Soner YÜKSEL, Saime İKİNCİKARAKAYA ÜNVER

Bazı Kavuzsuz Arpaların (Hordeum vulgare L. var. nudum Hook. f.) Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu araştırma; 2012-2013 ve 2013-2014 yetiştirme dönemlerindeEskişehir’de Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsündeyürütülmüştür. Çalışmada; kavuzsuz arpanın, kuru koşullarda verimve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla;materyal olarak dokuz adet kavuzsuz arpa hattı ile bir tane tescillikavuzsuz arpa çeşidi (Özen) kullanılmıştır. Araştırmada; m2’dekibaşak sayısı, sap uzunluğu, birim alan tane verimi, başakta tanesayısı, başakta tane verimi, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı,protein oranı ve 2.5 mm elek üstü değerlerine ilişkin veriler eldeedilmiştir. Ele alınan tüm özellikler yönünden yıllar arası farklılıkönemli bulunmuş ve yıllar ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Araştırmasonuçlarına göre; kuru şartlarda her iki yıl G1 numaralı arpa hattı217 ve 225 kg/da ile en yüksek tane verimi vermiştir. Protein oranıyönünden birinci yıl %17.4 ile G6 numaralı hattından en yüksek değerelde edilmiştir. İkinci yıl %11.8 protein oranı ile G9 numaralıkavuzsuz arpa hattı ön plana çıkmıştır. Birim alan tane verimi enyüksek olan G1 numaralı arpa hattı diğer özellikler yönündenincelendiğinde, m2’de başak sayısı, sap uzunluğu, başakta tane sayısıgibi özelliklerde iyi sonuçlar vermiştir.

Determination of Yield and Some Quality Characteristics of Different Hulless Barley Genotypes (Hordeum vulgare L. var. nudum Hook. f.)

This research was carried out in 2012-2013 and 2013-2014 growing seasons in Eskisehir Transitional Zone Agricultural Research Institute. In the study, it was aimed to determine the yield and some quality characteristics of hulless barley in rainfed conditions. Nine lines and one registered variety (Özen) of hulless barley were used as material for this study. In the research, number of spikes per m2, length of stem, grain yield per unit area, grain number per spike, grain yield per spike, thousand grain weight, hectoliter weight, protein content and grain amount above 2.5 mm sieved were studied. The difference between the years was found significant regarding all the characteristics and then the years were evaluated separately. According to the results of the research; In dry conditions, G1 barley line produced the highest grain yield with 217 and 225 kg/da every two years. With regard to protein ratio, the highest value was obtained from G6 barley line with 17.4% in the first year. In the second year, G9 hulless barley line came forward with 11.8% in protein ratio. When G1 barley line, which has the highest grain yield per unit area, was examined in terms of the other characteristics, it gave good results in respect to some properties such as number of spikes per m2, length of stem, grain number per spike.

