ÖLÜM SÜRECİNDE OLAN ÇOCUK: ÖLÜMÜ KABUL VE TEDAVİ SÜRECİNDE ETKİLİ YARDIM
Bir çocuğun ölüm sürecini yaşamak katlanılması çok zor olan bir gerçekliktir. Ölümcül hastalığın özellikle terminal dönemlerinde, bir çocuğun dayanma gücünü aşan ağrı ve acılar yaşanır. Bir yandan hastalığa ilişkin sıkıntılar öte yandan yaklaşan ölüm nedeniyle yaşanan acılar, kaygılar çocuk ve ailesinin başa çıkması gereken yoğun duygulardır.Bu dönemde her zamankinden çok desteğe, güvenceye ve adım adım yönlendirilmeye gereksinimleri vardır. Tedaviye ve hastalığa ilişkin belirsizlikler, bilgi vermeksizin yapılan girişimler, çocukları duygusal olarak örseler. Çocukların daha fazla örselenmesini engellemek ve dayanma güçlerini desteklemek için, onlara ve ailelerine gerekli bilginin zamanında verilmesi ihmal edilmemelidir. Ölümcül hastalığı olan çocuk ve ailesi ile destekleyici bir iletişim kurabilmek, ruhsal gereksinimlerini karşılamaya yönelik girişimlerde bulunmak oldukça önemlidir. Hastalığın tedavisinde birincil bakım veren tedavi ekibi ve onların ilişki kuracağı diğer uzmanlar bu desteği sağlayabilecek en yakın bireylerdir. Ailenin ve çocuğun gereksinimlerini doğru tanımlayabilmek, onları yalnızlık, çaresizlik ya da acı içinde bırakmamaya özen göstererek yaklaşmak gerekir. Bu yazıda ölüm sürecindeki çocuklara ve ailelere bakım sağlarken gözönünde bulundurulması gereken ve yardımcı olabilecek bilgiler derlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Çocuk, ölüm sürecinde olan çocuk, ölümcül hastalık, destek, bakım, aile.
The Dying Children: Helping During the Process of Treatment and Acceptance of Death
The fact that a child will die is a very difficult to accept and to live through. During the fatal illness, especially at the terminal stage the child suffers a lot. The child and his family have to live with the problems of fatal illness as well as with the pains and anxiety of death. They need more support, security and step by step guidance during this period than ever. The children are hurt emotionally by the uncertainity about illness and treatment and the interventions done vvithout any information. İn order to protect the child from further pain and support him. The information about the illness and the process of treatment should be provided continously for the child and his family. İt is important to develop a supportive comminication with the child and his family for the sake of treatment and effective interventions. The primary health çare team and the experts whom they work with are the ones to provide this kind of support. To understand and recognize the needs of the child and the family and not let them feel lonely and helpless are the essential compenents of the treatment.ln this paper the information that will help the dying children and their families during their çare is revievved.
Keywords:
Chid, dying child, fatal illness, support, çare, family.,
___
- Barakat LP, Silis R, La Bagnata S (1995) Management of Fatal İllness and Death in Children or Their Parents. Pediatrics in Revievv, 25(5): 708-712.
- Black D (1994) Psychological Reactions to Life Threatening and Terminal İllnesses and Bereavement. M Rutter, E Taylor, VL Herso (Eds), Child and Adolescent Psychiatry. London, Blackvvell Science, S. 776-793.
- Eisenberg S, Patterson LE (1979) Helping Clients vvith Specific Concerns. Boston, Houghton MifflinCom, s. 218-234. Ekşi A (1999) Çocukta Ölüm Algısı ve Terminal Dönemde Hasta Çocuk, A Ekşi (Ed), Ben Hasta Değilim. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri, s. 476-490. Erden G (1999) Çocuklarda Ölüm Kavramının Gelişimi ve İntihar Girişimleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 6(1): 41-49
- Gonzales JJ, Stern TA (1990) Recognition and management of staff stress in the ICU XVIII.
- Psychiatric Issues in Intensive Çare, 19: 16-22 Gökler B (1996) Ölümcül Hastalık Karşısında Çocuk Aile ve Hekim.Katkı Pediatri Dergisi, 5: 919- 924.
