Maarif Müfettişlerinin Katıldıkları Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerinin Etkililiğine İlişkin Görüşleri
Bu araştırmada, maarif müfettişlerinin katıldıkları hizmet içi eğitim (HİE) çalışmalarına ilişkin görüşleri ve HİE’e ilişkin yaşadıkları sorunları belirlemek amaçlanmıştır. Nicel ve nitel yöntemin birlikte kullanıldığı araştırma eş zamanlı desende kurgulanmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen Hizmet İçi Eğitim Değerlendirme (HİED) Ölçeği ve açık uçlu soru formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada 10 farklı ilde görevli, gönüllü 300 maarif müfettişi ve bunlar arasında açık uçlu soru formunu dolduran gönüllü 100 maarif müfettişinden elde edilen veriler değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmada maarif müfettişlerinin görüşleri, HİE ihtiyaçlarının saptanması, HİE’in planlanması, HİE sürecinin işleyişi, HİE çalışmalarının değerlendirilmesi ve HİE ihtiyaçlarının karşılanması boyutları açısından incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre maarif müfettişleri, katıldıkları hizmet içi eğitim çalışmaları ile ilgili olarak, HİE ihtiyaçlarının saptanmasını, planlanmasını, değerlendirilmesini ve HİE ihtiyaçlarının karşılanmasını düşük düzeyde “az” algılamışlardır. Maarif müfettişleri HİE sürecinin işleyişinin etkili olduğuna “orta” düzeyde katılmaktadırlar. Maarif müfettişlerinin görüşleri yaş ve mezuniyet değişkenleri açısından farklılık göstermektedir. Araştırmada nitel verilerden elde edilen bulgular nicel verileri desteklemektedir. Maarif müfettişleri, kurs merkezlerinin fiziksel olarak uygun olmadığı, yapılan HİE faaliyetlerinin amacına ulaşmadığı, yeterli sayıda ve müfettişlerin ihtiyaç duydukları konuda HİE faaliyetlerinin yapılmadığı, HİE faaliyetlerinde görevli öğretim elemanlarının alanlarında yetersiz olduğu gibi sorunları ifade etmişlerdir. Araştırma sonuçlarına göre maarif müfettişlerine yönelik yapılan HİE çalışmalarının yeterli düzeyde olmadığı söylenebilir. Hizmet içi eğitim çalışmaları, katılımcılar için yapılacak ihtiyaç analizlerine dayalı olarak planlanmalı ve planlamada katılımcıların beklenti ve özellikleri dikkate alınmalıdır.
Opinions Regarding the Effectiveness of the Educational Activities within which Education Supervisors Are Involved
In this study, it was aimed to determine the views of the education inspectors about the in-service training (IST)they attended and the problems they experience during IST. Quantitative and qualitative design were used togetherin the study. The data were collected through the In-Service Training Assessment Scale (ISTA) and anopen-ended questionnaire. The data obtained from 300 education inspectors who filled in the scale (working at10 cities) and from 100 education inspectors among them who answered open-ended questions were evaluated.According to the results of the research, while the inspectors stated at “A Little” level, their IST needs have beendetermined, IST has been planned, the activities of IST have been evaluated and their IST needs have been met,they agreed “Moderately” that running process of IST is effective. The views of the education inspector differedin terms of age and graduation variables. Findings from qualitative research parallel with findings from quantitativedata. Educational inspectors pointed out problems about the suitability of the course centers, utility of ISTactivities, the activities of the Ministry of National Education (MNE), the teaching staff in these activities andthe number of IST. According to the results of the research, it could be said that the IST studies on educationinspectors were not sufficient.
