge Companion to Adam Smith. Haakonssen K. editor, CUP, 2009

Carson, Thomas, The Status of Morality, Dordrecht, D.Reidel,1984.

Firth Roderick, “Ethical Absolutism and The Ideal Observer”, Philosophy and Phenomeno- logical Research vol 12, no 3, Mart 1952.

Hume David, A Treatise On Human Nature, Londra, Penguin, 1985.

Poyraz Hakan, Dil ve Ahlâk, İstanbul, Dergâh Yayınları, 2016.

Raphael David Daiches, The Impartial Spectator, Norfolk, OUP, 2009.

Smith Adam, A Theory of Moral Sentiments, 6 th ed, New York, Penguin, 2009.