Yapılandırmacı fen eğitiminde tamamlayıcı ölçme değerlendirme uygulamalarından performans temelli değerlendirmenin önemi

Günümüzde bilimin büyük bir ivmeyle ilerlemesi ve hızlı teknolojik gelişmelerden doğan ihtiyaç, fen eğitimine bakışa ve eğitim programlarında değişiklikleri gerektirmiştir. Yenilenen fen ve teknoloji öğretimi programıyla birlikte bilimsel süreç becerileri, fenteknoloji- toplum ilişkisi ve önemi öne çıkmıştır. Yeni program, yapılandırmacı ve sorgulayıcı yaklaşıma göre baştan düzenlenmiş; öğrenme alanları, kazanımlar, ünite ve konu içerikleri, ölçme- değerlendirme yöntemleri yapısalcılığa göre oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu durumda; eğitimin en önemli parçalarından olan ölçme ve değerlendirmede de, geleneksel sonuç odaklı yöntemlerin yanı sıra süreç temelli değerlendirme yaklaşımları programa dâhil edilmiştir. Bunlar tamamlayıcı ölçme değerlendirme yöntemleri olarak bilinmektedir. Bu makale; yapılandırmacı öğrenme kuramına göre oluşturulmuş fen ve teknoloji eğitiminde tamamlayıcı ölçme değerlendirme uygulamalarından olan performans temelli değerlendirme ve rubrik (dereceli puanlama anahtarı) kullanımının öneminin vurgulandığı bir derleme çalışmasıdır. Performans temelli değerlendirme yapabilmek için performans hedeflerinin belirlenmesinin önemine ve performans konularının oluşturulmasına yönelik önerilere değinilmiştir. Bunun yanında, performansın puanlanması ve değerlendirmesi amacıyla düzenlenebilecek rubrikler örneklerle genel olarak açıklanmış, eğitimcilere önerilerde bulunulmuştur. Aynı zamanda, performansa yönelik değerlendirmenin olumlu ve sınırlı yönleri üzerinde durulmuştur.

PDF

___

Acar M, Anıl D. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Performans Değerlendirme Sürecindeki Değerlendirme Yöntemlerini Kullanabilme Yeterlikleri, Karşılaştıkları ve Çözüm Önerileri. TÜBAV Bilim Dergisi. Cilt:2, Sayı:3, Sayfa:354–36
Aslanoğlu, A., Kutlu, Ö.(2004). Öğretimde Sunu Becerilerinin Değerlendirilmesinde Dereceli Puanlama Anahtarı (Rubrik) Kullanılmasına İlişkin Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37, (1–2).
Ausubel, D. P. (1978). Educational Psychology: A cognitive view, Second education. New York, NY: Holt, Rineheart and Winston, p iv.
Bekiroğlu, F. G. (2004). Klasik ve Alternatif Ölçme-Değerlendirme Yöntemleri ve Fizikteki Uygulamaları. Nobel Yayın Dağıtım. 85–91.
Berberoğlu, G. (2006). Sınıf içi Ölçme Değerlendirme Teknikleri. Morpa Yayıncılık. 117–131.
Cobern, W.W. (1993). College students’ conceptualizations of nature: An interpretive world view analysis. Journal of Research in Science Teaching, 30, 935–951.
Craw, K. (2009). Performance assessment practices: A case study of science teachers in a suburban high school setting. Ed.D. dissertation, Teachers College, Columbia University, United States -- New York. Retrieved January 1, 2011, from Dissertations & Theses: Full Text.(Publication No. AAT 3368395).
Çalışkan, İ. (2009). Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Tamamlayıcı Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımlarını Kullanma Becerileri ile Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Bu Yaklaşımlarla İlgili Görüşleri Hakkında Durum Belirleme Çalışması (Ankara İli ve Hacettepe Üniversitesi Örneği), Doktora Tezi.
Eisner, E. W. (1999). The uses and limits of performance assessment.. Phi Delta Kappan [H.W. Wilson - EDUC]. Vol. 80, Iss. 9; p. 658
Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme- değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlilik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi EğitimFakültesi Dergisi. 33,135–145
Glasser W, (1999). The Quality School. 52- 62 Haladyna, T. M. (1997). Writing Test Item toEvaluate Higher Order Thinking. USA: Allyn & Bacon
Henson K T, (2001). Curriculum Planning Integrating Multiculturalizm, Constructivizm and Education Reform. McGrow- Hill Higher Education.
Kaptan, F. ve Önal, İ. (2006). Fen ve teknoloji öğretiminde süreç temelli ölçme ve değerlendirme yaklaşımları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 31–332:9-16
Klassen, S. (2006). Contextual assessment in science education; Background, issues and policy. Science Education.. Vol. 90, Iss. 5; 820–851
Kutlu, Ö., Büyüköztürk, Ş. ve Doğan, C. (2007). İlköğretim öğretmenlerin yeni değerlendirme yöntemlerine yönelik tutumlarını etkileyen faktörler. 16. Ulusal EğitimBilimleri Kongresi, 5–7 Eylül, Tokat.
Lantz, H. B. (2004). Rubrics for assessing student achievement in science grades K–12. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
Luft, J. A. (1999). Rubrics. Design and Use in Science Education. Journal of Science Teacher Education, 10(2): 107–121.
Martin David J, (1997). Elementary Science Methods: a Constructivist Approach. Delmar.
Mc Millan James H, (2007). Classroom Assessment: Principles and Practice for effective Standards- based Instruction. Pearson.
MEB (2004). Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı). Fen ve Teknoloji Dersi Programı İlköğretim. Ankara
Piaget, J. (1972). Development and learning: Reading in child behavior and development. New York: Hartcourt Brace Janovich,
Popham, J. W. (1997). What’s wrong and what’s right with rubric. Educational Leadership. 55, (2), 12
Popham, J. W. (2000). Modern Educational Measurement. Needham: Allyn & Bacon
Von Glasersfeld, E. (1989). Abstraction, representation, and reflection. In L.P. Steffe (Ed.) Epistemological foundations of mathematical experience. New York: Springer.
Webb, Noreen M., Schlackman, Jonah, Sugrue, Brenda (2000). The dependability and interchangeability of assessment methods in science. Applied Measurement in Education [H.W. Wilson - EDUC].. Vol. 13, Iss. 3; p. 277
Yager, R. E. (1993). Science-technology-society as reform. School Science and Mathematics, 93(3), 145-151.