Okul Müdürü ve İnsani İlişkiler

Bu çalışmanın amacı, okul müdürleri için insani ilişkilerin hangi anlamlara geldiğine ilişkin bir kavrayış geliştirmektir. Araştırmada, “müdürlerin okul içinde ve dışında kurdukları insani ilişkiler hangi zeminler üzerinde yükseliyor?” ve “bu ilişkilerde hangi anlam örüntüleri belirgin hale geliyor?” sorularının izi sürülmüştür. Fenomenolojik desende kurgulanan araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) istatistiki bölge birimleri sınıflamasına göre 2. düzey sınıflamayı oluşturan 26 alt bölgenin her birinden en az bir il olmak üzere seçilen 19 ilde görev yapan 51 okul müdürü oluşturmaktadır. Veriler, insani ilişkilerin sempatik ve politik zemin adı verilen iki zemin üzerinde gerçekleştiğine işaret etmektedir. Sempatik zemin üzerinde, aidiyet ve güven inşa etme, motivasyon oluşturma, ulaşılabilirlik, istişare, onarıcı yaklaşım gibi anlam örüntüleri; politik zemin üzerinde ise, kabul görme, rol dengesi sağlama, formun aşılması, otoriteyi temsil, finansal ihtiyaçların giderilmesi gibi anlam örüntüleri görünür hale gelmiştir.

School Principals and Human Relations

The purpose of this study was to develop an understanding of what human relations mean forschool principals. The following questions were examined in the present study: “On what bases arehuman relations established by school principals both inside and outside the school?” and “Whichmeaning patterns are apparent in these relations?” Conducted in phenomenological design, thesample consisted of 51 school principals, who were working in the selected from 19 provinces,including at least one province from each of the 26 sub-regions of 2nd level classification, whichwas determined by the Turkish Statistical Institute (TUIK). Data indicated two bases on whichhuman relations actualized: sympathetic and political bases. On sympathetic basis, patterns of meaningsuch as constructing belonging, building trust, building motivation, accessibility, consultationand restorative approach emerged; however, on political basis, patterns of meaning as acceptance,providing role balance, exceeding the form, authority representation and elimination of financialneeds became visible.

___

  • Abbott, M. G. , & Caracheo, F. (1988). Power, authority, and bureaucracy. In N. J. Boyan (Ed.), Handbook of research on educational administration (pp. 239-258), New York: Longman.
  • Balkundi, P., & Kilduff, M. (2006). The ties that lead: A social network approach to leadership. The Leadership Quarterly, 17(4), 419-439.
  • Boyd, W. L. & Crowson, R. L. (1981). The changing conception and practice of public school administration. Review of Research in Education, 9, 311-373.
  • Creswell, J. W. (1998) Qualitative inquiry and research design: choosing among five traditions. Thousand Oaks, CA: Sage
  • Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Crowson, R.L., (1989). Managerial ethics in educational administration: The rational choice approach. Urban Education, 23(4), 412‐435.
  • Çınkır, S. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036.
  • Demirtaş, H. ve Özer, N. (2014). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 1-24.
  • Etzioni, A. (1975). A comparative anaysis of complex organizations. New york: Free Press.
  • Greenfield, T. B. (1986). The decline and fall of science in educational administration. Interchange, 17(2), 57-80.
  • Gümüşeli, D. (2001). Çağdaş okul müdürünün liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(4), 531-548.
  • Hanson, E. M. (1996). Educational administration and organizational behavior. Boston: Allyn and Bacon.
  • Hoy, W. K.ve Miskel, C. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama. S. Turan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Hoy, W. K., & Sweetland, S. R. (2000). School bureaucracies that work: Enabling, not coercive. Journal of School Leadership, 10(6), 525-541.
  • Hoy, W. K., & Sweetland, S. R. (2001). Designing better schools: The meaning and nature of enabling school structure. Educational Administration Quarterly, 37(3), 296-321.
  • Ingersoll, R. M. (1993) Loosely coupled organizations revisited. Research in the Sociology of Organizations, 11, 81–112.
  • Lortie, D. C. (2009). School principal: Managing in public. Chicago: University of Chicago Press.
  • Lunenburg, F. C. & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi. G. Arastaman (Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor. G. Bulut (Çev.), İstanbul: Mess.
  • Morris, V.C., Crowson, R.L., Porter-Gehrie, C. & Hurwitz, E.Jr. (1984). Principals in action: The reality of managing schools. Columbus, Ohio: Charles E. Merrill.
  • Northouse, P. G. (2013) Leadership: Theory & Practice. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Rowan, B. (1990). Commitment and control: Alternative strategies for the organizational design of schools. In C. Cazden (Ed.), Review of research in education, Vol. 16, (pp. 353–389). Washington DC: American Educational Research Association.
  • Saldana, J. (2011). Fundamentals of qualitative research, NY, Oxford University Press.
  • Simon, H. A. (1947). Administrative behavior: A study of decisionmaking processes in administrative organization. New York: The Macmillan.
  • Strauss, A. L. (1987). Qualitative analysis for social scientists. New York: Cambridge University Press.
  • Tschannen-Moran, M. (2009). Fostering teacher professionalism: The role of professional orientation and trust. Educational Administration Quarterly, 45(2), 217-247.
  • Turan, S., Yıldırım, N. ve Aydoğdu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 63-76.
  • Weick, K. E. (1976). Educational organizations as loosely coupled systems. Administrative Science Quarterly, 21(1), 1- 19.
  • Weick, K. E. (1982). Administering education in loosely coupled schools. Phi Delta Kappan, 63(10), 673-676.
  • Whiting, L. (2002). Analysis of phenomenological data: personal reflections on Giorgi’s method, Nurse Researcher, 9(2): 60-74
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.