DİSTOPİK BİR GELECEK KURGUSU: ZAMYATİN'İN BİZ'İ

Yevgeni Zamyatin'in bilim kurgu niteliğindeki dikkat çekici eseri Biz, geleceğe dair bir karamsarlığı yansıtmaktadır. Söz konusu karamsarlık, insanlık için olumlu görünen bir takım özelliklerin ardında saklıdır. Bilimsel ilerlemenin artık neredeyse tamamlandığı bir dönemi anlatan eser, özgürlük, mutluluk, hayalgücü gibi kavramların bilimsel gelişmeye bağlı yorumunu, matematiksel bir dil üzerinden sunmaktadır. Bu dil, bireyselliğin olmadığı bir toplumsal düzende, toplumun her üyesinin bir numaradan ibaret olduğunu vurgulayan bir anlatımla sunulmaktadır. Bireysel özgürlüğün yitirilmesi nedeniyle, "biz" olarak nitelenen toplum üyelerinin var oluşları, yalnızca Tek Devlet'e yani siyasi güce hizmet ve itaat üzerinden kurgulanmaktadır. 26. yüzyılda geçen hikâye, totalitarizmin başgösterdiği, aynı zamanda bilim ve teknolojideki ilerlemenin bir sonucu olarak, matematiğin toplumsal yaşayışın her aşamasına, her unsuruna işlediği ve insanın mekanikleştiği karanlık bir düzeni resmetmektedir. Böylelikle eser, ütopik değil, distopik bir nitelik taşımaktadır. Bu çalışmada, Orwell, Huxley gibi isimleri etkileyen Zamyatin'in Biz'inde sunulan distopik gelecek kurgusu tartışılmaya çalışılacaktır.

___

Cioran, E. M.; Tarih ve Ütopya, Çev. Haldun Bayrı, 4. bs., İstanbul, Metis Yayınları, 2015.

Kateb, George; "Utopias and Utopianism", The Encyclopedia of Philosophy, Ed. by Paul Edwards, Vol. 8, New York, The Macmillan Company & The Free Press, 1967.

Kumar, Krishan; Ütopyacılık, Çev. Ali Somel, Ankara, İmge Kitabevi, 2005.

----; Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşıütopya, Çev. Ali Galip, İstanbul, Kalkedon Ya- yıncılık, 2006.

Mannheim, Karl; İdeoloji ve Ütopya, Çev. Mehmet Okyayuz, 3. bs., Ankara, Nika Yayınları, 2016.

McCarthy, Patrick A.; "Zamyatin and the Nightmare of Technology", Science Fiction Studies, Vol. 11, No. 2, SF-TH Inc, 1984, ss. 122-129 . Stable URL: http://www.jstor.org/stab- le/4239611 Accessed: 20-12-2016 12:09 UTC.

Mikesell, M.L.; Suggs, Jon Christian. "Zamyatin's We and the Idea of the Dystopie", Studies in 20th Century Literature, Vol. 7, USA, New Prairie Press,1982, ss.89-102.

More, Thomas; Ütopya, Çev. Çiğdem Dürüşken, 3. bs., İstanbul, Kabalcı Yayınları, 2014.

Omay, Murad; "Ütopya Üzerine Genel Bir İnceleme", Sosyoloji Dergisi, Sayı: 18, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2009, ss. 1-14.

Parrinder, Patrick; "Imagining the Future: Zamyatin and Wells", Science Fiction Studies, Vol. 1, No. 1, SF-TH Inc., 1973, ss. 17-26. Stable URL: http://www.jstor.org/stable/4238838. Accessed: 20-12-2016 12:05 UTC.

Zamyatin, Yevgeni; We, Trans. by Clarence Brown, England, Penguin Books, 1993.

----; Biz, Çev. Algan Sezgintüredi, 3. bs., İstanbul, Versus Yayınları, 2016.

----; Biz, Çev. Fatma Arıkan-Serdar Arıkan, 6. bs., İstanbul, İthaki Yayınları, 2016.

----; "Edebiyat, Devrim, Entropi ve Diğer Şeyler Üzerine", Biz, Çev. Fatma Arıkan-Serdar Arıkan, 6. bs., İstanbul, İthaki Yayınları, 2016.