- Gökler B (1999) Ölümcül Hastalık Karşısında Çocuk Aile ve Hekim, A Ekşi (Ed). Ben Hasta Değilim, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri, s. 471-475.
- Greenberg Ll. (1974) Therapeutic grief work with children. Annual Meeting of the American association of Psychiatric Services for Children, New York, November 23.
- Heim E (1991) Job stressors and coping in health proffessions. Psychotherapy Psychosomatic, 55: 90-99.
- Herbert M (1999) Supporting Bereaved and Dying Children and Their Parents. Leicester.The British Psychological Society,. s. 19-23.
- Jay S, Green V, Johnson S, Caldvvell S, Nitschke R (1987) Differences in Death Concepts Betvveen Children with Cancer and Physically Healthy Children, Jr Clin Child Psychol, 46(4): 301- 306.
- Kane B (1979) Children's Concept of Death, Jr Genetic Physiol, 134: 141-153.
- Kübler-Ross E (1975) Death the Final Stage of Grovvth. Englevvood Cliffs, Prentice-Hall İne, s. 145- 163.
- Kübler-Ross E. (1997) Ölüm ve Ölmek Üzeri-ne. İng. Çev. B. Büyükkal.İstanbul: Boyner Yayınları, s.191-215.
- Menig-peterson C, Mc Cabe A (1977-78) Children Talk About Death, Omega 8(4): 305-317.
- Nagy M (1948) The Child's Theories Concerning Death, Jr Gen Pshygol 3-27.
- Okyayuz Ü (1999) Bebek B. Ölümcül Kas Hastalığı Olan Bir Bebeğin Anne ve Babası Olmak. Ü Okyayuz (Ed), Sağlık Psikolojisi Giriş, Ankarajürk Psikologlar Derneği,, s. 237-250.
- Orbach I, Gross Y, Glaubman H, Berman D (1985) Children's Perception Of Death İn Humans And Animals As A Function Of Age, Anxiety And Cognitive Ability, Jr Child Psychol Psychiat 26(3): 453-463.
- Piaget J (1960) The Child's Conception of the World. Littlefield, Adams & Co., Paterson NJ.
- Reilly T, Hasazi J, Bond L (1983) Children's Conceptions Of Death And Personal Mortality, Jr Pediat Psychol (1): 21-31.
- Schonfeld DJ, Levvis M (1995) Dying children. S Parker, B Zuckerman (Eds), Behavioral and Developmental Pediatrics, New York, Little, Brown and Company. s. 363-367.
- Siegel BS (1995) Bereavement and Loss S Parker, B Zuckerman (Eds), Behavioral and Developmental Pediatrics, New York, Little, Brovvn and Company. s. 343 -347.
- Soykan Ç (2000) Krize Müdahele İlkeleri Çerçevesinde Yas ve Yasa Müdahele. I Sayıl, O Berksun, R Palabıyıkoğlu ve ark. Kriz ve Krize Müdahele, Ankara, Damla Matbaacılık Reklamcılık ve Yayıncılık Ltd. Ş. s. 123-134.
- Volkan V (1985). Psychotherapy of Complicated Mourning. VD Volkan (Ed.), Depressive states and their treatment, New Jersey, Jason Aranson Inc. VVhite E, Elsom B, Pravvat R (1978) Children's Conceptions of Death, Child Dev 49: 307-310.
- ISSN: 1300-980X
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: Ankara Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Altınay CEBECİ SEVSEN, Çiğdem AYDEMİR, Erol GÖKA
ÖLÜM SÜRECİNDE OLAN ÇOCUK: ÖLÜMÜ KABUL VE TEDAVİ SÜRECİNDE ETKİLİ YARDIM
SOSYAL SİGORTALAR KURUMU ANKARA EĞİTİM HASTANESİ'NDE ÇALIŞANLARIN İŞ DOYUMUNU ETKİLEYEN ETMENLER
Bülent PİYAL, Birgül PİYAL, İkbal YAVUZ, Adnan YAVUZ
Göksel BAYAM, Tuncer OKAY, Nesrin DİLBAZ, Çağlar AÇIKGÖZ
İLİŞKİLERDE MUTLULUK ÖLÇEĞİ (İMÖ): GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK ÇALIŞMASI