Filiz MEŞECİ GİORGETTİ, Hakan TOPALOĞLU, Eyüp GÜLEN, Emre GARİP, Gözde ÇEVEN

Proje Okullarının Nitelikli Okul Özellikleri Üzerine Yönetici Görüşleri

Bu çalışmanın amacı, proje okulları yöneticilerinin görüşlerinden ve bu okulların web sitelerindeki dokümanlardan yola çıkarak, proje okullarının nitelikli okul özelliklerini taşıyıp taşımadığını ortaya koymaktır. Bu araştırma kapsamında nitelikli okul, öğrencinin tabiatını merkeze alan, öğrenci etkinliğine önem veren, hayata yakın, özgür ve demokratik okul olarak tanımlanmıştır. Araştırma ilk verileri, İstanbul’da altı ayrı proje okulunun yöneticileriyle bireysel olarak yüz yüze yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Araştırmada yönetici görüşmeleri yapıldıktan sonra bu okulların web siteleri; okulların tarihi, misyon ve vizyonları, okul meclisleri, okul kurul kararları, okulda yapılan projeler veetkinlikler ile ilgili olarak incelenmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde, betimsel analizden yararlanılmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre proje okullarında en önemli özgürlük alanı, yöneticilerin çalışacakları öğretmeni seçebilmeleri, öğretmenlerin müfredatı aşabilmeleridir. Öğrencinin özgürlük alanı ise özellikle seçmeli dersler söz konusu olduğunda oldukça kısıtlıdır. Okullarının demokratik olmasına ilişkin yöneticilerin farklı görüşleri bulunmaktadır. Bu durum yöneticilerin demokratik okul kavramına farklı yönlerden bakmalarından doğan bir sonuçtur. Proje okullarının demokratik yapısının daha çok öğrenci meclisleri seçimleri ve formaların belirlenmesi sürecinde belirginleştiği söylenebilir. Araştırmanın bir diğer sonucuna göre, öğrencinin etkinleştirilmesi ders dışı etkinlikler üzerinden ele alınmakta ve ders dışı etkinliklerin yapılması için zaman bulmakta zorluk yaşandığı görülmektedir. Mevzuat ve müfredat gibi yapısal engeller öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre sınıf oluşturulmasını engellemektedir. Diğer taraftan, öğrencinin tabii güçlerine yönelen, ilgi ve yeteneklerine uygun sınıfların proje çalışmaları ve bilim olimpiyatları gibi ders dışı faaliyetlerde mümkün olabildiği ifade edilmektedir.

Administrators’ Opinions on Qualified School Characteristics of Project Schools

The purpose of this study is to demonstrate whether the PSs Schools (PSs) carry the qualifications of a qualifiedschool, based on the views of school administrators and the documents on the websites of these schools. Withinthe scope of this research, qualified school is defined as a school concentrates on students’ nature, pays attentionto the activity of students and authentic, free and democratic. The data was collected through semi-structuredinterviews, conducted individually via face-to-face meetings with the administrators of six different PSs Schoolsin Istanbul. After the administrator interviews were conducted, the web sites of these schools were examined inrelation to the history, mission and visions of schools, school councils, school board decisions, school projectsand activities. Descriptive analysis was used in the analysis of research data. According to the results obtainedfrom the research, the most important area of freedom in PSs is that the administrators can choose the teachersto work and the teachers may overcome the curriculum. The freedom of students is very limited, especially in thecase of elective courses. Administrators have different opinions about the democratic aspects of their schools.This is a result of administrators’ looking at different aspects of the concept of democratic school. It can be saidthat the democratic structure of PSs became more evident during the election of student councils and the determinationof the uniforms. According to another result of the research, the activation of the learners is takenover from the extracurricular activities and it seems that there is difficulty in finding time for the extracurricularactivities. Physical limitations such as legislation and curricula prevent class building according to the interestsand abilities of students. On the other hand, it is stated that classes suitable for the student’s natural strengths,interests and abilities are possible in extracurricular activities such as project studies and science olympiads.

