Düşünür Örneği Olarak Ziya Gökalp

Çalışmada üç ana sorun ele alınmıştır: İlki, millet, kültür, medeniyet, din Osmanlı Devleti ve felsefe bağlamında Ziya Gökalp'in düşüncelerini tanımlamak. İkincisi, Gökalp'in düşüncelerini felsefi yöntem açısından yorumlamak. Üçüncüsü, Gökalp'in düşüncelerini tutarlılık açısından sorgulamak. Türkiye'nin en çok tanınan düşünürü olarak Ziya Gökalp hakkında çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır. Köprülü'ye göre Gökalp, her şeyin üstünde sistemcilik kabiliyetine malikti. Ortaya koyduğu sosyoloji anlayışı da tamamıyla ameli ve tatbiki mahiyette, milli ve içtimai felsefe niteliğindedir (Köprülü 1972/9, 147-148). Necmettin Sadak, 1925 yılında, Türkçülüğün Esasları'nı inceledikten sonra, Gökalp'in kitap türünden bir çalışmasının olmadığını, dolayısıyla düşüncelerini sistemleştiremediğini bildirmiştir (akt. Akder 1945, 171). Aynı yıl Saffet Örfi, Gökalp ve Mefküre adlı çalışmasında, Gökalp'in ilim adamı olarak görmekten ziyade muhayile ve irade insanı olarak görülmesi gerektiğini ileri sürmüştür

Ziya Gökalp as a Model-Thinker

This artical, (Ziya Gökalp as an Example of Thinker) includes three main problems. Firstly, describing Gökalp's understanding about nation, culture, civilization, religion, Ottoman Empire, and philosophy. Secondly, how Gökalp's thoughts have been consedered in the light of methodology. And Thirthly, interrogating of Gökalp's inconsistency within his thoughts.

___

Akder, Necati; 1945, "Ziya Gökalp Alim ve İdealist Şahsiyeti"., Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, Cilt III, Sayı 2.

Erişirgir, M. Emin; 1951, Bir Fikir Adamının Romanı Ziya Gökalp,, İnkılap Kitabevi, İstanbul.

Kongar, Emre; 1982, "Ziya Gökalp". Tiirk Toplumbilimcileri l., Hazırlayan: Emre Kongar, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Köprülü, Fuad; 1972/9 "Ölümünün 25. Yıldönümünde Ziya Gökalp'a Ait Bazı Hatıralar", Köprülü 'nün Edebi ve Fikri Makalelerinden Seçmeler, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Mengüşoğlu, Takiyettin; 1968, Felsefeye Giriş, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.

Parla, Taha; 1994, Türkiye'de Siyasal Kültürün Resmi Kaynakları Cilt 1 Atatürk'ün Nutku, İletişim Yayınları, İstanbul.

Timur, Taner; 2000, Toplumsal Değişme ve Üniversiteler, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.

Türkdoğan, Orhan; 1978, Ziya Gökalp Sosyolojisinde Bazı Kavramların Değerlendirilmesi, Türk Kültürü Yayını, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1974, Yeni Türkiyenin Hedefleri., Gökalp Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp;, 1976, Türk Medeniyeti Tarihi, Hazırlayanlar: İsmail Aka ve Kazım Yaşar Kopraman, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp;, 1976/1-1, "Türklük ve Osmanlılık", Makaleler I, Hazırlayan: Şevket Beysanoğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp;19.76/1-4, "Medreseler", Makaleler l, Hazırlayan: Şevket Beysanoğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp;, 1976/1-6, "Bir Devlet Nasıl Gençleşir", Makaleler I, Hazırlayan: Şevket Beysanoğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1976/1-7, "Din, İlmin Bir Netice-i Zaruriyyesidir", Mukaleler I, Hazırlayan: Şevket Beysanoğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1976/1-8, "İcma-i Siyasi İ'tizal-ı Siyasi", Makaleler 1, Hazırlayan: Şevket Beysanoğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1977/2-1, "Fırka İçtimaiyatı: Fırka Nedir?", Makaleler IV, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor,Kültür Bakanlığı Yayınları, istanbul.

