Nâili'nin imaj dünyası ve gazellerindeki yansımaları

Yaşadığı toplumun bir parçası olan her sanatçı gibi Nâilî de içerisinde yaşadığı topluma ait kültürel ve edebî özelliklerle yoğrulmuş ve geleneksel şiir sanatının imkânları ile sanatçı gücünün ortaya koyduğu kendine mahsus hayallerini şiirlerinde dile getirmeye çalışmıştır. Nâilî, gazellerinde yer alan özgün hayallerini dile getirirken sıradan unsurların sıra dışı kullanımlarından faydalanmıştır. O, Birbirleriyle tezat oluşturan kavramlardan uyum elde etmek, soyut olanı somut olanla veya somut olanı soyutla betimlemek, duyusal anlamda birbirinin tavsifinde ilgi kurulması imkânsız olan unsurları birleştirmek ve bütün bunlar vasıtasıyla okurunda geniş ufuklar açıp farklı bakış açıları geliştirmek hususunda kalemini ustaca oynatmayı becerebilen bir şairdir. Nailî’nin, şiirlerinde kullanmış olduğu alışılmadık bağdaştırmaları, her okurda farklı örneklerde farklı görüntüler meydana getiren bir özellik arz etmektedir. Bu çalışmada Nâilî’nin divanındaki gazeller incelenerek, şairin ortaya koyduğu imaj dünyasındaki farklılıklar/geleneksel imajları farklı kullanımları? tespit edilmeye çalışılacaktır.

Images of Naili and their reflections within his poems

Like any artist who is a part of his society, Naili has as well tried to mention his original imaginations being produced depending upon his artistic potential with the opportunities of traditional poetry and grown with cultural and literal characteristics belonging to the community in which he lived. While expressing his peculiar imaginations, Naili has utilized unusual applications of usual components. He has been a poet, who could manage to write skilfully in terms of reaching harmony from antonymous concepts, describing the concrete one by the abstract and vice versa, unifying the elements which have no any relationship in defining each other sensorially and by the means of all those acts developing different viewpoints by opening new horizons in the minds of his readers. Unfamiliar combinations within his poems have presented different images in different samples for every reader. In this study, by analysing lyric poems in Naili’s divan, different usages/using traditional images in a different way put forth by the poet are tried to be determined.

___

  • AKSAN, D. (2006), Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Ankara: Engin Yayınevi
  • BABACAN, İ. (2010), Klâsik Türk Şiirinin Son Baharı Sebk-i Hindî (Hint Üslûbu), Ankara: Akçağ Yayınları
  • BACHELARD, G. (2006), Su ve Düşler Maddenin İmgelemi Üzerine Deneme, ( O. Kunal, Çev.), İstanbul: YKY
  • DEMİREL, Ş. (2007), Mazmundan İmgeye Bir Yolculuk, Atatürk Üniversitesi Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, C.2, S.2, s.138-151
  • DEVELLİOĞLU, F. (2002), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları
  • ECO, U. (1996), Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti , ( K. Atakay, Çev.), İstanbul: Can Yayınları
  • GÂLİB, M. E. (1252), Divan (Basma), Mısır: Bulak Matbaası
  • GUENON, R. (2008), Varlığın Mertebeleri, İstanbul: Etkileşim Yayınları
  • Hayâlî Bey Dîvânı (1945), (A.N. Tarlan, Haz.), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları
  • KANAR, M. (2008), Farsça Türkçe Sözlük, İstanbul: Say Yayınları
  • KÜÇÜK, S.(2008), Metin Yorumlamalarında Yöntem Sorunu, Prof.Dr. Abdülkadir
  • KARAHAN’ın Anısına ULUSLAR ARASI Divân Edebiyatı Sempozyumu (27-28 Mayıs 2008), s. 371-383, İstanbul: Beykoz Belediyesi Kültür Yayınları
  • KÜLEKÇİ, N. (1999), Edebî Sanatlar, Ankara: Akçağ Yayınları
  • NAİLÎ DİVANI, (1990), (H.İpekten, Haz.), Ankara: AkçağYayınları
  • ONAY, A.T. (2000), Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, (C.Kurnaz, Haz.) Ankara: Akçağ Yayınları
  • PALA, İ. (2004), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul: Kapı Yayınları
  • PARLATIR, İ. (2006), Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Ankara: Yargı Yayınevi
  • STEİNGASS, F. (2005), A Comprehensive Persian-English Dictionary, İstanbul: Çağrı Yayınları
  • ŞENTÜRK, A.A. ve KARTAL, A. (2005), Eski Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Dergâh Yayınları
  • TATAR, B. (1999), Felsefi Hermenötik ve Yazarın Niyeti, Ankara: Vadi Yayınları
  • TUNALI, İ. (2002), Sanat Ontolojisi, İstanbul: İnkılâp Kitabevi
  • ULUÇ, T. (2009), İbn Arabî’de Sembolizm, İstanbul: İnsan Yayınları
  • WELLEK, R., WARREN, A. (2005), Edebiyat Teorisi, (Ö.F.Huyugüzel, Çev.), İzmir: Akademi Kitabevi
  • YILDIRIM A. (2006), Renk Simgeciliği ve Şeyh Galib'in Üç Rengi, Milli Folklor, S. 72, Ankara, s.129-140
  • YILDIRIM, A. (2007), Siyah Bahar Tamlamasının Bir Üslûp Özelliği Olarak Divan Şiirinde Yer Alması, İlmî Araştırmalar Dil ve Edebiyat İncelemeleri, S. 23, Bahar, s.139-150.
  • YILDIRIM, N. (2008), Fars Mitolojisi Sözlüğü, İskanbul: Kabalcı Yayınevi
  • YÜKSEL, B., Felsefe Taşı Nedir?, http://www.gizliilimler.tr.gg/Felsefe- Ta%26%23351%3B%26%23305%3B-Nedir-f-.htm Giriş Tarihi: 17.12.2010