Principals’ Ordeal with Bureaucracy

The purpose of this study is to reveal how school principals position themselves against bureaucracy and investigate their conceptions of bureaucracy in public education system. Phenomenological approach was used to analyze the qualitative data. Participants were 19 primary, middle and high school principals from 11 provinces of Turkey. The quantitative data was collected from 445 principals and were used in the level 2 (26 sub-regions) based on TURKSTAT regional classification. At least one province of each of these sub-regions was selected. Findings indicate that principals conceive bureaucracy based on dysfunctional aspects of Weberian bureaucracy. Principals interpret bureaucracy as “an instrument of domination, disrupts relations between individuals and institutions, a red-tape, slows down the process, the routine of the public and prevents communication.” Bureaucratic roles of public bureaucrats were also emphasized in the study. Findings suggest that bureaucratic roles and street-level bureaucracy should be taken into account in principal selection and training processes.

Okul Müdürlerinin Bürokrasi ile İmtihanı

Bu çalışmanın amacı okul müdürlerinin bir kamu hizmeti olan okul müdürlerinin bürokrasi karşısında kendilerini nasıl konumlandırdıklarını ve bu işleyişe ilişkin temel düşüncelerini incelemektir. Araştırmanın nitel verileri fenomenolojik yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki 11 ilinden 19 ilk, orta ve lise okul müdürü araştırmacının katılımcılarını oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri TÜİK 2. Bölge sınıflamasına göre 445 okul müdüründen toplanmıştır. Nicel veriler nitel verileri desteklemek amacıyla kullanılmıştır. Araştırmada okul müdürlerinin Weberyen bürokrasinin işlevsel olmayan yönlerine vurgu yaptıkları bulunmuştur. Okul müdürleri bürokrasiyi “bürokrasi bir tahakküm aracıdır, bürokrasi kişiler ve kurumlar arası ilişkileri bozar, bürokrasi kırtasiyeciliktir, bürokrasi işleyişi yavaşlatır, bürokrasi kamunun rutinidir ve bürokrasi iletişimi engeller” şeklinde anlamlandırmaktadırlar. Araştırmada ayrıca, okul müdürünün bürokratik rolleri de vurgulanmıştır. Okul müdürlerinin eğitim ve yetiştirme süreçlerinde, cadde düzeyi bürokrat olarak kabul edilen müdürlerin bu rollerinin de dikkate alınması önerilmektedir.

___

Alanoğlu, M. & Demirtaş, Z. (2020). Bürokratik okul yapısı ile müdür yönetim tarzları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 199-213. doi: 10.9779/pauefd.560610

Akçay, C. & Başar, M. A: (2004). İlköğretim okul müdürlerinin yönetsel görevlere ayırdıkları zaman ve bunları önemli görme dereceleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 170-197.

Aypay, A. (2015). Eğitim politikası. 2. Baskı. Ankara: Pegema.

Abadan, N. (1959). Bürokrasi. Ankara: AÜSBF Yayınları.

Adler, P. S. & Borys, B. (1996). Two types of bureaucracy: enabling and coercive. Administrative Science Quarterly, 41(1), 61-89.

Adler, P. S. (1999). Building better bureaucracies. Academy of Management Perspectives, 13, 4, 36-45.

Balıkçı, A. & Aypay, A. (2018). An investigation of school principalship in the context of bureaucracy. Electronic Turkish Studies, 13(11), 1535-1560.

Baransel, A. (1979). Çağdaş yönetim düşüncesinin evrimi: klasik ve neo-klasik yönetim ve örgüt teorileri, Cilt: I. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları.

Bolman, L. & Deal, T. (2008). Organizasyonları yeniden yapılandırmak (Çev. A. Aypay & A. Tanrıöğen). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Bursalıoğlu, Z. (2005). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. Ankara: Pegem.

Christensen, L. B., Johnson, R. B. & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. (A. Aypay, Çeviri Editörü). Ankara: Anı Yayıncılık.

Creswell, J. W. (2003). Research design: qualitative, quantitative, and mixed method approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.

Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Sage Publications

Crowson, R. L. & Porter-Gehrie, C. (1980). The discretionary behavior of principals in large-city schools. Educational Administration Quarterly, 16 (1), 45-69.

Dursun, D. (1992). Bürokrasi teorisi ve yönetim. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 37- 38, 133-149.