Ziya Gökalp; 1977/2-9, "Tam ve Medeni Millet Olmak İçin Nelerimiz Eksik?", Makaleler IV, Hazırlayan:Ferit Ragıp Tuncor, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 198la/2, " Tevfık Fikret ve Rönesans ", Makaleler V, Hazırlayan: Rıza Kardaş, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1981b/l, "Halk Medeniyeti I", Makaleler VIII, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1981 b/3, "İslam Terbiyesinin Mahiyeti", Makaleler VIII, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1981 b/10, "Dinin İçtimai Hizmetleri I", Makaleler VIII, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor,Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1981 b/11, "Diyanet ve Kaza", Mukuleler VIII, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1981 b/l 2, "Dinin İçtimai Hizmetleri II", Makaleler VIII, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor,Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1981b/25, "Millet Nedir?", Makaleler VIII, Hazırlayan: Ferit Ragıp Tuncor, Kültür Bakanlığı Yayınları, istanbul.

Ziya Gökalp; 1982/2, "İlme Doğru'Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/3, "Dehaya Doğru", Mukaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/4, "Ahlaka Doğru", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/5, "Dine Doğru", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/6, "Felsefeye Doğru", Mukaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/8, "Mefkure Nedir?", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/9, "Mefkure ve Şeniyet", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/10, "Manevi Hayat Deruni Hayat", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay,Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp;1982/11, "Mefkurenin Nevileri ve Derecatı ", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/16, "Tekamül Mefkuresi", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/20, "Felsefi Vasiyetler:! Babamın Vasiyeti", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/21, "Felsefi Vasiyetler: II Hocamın Vasiyeti", Makaleler VÎI, Hazırlayan: M.Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/22, "Felsefi Vasiyetler: III Pirimin Vasiyeti", Mukaleler VII, Hazırlayan: M.Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/24, "Ferdi Hükümet, İçtimai Hükümet", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/25, "Hükümet ve Tahakküm", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/27, "Yüce Mahkeme", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstaribul.

Ziya Gökalp; 1982/31, "İngiliz Ahlakı ", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/32, "İngiliz Siyaseti", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınlan, İstanbul.

Ziya Gökalp;1982/36, "Ümmet Tesanüdü", Makuleler VII (Küçük Mecmuu 'duki Yazüar), Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/42, "Hilafetin Hakiki Mahiyeti", Makuleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay,Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/43, "Hilafetin İstiklali", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/55, "Millet Nedir?", Makuleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982/66, "Eski Türklerde Felsefe", Makaleler VII, Hazırlayan: M. Abdülhalük Çay. Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul.

Ziya Gökalp; 1982a/l, "Bugünkü Felsefe", Makaleler II, Hazırlayan: Süleyman Hayri Bolay, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.

Ziya Gökalp; 1982a/7, "Yeni Hayat ve Yeni KıymetlerMakaleler U, Hazırlayan: Süleyman Hayri Bolay,Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.

Ziya Gökalp; 1999, Türkçülüğün Esusları, Hazırlayan: Mehmet Kaplan, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları,İstanbul.

Ziya Gökalp; 2006, Felsefe Dersleri, Sadeleştiren ve Yayına Hazırlayanlar: Ali Utku ve Erdoğan Erbay,Çizgi Kitabevi, Konya.

Ziya Gökalp; 2007/2, "Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak", Ziya Gökulp Kitaplar 1, Hazırlayanlar:

Şevket Beysanoğlu, Yusuf Çötüksöken, M. Fahrettin Kırzıoğlu, Mustafa Koç, M. Sabri Koz, Yayına Hazırlayan: M. Sabri Koz, Yapı Kredi Yayınlan, İstanbul.