___
- Akbaba Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2010). İlköğretim müfettişlerinin denetimin yeniden
yapılandırılmasına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 9(2), 643-657. [Online]:
http://ilkogretim-online.org.tr
- Akın, U. (2012). Okul yöneticilerinin seçimi ve yetiştirilmesi: Türkiye ve seçilmiş ülkelerden
farklı uygulamalar, karşılaştırmalar. AİBU Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Güz,
12(2) 1- 30
- Aktaş, F. (2012). İl eğitm denetmen yardımcılarının seçilme, hizmet içinde ve görev başında
yetiştirilme sürecini iş eğitim denetmeni ve il eğitim denetmeni yardımcılarının benimseme
düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
- Arslantaş, H. İ. (2007). İlköğretim müfettişlerinin mesleki yardım ve rehberlik rollerinin öğretmen
algılarına göre değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). GaziantepÜniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep, Türkiye.
- Arslantaş, H. İ., Özkan, M. (2013). Eğitim müfettişlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçları.
E-Journal of New World Sciences Academy, 8(2), 179-192.
- Aydın, M. (2000a). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Hatiboğlu.
- Aydın, M. (2000b). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatiboğlu.
- Aytaç, T. (2000). Hizmetiçi eğitim kavramı ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Milli Eğitim
Dergisi (147), 66-69.
- Bağcı, N. (2000). Milli Eğitim Bakanlığı personel
ine yönelik hizmetiçi eğitm faaliyetlerine
genel bir bakış. Milli Eğitim Dergisi (146).
- Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A Yayınevi
- Balcı, A., Memduhoğlu, H. B., İlgan, A., Erdem, M. and Taşdan, M. (2007). Bazı Avrupa
- Birliği ülkeleri ilköğretim okulu yöneticilerinin seçilmesi ve yetiştirilmesi.21-22 Haziran.
2007. Ankara. II. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri.
- Baş, T. (2006). Anket nasıl hazırlanır, uygulanır, değerlendirilir. Ankara: Seçkin Yayınları.
- Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem A.
- Başar, H. (2004). Okulda denetim. A. Balcı, A. Açıkalın, H. Başar, İ. Aydın, M. Şişman, S.
Özdemir, & Y. Özden (Dü.) içinde, Eğitim ve okul yöneticiliği (s. 147-158). Ankara:
Pegem A.
- Başaran, İ. E. (1988). Eğitim yönetimi. Ankara: Gül.
- Bolin, F. S. (1987) On defining supervision. Journal of Curriculum and Supervision. (2) 4.
388-380
- Bozak, A. (2017). Maarif müfettişlerinin denetim sistemi hakkında yapılan yasal düzenlemelere
ve müfettişlik Mesleğine İlişkin Görüşleri.Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 38, 90-110
- Budak, Y., Demirel, Ö. (2003). Hizmetiçi eğitim ihtiyacı. Kuram ve Uygulamada Eğitim
Yönetimi 9(33), 62-81.
- Bureau of Labor Statistics, (2013). How to become an elementary, middle, or high cchool
principal. occupational outlook handbook: elementary, middle, and high school
principals. USA. [Internet – 30. 12. 2017]. http : // www.bls.gov/ooh/Management/
Elementary-middle-and-high-schoolrincipals.htm#tab-4.
- Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA.
- Cormas, P. C. ve Barufaldi,J.P,( 2011). The effective research-based characteristics of professional
development of the National Science Foundation’s GK-12 program. Journal
of Science Teacher Education, 22, 255-272
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk Ş.(2010).Sosyal bilimler için çok değişkenli
istatistik spss ve lisrel uygulamaları. Ankara:Pegem A
- Doğan, S., ve Dur, C. (2011). Eğitim müfettiş yardımcılarının meslekte yetiştirilmelerine
yönelik olarak yapılan hizmet içi eğitim faaliyetlerine ilişkin algıları: III. Uluslararası
Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Mersin.
- Firth, G. R. ve Pajak,E. F. (1998). Handbook of research on school supervision. New York:
Macmillan.
- Glickman, C. D., Gordon, S.P. ve Ross-Gordon, J.M. (1995). Supervision of instruction: A
developmental approach. Allyn & Bacon.