PDF

___

Aktaş H 2017. Türkiye’de Yoğun Ekim Alanına Sahip Bazı Arpa (Hordeum vulgare L.) Çeşitlerinin Destek Sulamalı ve Yağışa Dayalı Koşullarda Değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(03): 86-97.
Alp A, Taşer E, Turgay İ 2009. Güneydoğu Anadolu Bölgesi (Hordeum vulgare L.) Çeşitlerinin Tane ve Yem Verimi İle Bazı Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim, s. 471, Hatay.
Anonim 2014. Aylık Hava Raporu Verileri. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Eskişehir Meteoroloji 3. Bölge Müdürlüğü Kayıtları.
Anonymus 1994. Cereal Programme, ICARDA Annual Report 172 pp, Aleppo/Syrıa.
Çağlar Ö, Bulut S, Öztürk A, Molla N 2009. Ekim Sıklıklarının Tokak 157/37 ve Tarm 92 Arpa Çeşitlerinde Bitki Gelişmesi ve Verim Üzerine Etkileri. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19- 22 Ekim, Hatay, s. 520-524.
Elgün A, Türker S, Bilgiçli N 2001. Tahıl ve Ürünlerinde Analitik Kalite Kontrolü. Konya Ticaret Borsası Yayın No:2, Konya.
Ergün N, Geçit HH 2005. İleri Kademe Arpa (Hordeum vulgare L.) Hatlarında Verim ve Verime Etkili Bazı Karakterlerin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), 77 s.
Geçit HH 1982. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L. Em Thell) Çeşitlerinde Ekim Sıklıklarına Göre Birim Alan Değerleri İle Ana Sap ve Çeşitli Kademedeki Kardeşlerin Tane Verimi ve Verim Komponentleri Üzerine Araştırmalar. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Doçentlik Tezi (basılmamış), 91 s.
Kara R, Dalkılıç A.Y, Gezginç H, Yılmaz MF 2016. Kahramanmaraş Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurları Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 3(2):172-183.
Karaduman Y 2006. Kavuzsuz Arpa Potansiyeli. Unlu Mamuller Tek. Dergisi, 74: 21-26.
Kaydan D, Yağmur M 2007. Van Ekolojik Koşullarında Bazı İki Sıralı Arpa Çeşitlerinin (Hordeum vulgare L. conv. distichon) Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Bir Araştırma. Tarım Bilimleri Dergisi, 13(3): 269- 278.
Kendal E, Kılıç H, Tekdal S, Altıkıat A 2010. Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Adıyaman Kuru Koşullarında Verim ve Verim Unsurlarının İncelenmesi. Harran Üniversitesi Z.F. Dergisi, 14(2): 49-58.
Kılıç H, Akar T, Kendal E and Sayım, I 2010. Evaluation Of Grain Yield and Quality of Barley Varieties Under Rainfed Conditions. African Journal of Biotechnology, 9(46): 7825-7830.
Kılınç M, Kırtok Y, Yağbasanlar T 1992. Çukurova Koşullarına Uygun Arpa Genotiplerinin Geliştirilmesi Üzerine Araştırmalar. II. Arpa-Malt Semineri, 25-27 Mayıs, Konya.
Kıran AK 1999. Bazı Arpa (Hordeum vulgare L.) Genetik Kaynakları Materyalinin Karakterizasyonu. Anadolu J. of AARI, 9 (2): 72-90.
Kırtok Y, Çölkesen M 1985. Çukurova Koşullarında Denemeye Alınan Arpa Çeşitlerinde Önemli Bazı Verim Unsurları Üzerinde Path Katsayısı Analizi. Doğa Bilim Dergisi, 9 (1).
Kızılgeçi F, Yıldırım M, Akıncı C, Albayrak Ö 2016. Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3): 161-169.
Kün E 1996. Tahıllar-I (Serin İklim Tahılları). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1451, Ankara, 431s.
Ottekin A, Akar T, Tosun H, Ozan AN, Demir Z 1996. Kavuzsuz Arpanın Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. IV. Ulusal Nükleer Tarım ve Hayvancılık Kongresi, 25-27 Eylül, Bursa.
Özdemir E, Yüksel S 2007. Ülkemizde Kışlık Olarak Üretimi Yapılan Arpa Çeşitlerinin Verim ve Fiziksel Kalite İstikrarı İle Kuru Alanlara Adaptasyonu. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran, Erzurum.
Sirat A, Sezer İ 2005. Samsun Ekolojik Koşullarına Uygun Arpa (Hordeum vulgare L.) Genotiplerinin Belirlenmesi. O.M.Ü. Zir. Fak. Dergisi, 20 (3): 72- 81.
Sönmez F, Ülker M, Yılmaz N, Ege H, Bürün B, Apak R 1999. Tir Buğdayında Tane Verimi İle Bazı Verim Öğeleri Arasındaki İlişkiler. Tr. J. Of Agriculture and Forestry, (23): 45-52.
Tüik 2019. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Erişim Adresi http://tuik.gov.tr (Erişim Tarihi 02.12.2019).
Yalçın E, Çelik S, Akar T, Sayım İ, Köksel H 2006. Kavuzsuz Arpanın Önemi, -glukan ve Besinsel Lif İçeriği. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongresi, 7-8 Eylül, Gaziantep.
Yüksel S, İkincikarakaya Ünver S, Akçura M, Bolat N, Çakmak M, Belen S, Karaduman Y, Şentürk Ş 2011. Bazı Kavuzsuz Arpa (Hordeum vulgare L. var. nudum) Hatlarının Kuru Şartlarda Yazlık ve Kışlık Olarak Adaptasyonlarının Belirlenmesi. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-15 Eylül, Bursa.