Fitzgerald, T. (2009). The tyranny of bureaucracy: continuing challenges of leading and managing from the middle. Educational Management, Administration & Leaderhship, 37(1), 51-65.

Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (6th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.

Giddens, A. (1992). Max Weber düşüncesinde siyaset ve sosyoloji (Çev. A.Çiğdem). Ankara: Vadi Yayınları.

Gülmez, M. (1975). Weber ve ideal tip bürokrasi anlayışı. Amme İdaresi Dergisi, 8(1), 47-73.

Gümüşeli, A. İ. (1996). Okul müdürlerinin öğretim liderliğini sınırlayan etkenler. Eğitim Yönetimi, 2, 2.

Hall, R. H. (1963). The concept of bureaucracy: An empirical assessment. American Journal of Sociology, 69(1), 32-40.

Hood, C. (2011). The blame game: spin, bureaucracy and self-preservation in government. Princeton and Oxford: Princeton University Press.

Hoy, W. K. & Sweetland, S. R. (2001). Designing better schools: the meaning and measure of enabling school structures. Educational Adminisration Quarterly, 37(3), 296-321,

Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2015). Eğitim yönetimi, teori, araştırma uygulama (Çev. Ed. S Turan). Ankara: Nobel.

Karip, E. (2005). Yönetim biliminin alanı ve kapsamı. Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı içinde (Ed. Y. Özden), (s. 4-39). Ankara: Pegem.

Keser, Z. ve Gedikoğlu, T. (2008). Ortaöğretim Okul Müdürlerinin Yetki ve Sorumluluklarını Kullanma Derecelerinin Belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-23.

Lipsky, M. (2010). Street-level bureaucracy, 30th Ann. Ed.: dilemmas of the individual in public service. Russell Sage Foundation. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/ 10.7758/9781610446631

Morris, V.C., Crowson, R.L., Porter-Gehrie, C. & Hurwitz, A. (1984). Principals in action. Columbus, OH: Charles-Merrill.

Lortie, D. C. (2009). School principal. Chicago: The University of Chicago Press. Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Çev. Ed. G. Arastaman). Ankara: Nobel.

March, G. J. & Simon, A. H. (1959). Organizations. New York: Wiley.

Mintzberg, H. (2014). Örgütler ve yapıları. (Çev. Ed. A. Aypay). Ankara: Nobel.

Sinden, J. E., Hoy, W. K., & Sweetland, S. R. (2004). An analysis of enabling school structure: Theoretical, empirical, and research considerations. Journal of Educational Administration, 42(4), 462-478.

Peters, B. G. (2001). The politics of bureaucracy. 5th Ed. London: Routledge.

Peters, B. G. (2009). Still the century of bureaucracy? the roles of public servants. Public Policy and Administration, 30, 7-21.

Rees, T. (2018). Wholesome leadership. London: John Catt Publishing.

Styron, R. A. & Styron, J. L. (2011). Critical issues facing school principals. Journal of College Teaching and Learning, 8(5), 1-10.

Skedsmo, G. & Huber, S.G. (2019). Top-down and bottom-up approaches to improve educational quality: their intended and unintended consequences. Educational Assessment, Evaluation & Accountability, 31: 1-4. https://doi.org/10.1007/s11092-019-09305-8

Sincar, M. (2013). Challenges school principals facing in the context of technology leadership. Educational Sciences: Theory & Practice. 13(2), 1273-1284.

Şahin, B. (2007). Okul yöneticilerinin günlük mesailerinde yaptıkları işlere genel bir bakış. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.

Şimşek, H. (2002). Türkiye’de eğitim yöneticisi yetiştirilemez. 21. Yüzyıl eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi sempozyumu içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.

Tortop, N., İsbir, G. E., & Aykaç, B. (2005). Yönetim bilimi. Ankara: Yargı.

Yildirim, A., & Simsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8th ed.). Ankara; Seçkin Yayinevi.

Weber, M. (2005). Bürokrasi ve otorite (Çev. H. B. Akın). Ankara: Adres.

Weber, M. (2011). Sosyoloji yazıları (Çev. T. Parla). İstanbul: Deniz.

Weber, M. (2012). Ekonomi ve toplum (Çev. L. Boyacı). İstanbul: Yarın.

Weick, K. (1976). Educational organizations as loosely coupled systems. Administrative Science Quarterly, 21(1), 1-19.