SON DÖNEM BOSNA ÂLİMLERİNDEN PROF. DR. ÖMER NAKİÇEVİÇ

Bu makalede tanınmış Bosnalı bilim insanı Prof. Dr. Ömer Nakiçeviç’in hayatı ve eserleri incelenmiştir. O, yenilikçilik ve sosyalizmin Yugoslavya devletinin temel siyaseti olduğu dönemde yaşayan ve tehdit altında bulunduğu halde ehlisünnet anlayışına dayanan gelenekçi İslam düşüncesini savunmuş; bu yüzden yargılanmış; on yıl hapishanede tutulmuştur. İlk, orta, lise ve üniversiteyi Yugoslavya’da bitiren Profesör Nakiçeviç, o dönemde moda olan ideolojiler ve teoriler ile ilgilenmemiş; buna karşın akademik kariyer yaptıktan sonra genelde iki tür eser vermiştir. Bunlardan biri genellikle kendi zamanında yaşamış ünlü kişiler, diğeri ise Bosna-Hersek’te İslam kurumları ve kültürüdür. Yurt içinde ve yurt dışında değişik görevlerde bulunan Nakiçeviç’in 1982’de doçent olarak başladığı akademik hayatı üst düzey idareciliklerle devam etmiş; onun gayretleri sonucunda Bosna’da İslami bilimler sağlıklı bir ortamda sürdürülmüştür. Hâlen hayatta olan Nakiçeviç, 92 yaşında olmasına rağmen bilimsel çalışmalarına devam etmekte, hemen her gün Saraybosna İslami Bilimler Fakültesi’nde derslerini vermektedir

PROF. DR. ÖMER NAKİÇEVİÇ: THE SCHOLAR OF LAST PERIODS IN BOSNIA

This paper studies the life and work of the well-known Bosnian scientist Prof. Dr. Ömer Nakiçeviç. He advocated the idea of traditional Islam, based on the understanding of tolerance when living and threatened in the period when innovation and socialism were the basic politics of the Yugoslav state. That’s why he was sued and held in prison for ten years. Professor Nakicevic, who completed primary, secondary, and high school in the former Yugoslavia, was not interested in fashionable ideologies and theories at the time. On the other hand, he had two kinds of works after his academic career. One of them is about famous people who usually lived in their own time, and the other is about Islamic institutions and culture in Bosnia-Herzegovina. The academic life of Nakicevic started in 1982 as an associate professor with various duties in the country and abroad and continued with senior assignments. As a result of his endeavors, Islamic science in Bosnia continued in a healthy environment. Nakiçevic is still alive and although he is at the age of 92 he continues his scientific studies and teaches at the Faculty of Islamic Sciences in Sarajevo almost every day.

___

  • Cumhurbaşkanlığı Arşivi, İsmet İnönü Tasnifi, Yer no. 2/13-26, Fihrist no. 10203-1.
  • AĞIRBAŞLI, Ahmet, 2000 Yılında 2000 Güzel Söz, Konya 2000.
  • ARUÇİ, Muhammed, “Besim Korkut”, DİA, XXVI, Ankara 2002, s. 204.
  • IMAMOVİĆ, Mustafa, Islamska (vjerska) zajednica u Jugoslaviji 1918- 1941, Sarajevo 1988.
  • KADRIBEGOVİĆ, Aziz, “İntervju sa Prof. Dr. Omerom Nakičevićem”(Röportaj), Preporod, 12 Januar 2010, s. 6-7.
  • KOMİSYON, Bošnjaci i Drugi Svjetski Rat: Tokovi i Posljedice, Sarajevo 2012.
  • NAKİČEVİĆ, Omer, Arapsko islamke znanosti i glavne škole u BiH od XV-XVII (Sarajevo, Mostar, Prusac), Sarajevo 1988.
  • ------------------------, Hafiz Omer Mušić, Profesor (1903-1972), Izdavačko-Grafčka Kuća Planjax Tešanj 2012.
  • ------------------------, Protokol (Defter) Gornjetuzlanske Nahije 1873-1876, Sarajevo 2015.
  • ------------------------, U Vrtlogu Vremena (1927-2017), Izdavačka Kuća Centar za Napredne Studije, Sarajevo 2017.
  • -----------------------,-Ibrahim Nakičević, Teočak kroz protok Vremena, Teočak 2009.
  • ÖZERVARLI, M. Sait, “Muhammed Abduh”, DİA, XXX, İstanbul 2005, s. 482-487.
  • SULEJMANPAŠIĆ, Zija, 13.SS Divizija Handžar ( Istine i Laži), Kulturno Društvo Bošnjaka Preporad, Zagreb 2000.
  • TEKİN, Cemile, Bosna-Hersek Devleti, Çizgi Kitapevi Yayınları, Konya 2011.
  • -------------------, Hırvatistan Devleti’nin Kuruluşu ve Türkiye ile Münasebetleri, Çizgi Kitapevi Yayınları, Konya 2018.
  • -------------------, “Hilafetin Kaldırılmasının Bosna-Hersek Basınına Yansımaları (1924-1939)”, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/26, s. 171-184.
  • KURT, Gülşah, “Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı Dönemi'nde Yugoslavya'nın Siyasi Hayatı ve Türkiye ile Siyasi İlişkiler”, (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi), Ankara 2009.
  • Nakičević, Omer, akademisyen, “Genç Müslümanlar Teşkilatı mensuplarına ihanet edenler” konulu görüşme, Sarajevo, 3 Temmuz 2017.
  • --------------------, akademisyen, “Reisülulema görevinin teklifi” konulu görüşme, Sarajevo, 4 Temmuz 2017.
  • --------------------, akademisyen, “Savaş sırasında fakültenin arşivini kurtarma çabası” konulu görüşme, Sarajevo, 8 Nisan 1997.
  • Şemsa Haliloviç, ev hanımı, “Nakiçeviç Ailesi” konulu görüşme, Teoçak, 25 Haziran 2017.