- Gordon, S, P, (2004). Professional development for school improvement:Empowering learning
communites, Boston, MA; Allyn&Bacon.
- Guskey, T. R. (2003). Analyzing list of the characteristics of effective professional development
to promote visionary leadership. NASSP Bulletin, 87 (637), 4-21.
- Gökalp, S. (2010). İlköğretim müfettişlerinin öğretmen teftişlerindeki denetim görevlerini yerine
getirme derecelerine ilişkin ilköğretim okullarında görev yapan öğretmen algılarının
incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Mersin, Türkiye.
- Gümüşoğlu, D. (2016). İngilizce öğretmenlerimin hizmetiçi eğitim etkinliklerininsınıf içi
performanslarına etkisine ilişkin algıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe
Üniversitesi, İstanbul.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Harris, B. M. (1998). Paradigms and Parameters of Supervision in Education. In G.R.
Firth& E. F. Pajak (Eds.), Handbook of research on school supervision. pp. 1-34.
- Joyce, B. ve Showers, B. (1980). Improving inserviçe training: The massage of research.
Educational Leadership.pp 379-385
- Kayıkçı, K. (2011). Eğitim müfettişlerinin hizmetiçi eğitime ilişkin görüşleri: III. Uluslararası
Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Ankara.
- Kayıkçı, K. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı müfettişlerinin denetim alt sisteminin yapısal
sorunlarına ilişkin algıları ve iş doyumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi
Dergisi, 44, 507-527
- Kayıkçı K. ve Şarlak, Ş., “İlköğretim okullarında denetimin etkili işleyişini zorlaştıran örgütsel
engeller.”, e-İlköğretim Online (elektronik), cilt.12, ss.461--478, 2013
- Kayıkçı K. ve Ercan, B., “The evaluation of educational administration and supervision
graduate programs in Turkey:A Case Study”,e-international journal of educational research,
(4), 3, 74-94
- Kayıkçı, K. (2014). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. R. Sarpkaya (Ed.), Personel
hizmetlerinin yönetimi içinde (ss. 197-240). Ankara: Anı.
- Kocatürk, S. (2016). Hizmetiçi eğitimin çalışan performansına etkisi (Yayımlanmamış yüksek
lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
- Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities.
Educational and psychological measurent, 30, 607-610.
- Lawrence, G. (1974). Patterns of effective in-service education; A state of the art summary of
research on materials and procedures for chancing teacher behaviors in in-service education.Tallahassee:
Florida State Department of Education,. ERİC ED 176 424.
- Memişoğlu, S. P. (2001). Çağdaş eğitim denetimi ilkeleri acısından ilköğretim okullarında
öğretmen denetimi uygulamalarının değerlendirilmesi.(Yayınlanmamış doktora tezi).
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal BilimlerEnstitüsü, Bolu, Türkiye.
- Memişoğlu, S. P. ve Kalay, M. (2013). Eğitim müfettişlerinin denetim rollerine ilişkinilköğretim
okulu öğretmenlerinin görüşleri. The Journal of Academic Social Science
Studies, 6(3), 427-449.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (1994). Milli Eğitm Bakanlığı hizmetiçi eğitim yönetmeliği. Available
from http://mevzuat.meb.gov.tr/html/51.html
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). MEB RDB ve maarif müf. başkanlıkları yönetmeliği. Retrieved
from http://mevzuat.meb.gov.tr/html/maarifmuf_0/yonetmelik.pdf
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). Eğitim Daire Başkanlığı Organizasyon yapısı. Retrieved
from http://personel.meb.gov.tr/www/organizasyon-yapisi/icerik/339
- Newman, A. S. (1981). Ethical issues in the supervision of psychotherapy. Professional
Psychology, 12, 690-695
- OECD. (2013). Technical report of the survey of adult skills. OECD Publishing.
- Oktar, A. N. (2010). Eğitim denetimi sisteminin yasal dayanaklara göre değerlendirilmesi.
