SOSYAL SİGORTALAR KURUMU ANKARA EĞİTİM HASTANESİ'NDE ÇALIŞANLARIN İŞ DOYUMUNU ETKİLEYEN ETMENLER

Amaç ve Yöntem: Sosyal Sigortalar Kurumu Ankara Eğitim Hastanesi çalışanlarını temsil eden bir ömeklem grubunda yürütülen kesitsel araştırmada, sağlık çalışanlarının genel iş doyumu düzeyi, genel iş doyumunu etkileyen etmenler ve bunlarla etkileşen sosyodemografik özellikler incelenmiştir. Bulgular: Sağlık çalışanlarının genel iş doyumu puan ortalaması alınabilecek en çok puanın (50) yarısından az olarak saptanmıştır (43). Buna göre, sağlık çalışanlarının genel iş doyumu ve bir bileşeni olan iş doyumu düşük, diğer bileşeni olan iş duyumsuzluğu ise, yüksektir. İş doyumu ölçeği puan ortalaması en az olanlar sırasıyla hemşireler ve hekimler, en çok olanlar ise, destek hizmeti sunanlardır. Tartışma ve Sonuç: Sağlık hizmetinin öznesi olmak ve hizmeti hasta ile birebir ilişki içinde yürütmek iş doyumunu azaltmaktadır. SSK hastanesinde yaşlar, cinsiyetler, eğitim düzeyleri ve yönetsel sorumluluk temelinde oluşturulan gruplar arasında, beklenenin aksine istatistiksel anlamda önemli farklılık saptanmamıştır. Ekip çalışması, işin kendisi, kuruma bağlılık ve güven ile bilgilendirme ve iletişim başlıkları altında tanımlanan etmenlerin ortalama puanları en çok, ücret ve ödül sistemi, birimler arası ilişkiler ve örgüt kültürü ise, en azdır. Genel iş doyumu puanı ile en güçlü ilişkiye sahip olan alt ölçekler sırasıyla; örgüt kültürü, kuruma bağlılık ve güven ve işin kendisidir. Bu etmenlerde iyileştirme sağlanarak, iş doyumu artırılamasa bile, iş duyumsuzluğu azaltılabilir. Sonuç bölümünde, doyumu artırmayı ve duyumsuzluğu önlemeyi amaçlayan yönetsel ve kurumsal girişimler tanımlanmış ve bu girişimlerin ivedilikle başlatılması gereği vurgulanmıştır.

Factors Affecting Job Satisfaction of Social Insurance Institution's Ankara Education Hospital's Health Çare Workers

Object and Method: The cross-sectional study has been carried out on a sample group that represents Social Insurance Institution's Ankara Education Hospital's health çare vvorkers. General job satisfaction, its main components and affecting sociodemographic characteristics, have been investigated. Results: Findings point out that the average job satisfaction score is lower than the half of the highest score that can be obtained. This resudemonstrates that the general job satisfaction and its component job satisfaction of the health çare vvorkers of the hospital are low and their job dissatisfaction is high. The average general job satisfaction scores of the nurses and medical doctors are lovvest and the scores of services vvorkers are higest, so being in direct relation with the patients is one of the cause that decreases the general job satisfaction. No statistically significant score differences have been found betvveen groups identified by ages, genders, education levels and menagerial responsebilities. Discussion and Conclusion: The average general job satisfaction scores obtained in the factors as team work, the job itself, instutitional respect and information and communication are highest and the scores in the factors as vvages and vvages systems, interdepartmental relations and organisational culture are lovvest. The factors that are meaningfully related with the general job satisfaction scores are organisational culture, instutitional respect and the job itself, so, with improving these factors, job dissatisfaction can be decreased, even if the job satisfaction may not be increased. As a conclusion, the necessity of administrative and institutional interventions to increase job satisfaction and to prevent job dissatisfaction has been emphasized

___

  • Aksakal NF ve ark : Gölbaşı Bölgesi' nde Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Çalışan Sağlık Personelinin Mesleki Memnuniyet Durumları. Sağlık ve Toplum Dergisi, 4:4-14, Aralık 1999.
  • Aslan H ve ark: Kocaeli'nde Bir Grup Sağlık Çalışanında İşe Bağlı Gerginlik, Tükenme ve İş Doyumu, Toplum ve Hekim Dergisi, 12(82):24- 29,1997.
  • Belek İ ve ark : Ankara İl Merkezinde Çalışma Koşullarının Hekimlerin İş Psikolojisine Etkisi, TTB ATO Halk Sağlığı Bürosu, Ankara 1990.
  • Chambers R et al: Stresses, Coping Mechanisms and Job Satisfaction İn General Practitioner Registrars.BJ Gen Prac, 46: 343-348, June 1996.
  • Ergin C: Sağlık Personelinin İş Anlayışları ve İş Tutumları Araştırması, TC SB SPGK Yayını, Ankara 1995.
  • Ergin C: Bir İş Doyumu Ölçümü Olarak 'İş Betimlemesi Ölçeği': Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 12(39): 25-36, Haziran 1997.
  • Hayran O, Aksayan S: Pratisyen Hekimlerde İş Doyumu, Toplum ve Hekim Dergisi, 47:16-17, 1991.
  • Karasek R et al: The Job Content Ouestionnaire (JCQ) : an instrument for internationally comparative assesment of psychosocial job characteristics. J Occup Health Psychol, 3(4): 322-55 Oct 1998.
  • Kasapoğlu MA: Sağlık Sosyolojisi, Türkiye'den Araştırmalar. Sosyoloji Derneği Yayınları VI, Ankara 1999.
  • Kasapoğlu MA, Bakır B: Hekimlerin Sosyal Değerleri İş Doyumları ve Sorunları, Ankara 1992.
  • Koelbel PW et al: Job Satisfaction of Nurse Practitioners: An Analysis Using Herzberg' s Theory . Nurse Practitioner; 43-56 April 1991.
  • Encyclopedia of Occupational Health and Safety, Fourth Edition, İntemational Labour Organisation, Geneva, 1998.
  • McCormick EJ, Tiffin J: Industrial Psychology, Printice Hail Psychology Series, USA, 1974.
  • McLean A: Occupational Stress, Charles C Thomas Publisher, Springfield, Illinois, 1974.
  • Musal B: Pratisyen Hekimlerde Mesleki Doyum ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Dokuz Eylül ÜTF Halk Sağlığı AD, İzmir 1992.
  • Occupational Stress Ouestionnaire: User's Instructions, Inst Occup Health, Publication Office, Helsinki.
  • Oleckno WA, Blacconiere MJ: Job Satisfaction in public health: a comparative analysis of five occupational groups. JR Soc Health, 115 (6): 386-90 Dec 1995.
  • Piyal YB: Sağlığın Ekonomi Politiği, Bilim ve Ütopya, 54:44-52 1998
  • Steven L et al: Psychosocial and Organizational Factors: Encylopedia of Occup Health and Safety. ILO Publications, Geneva 1999.
  • Şahin NH, Batıgün A: Bir Özel Hastane Sağlık Personelinde İş Doyumu ve Stres. Türk Psikoloji Dergisi, 12(39): 57-71, Haziran 1997.
  • Üçer A: Küreselleşme Sürecinde Ulusal Sağlık Harcamaları ve Sosyal Güvenlik Kurumlarının Bütün İçerisindeki Yeri, Yayınlanmamış Lisansüstü Uzmanlık Tezi, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara 2000.