Ekrandaki öteki : 2000 sonrası yerli dizilerde azınlıkların temsili

Kimlik inşası, hem bireyin diğerleri ile olan benzerliklerini hem de bireyidiğerlerinden ayıran farklılıkları birlikte içermektedir. Bir bakıma bireyin kendinitanımlaması ve kimlik kurgusu öteki nin varlığı ile mümkün olmaktadır. Ulusalkimlik söz konusu olduŞunda ise öteki algısı, toplumda bir arada yaşanılanazınlıklar üzerinde somutlaşmaktadır. Toplumsal yaşantıda öteki konumunaindirgenen azınlıkların medyadaki temsili de benzer şekildedir. Çalışmada amaç,azınlıkların medyada öteki olarak konumlanışını temsil kuramı doğrultusundaincelemektir. Bu bağlamda, önemli bir temsil alanı olarak yerli diziler seçilmiştir.Çalışmada kurama uygun olarak söylem analizi kullanılmıştır. Türkiyede LozanAntlaşması ile belirlenen resmi azınlık tanımından yola çıkıldığı için incelenenazınlıklar Rumlar, Yahudiler ve Ermenilerden oluşmaktadır. Karakterlerüzerinden yapılan çözümlemeler azınlıkların yerli dizilerde stereotipleştirildiğiniaçıkça göstermektedir. Çözümleme sürecinde elde edilen bulgular, başta dinselöğeler olmak üzere karakterlerin hem söylem hem de genel algılanış bağlamındaöteki olarak temsil edildiğini ortaya koymaktadır.

The Other on the screen: The representation of minorities in Turkish serials after 2000

The construction of identity covers one s similarities with others as well as the differences that distinguish him/her. In other words, such a construction is based upon the existence of the other . When it comes to national identity, the perception of the otheris concretized through minorities. The same applies to the representation of minorities, reduced to the position of being the other ,on media. The aim ofthis study is to analyse the positioning of minorities as the other onmedia within the framework of representation theory. In this regard, discourse analysis is conducted on chosen domestic tv series, which are an important field of representation. The minorities examined are limited to Rums,Jews, and Armenians as the study is based on the official minority definition for Turkey agreed in Lausanne Treaty. The analyses made through characters, clearly show that the minorities are stereotyped in Turkish serials. The results obtained during the analyses reveal that minorities are represented as the other in terms of the characters discourses and the general perception especially about religious elements.