(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
İzmir, Türkiye.
- Ovalı, Ç. (2010). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik rollerini yerine getirme düzeyine ilişkin
müfettiş, yönetici ve öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, Türkiye.
- Özdamar, K. (1999) Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir 1. KaanKitabevi.
- Özdemir, T., & Memiş, Z. (2011). Eğitim müfetrtişlerinin yetiştirilme sürecinde önemli
bir yeri olan eğitim müfettiş yardımcıları eğitimi kursunun etkililiği: III. Uluslararası
Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Mersin.
- Pajak, E. (1989). The Central Office supervisor of curriculum and instruction : Setting the
stage for succes . Needham Heights , MA: Allyn & Bacon.
- Pehlivan, İ. (1997). Örgütsel ve bireysel gelişme aracı olarak hizmet içi eğitim. Amme
İdaresi Dergisi 30 (4), 105-120.
- Resmi Gazete. (2014, 05 24). R.G. 29009. 09 2016, 16 tarihinde http://www.resmigazete.
gov.tr/eskiler/2014/05/20140524-18.htm adresinden alındı
- Resmi Gazete. (2016, 03 16). R.G. 29655. 2016 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/
eskiler/2016/03/20160316-7.htm adresinden alındı
- Russel, R. K. (1994) Issues in training effective supervisors. Applied &Preventive Psychology
Cambridge Üniversity Press. USA. (3)27-42.
- Sarıçam, İ., Selvi, H. ve Göksu, M. Z. (2010). İlköğretim okul yöneticilerinin eğitim müfettişlerinden
beklentileri nelerdir? II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi
Bildiriler Kitabı (Editör: T. Karaköse, K. Yılmaz ve Y. Altınkurt). Ankara: Nobel.
- Sağır, M. (2005). İlköğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin işbasında yetişmelerinde
müfettişlerin denetim rolüne ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algıları. (Yayınlanmamış
yüksek lisans tezi). Abant İzzet BaysalÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Bolu, Türkiye.
- Sezgin Nartgün, Şenay (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin hizmetiçi eğitim programlarının
etkileri üzerine düşünceleri (Bolu İli Örneği). Abant İzzet Baysal Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 157-178
- Şahin, İ. (2017). Eğitim Müfettişlerinin Öğretmenlere Rehberlik Etme Görevlerini Yerine
Getirme Durumu, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi37(1). 263–288
- Şahin, M. (1999). Milli Eğitim Bakanlığı hizmetiçi eğitim faaliyetlerinin geliştirilmesine
yönelik öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (18), 221-227.
- Şahin, S. , Çek, F., Zeytin, N. (2011). Eğitim müfettişlerinin denetim sistemi ve hizmetiçi
eğitim kurslarının yeterliliğine ilişkin görüşleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,
11(3), 1185-1201.
- Taymaz, A. H. (1997). Hizmetiçi Eğitim. Ankara: TAKAV.
- Taymaz, H. (1982). Teftiş. Ankara: Sevinç.
- TDK (Türk Dil Kurumu). Türk Dil kurumu. 09 05, 2016 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/
adresinden alındı
- Tavşancıl, E. (2005).Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara:Nobel Yayınları,
- Türkoğlu, R. (2016). Milli Eğitim Bakanlığı taşra örgütündeki maarif müfettişleri ve yöneticilerim
görev tanımları ve hizmet işi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi (Yayımlanmamış
doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Yalçınkaya, M., Gülenaz, S., Ergül, D., & Aslı, C. U. (2011). Eğitim müfettişlerinin mesleki
yeterlik düzeylerine göre hizmetiçi eğitim ihtiyaçlarının incelenmesi: III. Uluslararası
Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Mersin.
- Yalın, H.İ. (2001). Hizmetiçi eğitim programlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitm Dergisi
(150), 62-81.
- Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara:
Detay Yayıncılık.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:
Seçkin.