İNSAN SURESİNİN BELAGAT AÇISINDAN TAHLİLİ

Kur’an, belagatın en yüksek noktasındadır. Bu bakımdan Kur’an’da hem Arapların hem de Arap olmayanların benzerini ortaya koyamayacakları bir iʻcaz özelliği vardır. Dolayısıyla Ku’ran, iʻcaz, teşbih, istiare, kinaye, fasılalar, mübalağa gibi belagatın bütün konularında en üst seviyededir. Pek tabii, Kuran’ın “İnsan” adlı suresinde de bazı belagat sanatları mevcuttur. Ayrıca Kur’an’da kelamı meydana getiren lafız, mana ve ikisi arasındaki uyum ve irtibat dengesi en üst düzeyde korunmuş olup, böylece o erişilmesi mümkün olmayan bir üstünlüğü elde etmiştir

Anahtar Kelimeler:

Anahtar Terimler: insan, sure, belagat

THE ANALYSIS OF SURAH AL-INSAN FROM ELOQUENCE ASPECT

The Holy Quran has reached the zenith in eloquence. The Holy Quran has an i’caz feature of which neither Arabs nor non-Arabs can challenge to present a likeness. As such, the Quran has the highest level of fluency, eloquence, non-literal expression, metaphor, simulation and abridgement in rhetoric. Naturally, the chapter of Human carries some examples of the rhetorical devices. Besides, any word in the Quran is a combination of pronunciation and meaning and in between these two there is a very strong connection and alternation and this makes the Quran being different of anything else

Keywords:

Person, Surah, eloquence,

PDF

___

el-BAKA'Î, Burhaneddin Ebu'l-Hasan İbrahim b. Ömer, Nuzumu’d-Durer fi Tanasubi’l-Ayât ve's-Suver, (thk. Abdurrezzak Galib el-Mehdi), Daru’lKutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1995/1415.
BEDEVÎ, Ahmed, Min Belağati’l-Kur’ân, Nahzetu-Mısr, 1995.
el-BEYZAVÎ, Nasruddin Ebû Abdillah b. Ömer b. Muhammed eş-Şiraz, Envaru’t-Tenzil ve Esraru’l-Te’vil, Daru’l-Fikr, Beyrut 1414.
el-CÂRÎM, Ali ve Mustafa Emîn, el-Belağatu’l-Vadiha, Daru’l-Marife, Kahire 1969.
el-CÜRCÂNÎ, Ebû Bekr Abdulkahir b. Abdirrahman, Delâilu’l-İ‘caz, I, (thk. Muhammedu’t-Tancî), 1. Baskı, Daru’l-Kutubu’l-İlmiyye, Beyrut 1995.
_________ et-Tarifât, 1. Baskı, Daru’l-Kutubu’l-İlimiyye, 1403/1983.
ed-DERVİŞ, Muhyiddin, İ'rabu’l-Kurân ve Beyanuhu, Daru’l-İrşad, Suriye (tarihsiz).
EBÛ HAYYAN EL-ENDELÜSÎ, Muhammed b. Yusuf, Tefsiru’l-Bahri’lMuhit, (thk. Sıdkı Muhammed Cemil), Daru’l-Fikr, Beyrut 1420.
EBU KASIM EL-CEZÎ, Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Abdullah elKulli, et-Teshilu li-Ulumi’t-Tenzil, (thk. Muhammed Salim Haşim), Daru’lKutubi’l-İlmiyye, 1995/1415.
EBÛ ZEYD, Ahmed, et-Tenasub el-Beyan fi'l-Kurâni’l-Kerim, Menşuratu Kulliyati’l-Adab ve'l-Ulumi’l-İnsaniyye, Rabat, Câmi'atu Muhammedi’lHamis, Fas (tarihsiz).
HABANNAKÎ, Abdurrahman b. Hasan, el-Belağatu’l-Arabiyye Ususuha, Ulûmuha ve Funûnuha, 1. Baskı, Daru’l-Kalem, Dımaşk 1416/1996.
İBN ‘AŞUR, Muhammed et-Tahir b. Muhammed et-Tunusi, et-Tahrîr vetTenvîr,Daru’t-Tunusiyye lin-Naşr, Tunus 1984.
İBN ATİYYE EL-ENDELÜSÎ, Ebû Muhammed Abdulha b. Abdurrahman, el-Muharriru’l-Veciz fi Tefsiri’l-Kitabi’l-Aziz, (thk. Abdusselam Abdu’ş-Şafi Muhammed), Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Lübnan 1993/1413.
İBNU’L-KAYYİM EL-CEVZİYYE, Muhammed b. Ebi Bekr b. Eyyun, elFevaidu’l-Muşevvak ila Ulumi’l-Kurân, Daru’l-Kutubil-İlmiyye, Beyrut (tarihsiz).
İBNU’Z-ZUBEYR ES-SEKAFÎ, Ahmed b. İbrahim, el-Burhan fi Tenasubi Suvari’l-Kurân, Vizâratu’l-evkâf ve’ş-şuûni’d-dîniyye, Fas 1990/1410.
el-KAZVİNÎ, Celaleddin Muhammed b. Abdurrahman b. Ömer b. Ahmed b. Muhammed, el-Îzah fi Ulûmi’l-Belağa (el-me'ani, el-beyan, el-bedî’), İbrahim Şemsuddin, Daru'l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1424.
el-KURTÛBÎ, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, Tefsiru’l-Kurtûbî elCâmi‘ li Ahkâmi’l-Kur’ân, (thk. Ahmed el-Burdevânî, İbrahim Etfeyyeş), Daru’l-Kutubi’l-Mısriyye, Kahire 1964.
MATLÛB, Ahmed, Esâlibu’l-Belağa, 1. Baskı, Vekaletu’l-Kuveyt, Kuveyt 1980.
er-RAZÎ, Fahreddin Muhammed b. Ömer et-Temîmî, Mefatihu’l-Gayb, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2000/1421.
es-SÂBÛNÎ, Muhammed Ali, Safvetu’t-Tafâsir, Daru’l-Kelami’l-Arabi, Halep 1994/1414.
SEYYİD KUTUB, İbrahim Hüseyin eş-Şazeli, Meşahidu’l-Kıyameti fi'lKurâni’l-Kerim, Daru’l-Mearif, (tarihsiz).
es-SUYÛTÎ, Abdurrahman, el-Belağatu’l-Kurân’iyye, (thk. Seyyîd elCemilî), Daru’l-Marife, Kahire 1993.
el-UKBERÎ, Ebû’l-Beka Abdullah b. el-Huseyn b. Abdullah, et-Tibyan fi İ’rabi’l-Kurân, (thk. Ali Muhammed el-Becavî, İsa el-Banî el-Halebî ve Şürekauhu), (tarihsiz).
UZUN, Tacettin, ve diğerleri, Anlatımlı Belağat, 1. Baskı, Sebat Ofset Matbaacılık, Konya 2008.
ez-ZEMAHŞERÎ, Carullah Ebu’l-Kasım Mahmud b. Ömer, el-Keşşaf an Hakâiki Gavamizi’t-Tenzil ve Uyuni’l-Akavil fi Vucuhi’l-Te’vil, Daru’lKutubi’l-Arabi, Beyrut 1407.
ez-ZERKEŞÎ, Bedruddin, el-Burhan fi Ulumi’l-Kurân, (thk. Muhammed Ebu Fadl İbrahim), Daru’l-Fikr, 1980.
ez-ZUHAYLÎ, Vehbe b. Mustafa, et-Tefsiru'l-Munir fi'l-Akide ve'ş-Şeri'a ve’l-Menhac, Daru’l-Fikri’l-Muasır, Dımeşk 1418.