___

  • Aydın, Suavi ve Kudret Emiroğlu (der.) (2003). Antropoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Balcı, Dilara (2013). Yeşilçam’da Öteki Olmak (Başlangıcından 1980’lere Türkiye Sineması’nda Gayrimüslim Temsilleri). İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Buckingham, David (2008). “Introducing Identity.” Youth, Identity, and Digital Media içinde. Cambridge: The MIT Press. 1-24.
  • Casey, Bernadette, vd. (2008). Television Studies The Key Concept. London: Routledge.
  • Connolly, William E. (1995). Kimlik ve Farklılık: Siyasetin Açmazlarına Dair Demokratik Çözüm Önerileri. Çev., Ferma Lekesizalın. şstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Cottle, Simon (2000). “Introduction - Media Research and Ethnic Minorities: Mapping the Field.” Ethnic Minorities and the Media – Changing Cultural Boundaries içinde. Buckingham: Open University Press. 1-31.
  • Çam, Şerife (2010). “Türkiye’deki Ana-Yayın Kuşağı Dizilerinin Rum ve Yunanlıları”. Sözde Masum Milliyetçilik. Herkül Millas (der.) içinde. İstanbul: Kitap Yayınevi. 93-139.
  • Çapar, Mustafa (2006). Türkiye’de EŞitim ve “Öteki” Türkler, Özgür Üniversite Kitaplığı: 55. Ankara: Özgür Üniversite.
  • Çoban Keneş, Hatice (2014). “Yeni Irkçı Söylemlerin Eklemli Niteliği ve Medyanın şşlevi.”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. Cilt: 69. No: 2. 2014. 407-433
  • Fiske, John (2007). Television Culture. London: Routledge.
  • Hall, Stuart (2009). “The Work of Representation.” Representation Cultural Representations and Signifying Practices içinde. London: Sage Publications. 13-64.
  • Hegel, George W.F. (2011). Tinin Görüngübilimi. Çev., Aziz Yardımlı İstanbul: İdea Yayınevi.
  • Helsby, Wendy (2005). “Representation and Theories.” Understanding Representation içinde. London: British Film Institute. 3-25.
  • Hentch, Thierry (1996). Hayali Doğu (Batı’nın Akdenizli Doğuya Politik Bakışı). Çev., Aysel Bora. şstanbul: Metis Yayınları.
  • Hobsbawm, Eric (2002). “Milliyetçilik ve Etnisite”, Folklara Doğru. Çev., Cem Tanır. Sayı: 64. 19-25.
  • Kılıçbay, Mehmet Ali (2003). “Kimlikler Okyanusu”, Doğu-Batı, “Kimlikler”, Sayı: 23, (Mayıs-Haziran-Temmuz 2003). Ankara: Doğu-Batı Yayınları. 155- 159
  • Kuhar, Roman (2006). “Media Representation of Minorities.” Monitoring Report of “Media For Citizens” Project developed by the Peace Institute: Ljubljana, Slovenia. 123-172.
  • Lacey, Nick (1998). “Representation.” Image and Representation Key Concepts in Media Studies. New York: Palgrave. 131-188.
  • Mutlu, Erol (2004). İletişim Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Nişanyan, Sevan. https://www.nisanyansozluk.com/?k=temsil&x=0&y=0. Erişim Tarihi: 01.02.2014.
  • Oran, Baskın (2005). Türkiye’de Azınlıklar (Kavramlar, Lozan, İç Mevzuat, İçtihat, Uygulama). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Toth, Borbala (2011). Minorities in the Hungarian Media – Campaigns, Projects and Programmes for Integration. Budapest: Center for Independent Journalism.
  • Türkbağ, Ahmet Ulvi (2003). “Kimlik, Hukuk ve Adalet Sorunu.” Doğu-Batı, “Kimlikler”, Sayı: 23, Mayıs-Haziran-Temmuz 2003. Ankara: Doğu-Batı Yayınları. 209-216.
  • Uluslararası Azınlık Hakları Grubu (2007). “Bir Eşitlik Arayışı: Türkiye’de Azınlıklar Raporu”. http://www.minorityrights.org/download.php?id=435, Erişim Tarihi: 22.06.2013.
  • van Dijk, Teun A. (1993). Elite Discourse and the Reproduction of Racism. London: Sage Publications.
  • van Dijk, Teun A. (1999). “Söylemin Yapıları ve iktidarın Yapıları.” Medya iktidar ideoloji. çev., Mehmet Küçük (der.) içinde. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. 331-395.
  • Wallerstein, Immanuel (2000). “HalklıŞın şnsası: Irkçılık, Milliyetçilik ve Etniklik.” Irk, Ulus, Sınıf: Belirsiz Kimlikler. Etienne Balibar ve Immanuel Wallerstein (der.) içinde. Çev., Nazlı Ökten. İstanbul: Metis Yayınları. 91- 108.
  • Diziler Diziler
  • Avşar, Şükrü (Yapımcı) ve Irmak, Çağan. (Yönetmen) (2004). Çemberimde Gül Oya [Televizyon dizisi]. İstanbul: Avşar Film.
  • Can, Kemal. (Yapımcı) ve BalekoŞlu, Metin. (Yönetmen) (2012). Ağır Roman Yeni Dünya [Televizyon dizisi]. İstanbul: Star Yapım.
  • Giritlioğlu, Tomris. (Yapımcı) ve Teber, Faruk ve Burhan, Ümmü. (Yönetmen) (2006). Hatırla Sevgili [Televizyon dizisi]. İstanbul: Sis Yapım & ATV.
  • Gündoğdu, Ali. (Yapımcı) ve Doğan, Mustafa evki. (Yönetmen) (2012). Ustura Kemal [Televizyon dizisi]. şstanbul: Süreç Film.
  • Sevinç, Fatmanur. (Yapımcı) ve Taylan, Yağmur ve Taylan, Durul. (Yönetmen) (2007). Karayılan [Televizyon dizisi]. Gaziantep: Sis Yapım.
  • Sınav, Osman ve aşmaz, Raci. (Yapımcı) ve DoŞan, Mustafa evki & Sınav, Osman ve Akar, Serdar. (Yönetmen) (2003). Kurtlar Vadisi [Televizyon dizisi]. İstanbul: Pana Film.
  • Turgut, Faruk. (Yapımcı) ve Haznedaroğlu, Andaç. (Yönetmen) (2004). Haziran Gecesi [Televizyon dizisi]. İstanbul: Gold Film.