"EV"İN ÖTESİ: ESKİ YUNAN'DA VE GÜNÜMÜZDE YABANCI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Bu makalede, Eski Yunan düşüncesinin ve Eski Yunan dilinin olanaklarından yararlanarak ve günümüz düşünürlerinin görüşlerine başvurarak "yabancı" kavramı, düşünmemizin konusu yapılmıştır. Bunu yaparken öncelikle Eski Yunan dünyasına özgü bir yapı olan Polis'teki toplumsal grupların neler olduğu ve Polis'te hangi politik, hukuki haklara sahip oldukları üzerinde durulmuştur. Eski Yunan dünyasının dışında yer alan Barbaroslar dışarıda bırakılarak "yabancı"nın kimler olduğu belirlenmiştir. Makalemizde odak noktasını ise yerleşik yabancılar olarak tanımladığımız metoikoslar oluşturur. Metoikosların Eski Yunan dünyasında, özellikle de Atina da, yurttaşlar ve kölelere oranla hangi politik, toplumsal haklara sahip oldukları hakkında belirlemeler yapılmıştır. Metoikos sözcüğünün etimolojik köklerinden yola çıkarak yabancının ev ve dolayısıyla mekân ile olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Makalede ev, mekân, sınır, konukluk kavramları üzerinden yabancı hakkında belirlemeler yapılmıştır.

___

Ağaoğulları, Mehmet Ali; Kent Devletinden İmparatorluğa, İmge Kitabevi Yayınları, 2. Bas- kı, Ankara 2000.

Aristoteles; Atinalıların Devleti, Çev.: Ari Çokona, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2013.

Bakırezer, Güven; "Antik Yunan Düşüncesinde Kölelik", Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 63 Sayı:1.

Cassin, Barbara; "Sofistler", Siyaset Felsefesi Sözlüğü, Yay. Haz. Philippe Raynaud-Stephane Rials, Çev.: İsmail Yerguz, İletişim Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2003.

Casson, Lionel; Antik Çağda Seyahat, Çev.: Nalan Özsoy, MB Yayınevi, 1. Baskı, İstanbul 2008.

Copleston, Frederick;Aristoteles, Çev.: Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi, 2. Baskı, İstanbul 1997.

Coulanges, Fustel De; Antik Site, Çev.: İsmail Kılınç, Epos Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2011.

Croix, G. E. M. De Ste.; Antik Yunan Dünyasında Sınıf Mücadelesi, Çev.: Çağdaş Sümer, Yordam Kitap, 1.Baskı, İstanbul 2013.

Çelgin, Güler; Eski Yunanca-Türkçe Sözlük, Kabalcı Yayınevi, 1. Baskı, İstanbul 2011.

Derrida, Jacques; "Konuksev(-er-/-mez-)lik", Pera Peras Poros, Jacques Derrida ile Birlikte Disiplinlerarası Çalışma, Yay. Haz.: Ferda Keskin-Önay Sözer, Çev.: Ferda Keskin-Önay Sözer, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1999.

Diogenes Laertios; Leben und Meinungen berühmter Philosophen, Çev.: Otto Apelt, Verlag von Felix Meiner, 2. Baskı, Hamburg 1967. Ertop, Kıvanç - Yetkin, Çetin; Siyasal Düşünce Tarihi I, Say Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 1985.

Euripides; "Hippolytus", Ion, Hippolytus, Medea Alcestis, Çev.: Arthur S. Way, Loeb Classi- cal Library, Harvard University Press, London 1946.

Finley, M. I.; Antik Çağ Ekonomisi, Çev.: Hatice Palaz Erdemir, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2007.

Friedell, Egon; Antik Yunan'ın Kültür Tarihi, Çev.: Necati Aça, Dost Kitabevi Yayınları, 1. Baskı, Ankara 1999.

Guthrie, W. K. C.; The Sophists, Cambridge University Press, Cambridge 1977.

Herakleitos; Fragmanlar: Testimonia - Fragmenta - Imitationes, Çev.: Erdal Yıldız-Güvenç Şar, Dergah Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2016.

Kamen, Deborah; Status in Classical Athens, Princeton University Press, New Jersey 2013.

Liddell, H. G. - Scott, R.; A Greek-English Lexicon, Clarendon Press, 9. Baskı, Oxford 1996.

Mumford, Lewis; Tarih Boyunca Kent, Çev.: Gürol Koca-Tamer Tosun, Ayrıntı Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2007.

Plato; "Sophist", Theaetetus, Sophist, Çev.: H. N. Fowler, Loeb Classical Library, Harvard University Press, London 1921.

Rodgers, Nigel; Antik Yunan, Çev.: Ülkü Evrim Uysal, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2015.

Simmel, Georg; Bireysellik ve Kültür, Çev.: Tuncay Birkan, Metis Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2009.Sinanoğlu, Suat, Kelimelerin Etymonu Esas Tutularak Tertiplenen Yunanca Türkçe Sözlük, AÜ-DTCF Yayınları, Ankara 1953.

Şenel, Alâeddin; Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üstüne, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgi- ler Fakültesi Yayınları, 1. Baskı, Ankara 1970.

Tekin, Ali - Tekin, Gülcan; "Antik Yunan Dönemi: Spor ve Antik Olimpiyat Oyunları", Tarih Okulu Dergisi, Yıl: 7 Sayı: 18.

Thomson, George; Aiskhylos ve Atina, Çev.: Mehmet H. Doğan, Payel Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 1990.

Waldenfels, Bernhard; "Yabancının Topolijisi", Pera Peras Poros, Jacques Derrida ile Birlik- te Disiplinlerarası Çalışma, Yay. Haz.: Ferda Keskin-Önay Sözer, Çev.: Nazlı Özcan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1999.

----; Yabancı Fenomenolojisi, Çev.: Mesut Keskin, Avest Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2010.

Whitby, Michael; "M. Ö. Dördüncü Yüzyılda Atina'nın Tahıl Ticareti", Ticaret, Tüccarlar ve Antik Kent, Yay. Haz.: Helen Parkins-Christopher Smith, Çev.: Ömür Harmanşah, Homer Kitabevi, 1. Baskı, İstanbul 2010.

Yalçınkaya, Ayhan; "Yunan Uygarlığı İçinde Polis ve Siyaset", Sokrates'ten Jakobenlere Ba- tı'da Siyasal Düşünceler, Editör: Mehmet Ali Ağaoğulları, İletişim Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2011.