PDF

___

Aksoy, D., & Arık, B. M. (2017). Liselere Geçişte Yeni Sistem ve Nitelikli Ortaöğretim İçin Yol Haritası [Roadmap for New System and Qualified Secondary Education]. ERG. Retrieved from: http://www.egitimreformugirisimi.org/raporlar/TEOG_BilgiNotu.13.11.17.rev1.pdf
Aktaş, S. (2015). Ortaöğretim kurumları yöneticilerinin demokratik okul kültürü oluşturmada, okul meclisi projesine karşı tutumlarının incelenmesi: Bahçelievler örneği [The examination of the attitudes of the administrators of the secondary education institutions towards the school council project in creating democratic school culture: Bahçelievler case]. İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E., & Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. 6.baskı. [Research methods in social sciences]. Sakarya: Sakarya Kitabevi
Aytaç, K. (2006). Çağdaş eğitim akımları. [Contemporary education movements]. Ankara: Mevsimsiz Yayınevi.
Balcı, A. (2002). Etkili okul. Okul geliştirme: Kuram uygulama ve araştırma, 3. ed. [Effective school. School development: Theory practice and research, 3rd edition]. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Barnard, C. (1938). The functions of executive. Cambridge, MA: Harvard University Press
Başaran, İ.E., & Çınkır,Ş. (2013). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. [Turkish education system and school management]. Ankara: Siyasal Yayınevi.
Cerit, Y., & Yıldırım, B. (2017). İlkokul müdürlerinin etkili liderlik davranışları ile okul etkililiği arasındaki ilişki. [Relationship between effective leadership behaviors of primary school principals and school effectiveness.]. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 902-914
Çobanoğlu, F., & Badavan, Y. (2017) Başarılı okulların anahtarı: etkili okul değişkenlikleri, [Key to successful schools: effective school factors]. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,26, 114-134.
Çubukçu, Z., & Girmen, P. (2006). Ortaöğretim kurumlarının etkili okul özelliklerine sahip olma düzeyleri. [Effective level of secondary school institutions.]. Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 121-136.
Dernirel, Ö. (1991). Eğitimde nitelik geliştirmede işbirliğine dayalı öğrenme ile tam öğrenmenin yeri ve önemi. [Importance of collaborative learning and fully learning in the development of quality in education.]. Eğitim ve Bilim 15(82), 3-10.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. [Scientific research methods]. Ankara: Anı Yayıncılık
Glesne, C. (2011). Becoming qualitative researchers. Bolyston: Pearson Education Publishing
Holsinger, D.B., & Cowell, R.N. (2000). Positioning secondary school education in developing countries. Paris: UNESCO.
İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun [Law Amending Primary Education Law and Some Laws]. (2012, 11 April). Resmi Gazete (No: 28261). Retrieved from: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/04/20120411-8.htm
Korkmaz, E. (2016) Demokratik okullar ve sınıf düzeyinde demokratik eğitim ortamı. [Democratic schools and democratic educational environment at the classroom level.]. Alternatif Eğitim, 2,178-199.
Maden, S., Durukan, E., & Akbaş, E. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretime yönelik algıları. [Perceptions of primary teachers towards student centered teaching.]. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 255-269.
MEB Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Yönergesi [Ministry of National Education Democracy Education and School Councils Directive]. (2004, Eylül). Tebliğler Dergisi (No: 2564). Retrieved from: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2564_0.html
MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği [Ministry of National Education, Regulation on Secondary Education Institutions]. (2016, 28 October). Resmi Gazete (No: 29871). Retrieved from: http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/03111224_ooky.pdf
MEB Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği [Ministry of National Education, Regulation on Educational Institutions Implementing Special Programs and Projects]. (2016, 1 September). Resmi Gazete (No: 29818). Retrieved from: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160901-32.htm
MEB (2007). Öğrenci merkezli eğitim uygulama modeli [Student centered education practice model]. Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
