Özge Kılınçel, Emel Çalışkan, İdris Şahin, Pervin Küçüktaş

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ’NDE KAN VE KAN BİLEŞENLERİNİN KLİNİKLERE GÖRE KULLANIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Kan transfüzyonu doku transplantasyonu gibi, beraberinde birçok riski barındıran hayat kurtarıcı bir tedavidir. İhtiyaç halinde kan ve kanbileşenlerine her zaman ulaşamama ve gönüllü kan bağışçı sayısındaki yetersizlikler ülkemizin sağlık konusundaki önemli problemlerindendir. Kanve kan bileşenlerinin temini kadar, sadece gerekli durumlarda kullanımı son derece önemlidir. Bu çalışma, Düzce Üniversitesi Sağlık Uygulama veAraştırma Merkezi’nde kan ve kan bileşenlerinin kliniklere göre kullanımının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Ocak-Aralık 2016 tarihleri arasında hastanemiz kliniklerinde kan bileşeni transfüzyonu yapılan hastaların verileri geriye dönük olarakincelenmiştir.Bulgular: Çalışmaya 2745 hasta dahil edilmiştir. Bu hastalar için kliniklerden 8749 ünite kan bileşeni talep edilmiş, bunun 7341 (%84) ünitesininkullanıldığı saptanmıştır. Kan ve kan bileşenlerinin en fazla 65 yaş ve üzeri gruptaki hastalara (n=4095, %55,8) kullanıldığı görülmüştür. Kliniklertarafından en çok tercih edilen kan ürününün ise eritrosit süspansiyonu olduğu (n=4327, %59) saptanmıştır. Eritrosit süspansiyonu, trombositsüspansiyonu ve kriyopresipitatın en çok dahili klinikler, tam kan ve taze donmuş plazmanın ise en çok cerrahi klinikler tarafından kullanıldığı tespitedilmiştir. Kliniklerin kan bileşeni istek ve kullanım sayıları arasında farklılıklar bulunmuştur. Özellikle eritrosit süspansiyonu ile taze donmuşplazmanın istek sayısı ile kullanım sayılarının uyumsuzluğunun cerrahi kliniklerde diğer kliniklerden fazla olduğu belirlenmiştir. Tam kankullanımının ise hastanemizde son derece az olduğu saptanmıştır (n=41, %0,55).Sonuç: Bazı kliniklerde, kan bileşeni isteminin, kullanma oranından çok fazla olduğu saptanmıştır. Bu durum kan ürünlerinde imhalara nedenolduğundan transfüzyon komite toplantılarında ayrıntılı değerlendirmelerin yapılması gerektiği düşünülmüştür.

EVALUATION OF USE OF BLOOD AND BLOOD COMPONENTS BY CLINICS AT HEALTH PRACTICE AND RESEARCH CENTER OF DUZCE UNIVERSITY

Objective: Blood transfusion is equivalent to tissue transplantation, and is a life-saving treatment with many risks associated with it. The inability to reach blood and blood components at all times and the inadequate number of volunteer blood donors are important problems of our country's health. It is also very important to use it only when necessary, such as the origin of blood and blood components. This study was conducted to evaluate the use of blood and blood components according to clinics at Duzce University Health Practice and Research Center. Methods: The data of patients who underwent blood transfusion in our hospital clinics between January and December 2016 were reviewed retrospectively. Results: Patients (n=2745) were included in the study. The number of blood components unit were 8749 and requested from the clinics for these patients; it was determined that 7341 (84%) units were used. Blood and blood components were found to be the most used in patients older than 65 years (n=4095, 55.8%). It was observed that the most preferred blood component by clinics was erythrocyte suspension (n=4327, 59%). Erythrocyte suspension, platelet suspension and cryoprecipitate were mostly used by internal clinics while whole blood and fresh frozen plasma were found to be the most used by surgical clinics. There was a difference between the number of blood component requests and usage of the clinics. It was determined that the incidence of the number of erythrocyte suspension and fresh frozen plasma requests and usage numbers were higher in the surgeon clinics than in other clinics. Whole blood use was found to be extremely low in our hospital (n=41, 0.55%). Conclusion: In some clinics, more blood components than used were requested. It is thought that detailed evaluation should be done at transfusion committee meetings because this situation causes unnecessary extermination in blood products.

PDF

___

1. Bayık M, Uluhan R, Heper R. XVIII. Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kurs Kitabı. İstanbul: Yatay Ofset; 2015.
2. Uluhan R, Kılıç N, Altunay H, ve ark. IX. Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kurs Kitabı. İstanbul: Yatay Ofset; 2006.
3. Soysal T, Ülkü B. Herkes İçin Transfüzyon Tıbbı. İstanbul: İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları; 2005.
4. Chiavette JA, Herst R, Freedman J, Axcell TJ, Wall AJ, van Rooy SC. A survery of red cell use in 45 hospitals in central Ontario, Canada. Transfusion. 1996;36(8):699-706. doi:10.1046/j.1537-2995.1996.36896374373.x
5. Bingöl Ş. Kan transfüzyonunda kanın etkin kullanımına engel olabilecek durumların saptanması ve hemşirelerin bu konudaki görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi; 2015.
6. Höbel A, Acil serviste kan ve kan ürünü transfüzyonu yapılan hastaların özellikleri ve maliyetini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi [Uzmanlık Tezi]. Denizli: Pamukkale Üniversitesi; 2015.
7. Türkiye Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi. İstanbul: Çesa Basım Hizmetleri; 2011. http://www.tkbdk.org/modules/mevzuat/image/Rehber.pdf
8. Malone DL, Hess JR, Fingerhut A. Massive transfusion practices around the globe and a suggestion for a common massive transfusion protocol. J Trauma. 2006;60(Suppl):91-96. doi:10.1097/01.ta.0000199549.80731.e6
9. Jacquot C, Delaney M. Pathogen-inactivated blood products for pediatric patients: blood safety, patient safety, or both? Transfusion. 2018;58(9):2095-2101. doi:10.1111/trf.14811
10. Huber-Wagner S, Qvick M, Mussack T, et al. Massive blood transfusion and outcome in 1062 polytrauma patients: a prospective study based on the trauma registry of the German Trauma Society. Vox Sang. 2007;92(1):69-78. doi:10.1111/j.1423-0410.2006.00858.x
11. Nascimento B, Callum J, Rubenfeld G, et al. Clinical review: fresh frozen plasma in massive bleedings - more questions than answers. Crit Care. 2010;14(1):202- 209. doi:10.1186/cc8205
12. Dzik S. James Blundell, obstetrical hemorrhage, and the origins of transfusion medicine. Transfus Med Rev. 2018;32(4):205-212. doi:10.1016/j.tmrv.2018.08.003
13. Corapcioglu F, Aksu G, Basar EZ, et al. Recombinant human erythropoietin beta therapy: an effective strategy to reduce transfusion requirement in children receiving anticancer treatment. Pediatr Hematol Oncol. 2008;25(6):509-521. doi:10.1080/08880010802235132