MEB (2017). Milli Eğitim İstatistikleri. Örgün Eğitim (1. Dönem). [National Education Statistics. Formal Education (1st Semester).]. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Merriam, S. (2015). Nitel araştırma. [Qualitative research] S. Turan (trans.ed.). Ankara: Nobel
Miles, M. B., & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). California: SAGE Publications.
Milli Eğitim Temel Kanunu [Basic Law of National Education]. (1973, 14 June). Resmi Gazete (Sayı: 14574). Retrieved from: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
Morhayim, B. (2008). Bir alternatif okul türü olan demokratik okula dair öğrenci yatkınlığının değerlendirilmesi. [Evaluating the student predisposition to an alternative school type, democratic school.]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü [General Directorate of Secondary Education]. (2016). Ortaöğretim izleme ve değerlendirme raporu 2016. [Secondary education monitoring and evaluation report 2016]. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Özdemir, S. (2013). Eğitimde örgütsel yenileşme. [Organizational innovation in education.]. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Özpolat, V. (2013). Öğretmenlerin mesleki önceliklerinde öğrenci merkezli eğitim yaklaşımının yeri. [The place of student-centered education approach in the priorities of teachers.]. Millî Eğitim, 200, 5-27.
Polatcan, M., & Cansoy, R. (2018). Türkiye’de etkili okul araştırmaları: Ampirik araştırmaların analizi. [Effective schools research in turkey: Analysis of empirical research]. Sakarya Üniversitesi Eğitim Dergisi, 8(3), 8-24.
Şenel, T., & Buluç, B. (2016). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişki. [The relationship between school climate and school effectiveness in primary schools.]. TÜBAV Bilim Dergisi, 9(4), 1-12.
Şişman, M. (2002). Eğitimde mükemmellik arayışı. Etkili okullar. [Seeking perfection in education. Effective schools.]. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Tabak, B. (2017). Okullarda demokratik okul kültürüne ilişkin görüşlerin belirlenmesi. [Determination of opinions about democratic school culture in schools.]. Gazi Üniversitesi, Ankara, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Teyfur, M., & Teyfur, E. (2012). Yapılandırmacı öğretim programına yönelik öğretmen ve yönetici görüşlerinin değerlendirilmesi (İzmir İl Örneği). [Evaluation of teachers’ and managers’ views on constructivist curriculum (İzmir Province Case).]. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 66-81.
Türk Eğitim Derneği. [Turkish Education Association]. (2010). Ortaöğretime ve yükseköğretime geçiş sistemi. [The system of transition to secondary education and higher education.]. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları
Vatanartıran, S., & Eren, A. K. (2014). Anadolu sağlık meslek liselerinin etkili okul boyutları bağlamında incelenmesi. [Examination of Anatolian health vocational high schools in terms of effective school dimensions.] Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(16), 450-474.
Yeşilpınar Uyar, M., & Doğanay, A. (2018). Öğrenci merkezli strateji, yöntem ve tekniklerin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. [The effect of student centered strategies, methods and techniques on academic achievement: A meta-analysis study.]. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 186-209. DOI: 10.17860/mersinefd.334542
Yıldırım A., & Şimşek H. (2003). Nitel araştırma yöntemleri. [Qualitative research techniques]. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yıldırım, İ., Akan, D., & Yalçın, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin iş doyumu ve okul etkililiği algıları arasındaki ilişki. [The relationship between classroom teachers’ perceptions of job satisfaction and school effectiveness]. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 70-81.
Yörük, S., & Şahin, B. (2012). Cultural leadership roles of school principals in high schools as effective schools. Journal of Theoretical Educational Science, 5(3), 352-368.

Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi-Cover

ISSN: 1300-4832
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 1995
Yayıncı: Pegem Akademi Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.